براي نجات درياچه اروميه مجال تنگ است

خوشبختانه الان وضعيت درياچه اروميه نسبت به سال قبل در همين ايام كمي بهتر شده است و رسانه‌ها از افزايش نيم متري سطح آب درياچه اروميه خبر دادند. اين مساله مايه خوشحالي است در حالي كه در آغاز سال آبي كشور قرار داريم و زمان زيادي از مهرماه به عنوان سالي آبي نگذشته است. با وجود اينكه كمي اوضاع بهتر از يك سال قبل شده است، اما آنچه من و بسياري از كارشناسان انتظار دارند هنوز محقق نشده است، ما منتظريم گفته‌ها به عمل در‌آيد. رييس‌جمهور، دكتر حسن روحاني در نشست اعضاي هيات دولت تصويب كردند 40 درصد از آب كشاورزي به درياچه اروميه اختصاص داده شود. به خصوص اين دستور را به وزارت جهاد كشاورزي داده است. اين حوضه آبخيز قريب هفت ميليارد متر مكعب است و اين ميزان اصلا كم نيست. به لحاظ رتبه دومين استان كشور از نظر ميزان آب است اما چون مديريت نشده است به بحران درياچه اروميه منجر شده است. عملا 350 هزار هكتار زمين كشاورزي در طي سال‌ها به 750 هزار هكتار افزايش پيدا كرده است. دولت مصوب كرده است 40 درصد را به عنوان حق آب به درياچه اروميه اختصاص دهد، اما از چند ماه پيش تاكنون اين مساله محقق نشده است، اگر اين اتفاق بيفتد درياچه اروميه نجات پيدا مي‌كند. اما عملا امكان اجرايي شدن اين طرح هم نيست زيرا زيرساخت‌هاي لازم در عرصه كشاورزي ما فراهم نشده است. بايد از قبل زمينه اين اقدام را فراهم مي‌آورديم. با تغيير سيستم غرق‌آبي به سيستم آبياري قطره‌يي و باراني و مه‌پاش در مصرف آب در كشاورزي صرفه‌جويي مي‌شود. بر اين اساس راهي نمي‌ماند مگر آنكه چشم‌مان به آسمان باشد تا بارندگي بيشتر شود يا آنكه بايد از خيلي قبل عقل‌مان را به كار مي‌انداختيم كه اين كار انجام نشده و اينچنين بحراني رقم خورده است. كارآمد‌ترين طرح همين موضوعي است كه در دولت مطرح و تصويب شده است، طرح‌هاي مطرح شده ديگر اصلا قابل اجرايي شدن و عملياتي شدن نيست و طرح‌هايي هم كه اصلا قابل مطالعه نيست چه رسد به اجرا! طرح‌هايي مانند تقسيم‌بندي درياچه و ديواركشي و تبديل كردن درياچه اروميه به درياچه‌هاي كوچك‌تر شدني نيست و طرح‌هاي ديگر هم به همين نحو اصلا شدني نيست و عملا منجر به اتلاف وقت مي‌شود. اكنون بي‌شك افزايش نيم متري سطح آب، سبب شادي مردم شده است همان‌طور كه خبر رسيدن آب به اصفهان سبب شده مردم به استقبال آب روي پل‌هاي زاينده‌رود بروند و به انتظار بايستند و شاد باشند، بي‌شك بهبود وضعيت درياچه اروميه بر روحيه مردم منطقه هم تاثير مثبت مي‌گذارد اما بايد متوجه باشيم كه اين نوع اتفاق‌ها متاثر از شرايط جوي است و بايد چاره‌يي پايدار براي نجات اروميه و زاينده‌رود و... كرد. تا الان به اندازه كافي درباره‌ تبعات فاجعه‌بار زيست محيطي خشك شدن درياچه اروميه هشدار داده شده و ضمن اينكه از هشدار گذشته است نتايج مخرب و غم‌انگيز خشكي درياچه تا حدي بر زندگي مردم و وضعيت زيست محيطي ديده مي‌شود، از اين‌‌رو هر چه زودتر براي اختصاص سهم 40 درصدي حق آب اقدام شود از گسترش بحران و فاجعه جلوگيري مي‌شود. پيشروي وضعيت خشكي درياچه اروميه دست كم زندگي 12 ميليون شهروند ايراني را درگير مي‌كند. كشاورزي تعطيل مي‌شود. از طرفي زيست بوم مهمي از بين مي‌رود و توفان‌هاي نمك به راه مي‌افتد و الان ديگر بسياري از مردم عادي هم از اين مسائل اطلاع پيدا كردند و ديگر وقت حرف نيست بايد عمل شود. دولت براي نجات درياچه اروميه وقت زيادي ندارد و در نهايت تا پايان امسال وقت دارد.
مشاور رييس سازمان محيط زيست و فعال محيط زيست