استقرار مجدد گشت ارشاد در سطح شهر
فرمانده نيروي انتظامي تهران از بازگشت گشت ارشاد خبر داد
اعتماد| هر سال كمي كه از آغاز بهار مي‌گذرد باز تيترهاي كوتاه خبر از بازگشت گشت ارشاد مي‌دهد تا همراه با قطار شدن دوباره ون‌ها و ماموران در ميدان‌ها، پاساژها و اتوبان‌هاي پايتخت، باز هم تا انتهاي تابستان رسانه‌ها و شبكه‌هاي اجتماعي هر از گاهي با خبرها و عكس‌هاي مربوط به عملكرد و برخوردهاي ماموران انتظامي پر شوند. از روز گذشته گشت‌هاي امنيت اخلاقي پليس پايتخت با حضور در بزرگراه‌ها، خيابان‌هاي پرتردد و مراكز خريد با «بدپوش‌شان» و «بدحجابان» برخورد قانوني را آغاز كردند. فرمانده نيروي انتظامي تهران بزرگ همزمان با استقرار مجدد گشت ارشاد در سطح شهر گفت: «برخورد با جرايم مشهود و توقيف خودروهايي كه سرنشينان آن اقدام به كشف حجاب كرده‌اند، يكي از اهداف اين طرح است كه در اين رابطه هماهنگي‌هاي لازم با مراجع قضايي به عمل آمده است.» سردار ساجدي‌نيا البته در توضيح ورود دوباره نيروي انتظامي به مساله حجاب لازم دانست تا توضيح دهد كه اين نهاد به ناچار دارد بار نهادهاي ديگر متولي را بر دوش مي‌كشد: «از آنجا كه ۲۶ دستگاه در حوزه عفاف و حجاب مسووليت رسيدگي، كنترل، نظارت و حتي برخورد دارند، اما هنگامي كه دستگاه‌هاي متخلف در اين حوزه به مسووليت خود عمل نمي‌كنند، ناجا مجبور مي‌شود باز هم اين مهم را به تنهايي به دوش بكشد.» ساجدي‌نيا مي‌گويد كه گشت‌هاي امنيت اخلاقي اعم از خودرويي و موتوري كه در خيابان‌ها و بزرگراه‌هاي تهران مستقر شده‌اند با «اقتدار، ادب، مهرباني و رافت اسلامي» به هنجارشكنان تذكر دادند. توضيح فرمانده نيروي انتظامي تهران شايد از آن جهت باشد كه در سال‌هاي فعاليت گشت ارشاد هر از گاهي انتشار فيلم‌ها و عكس‌هاي برخورد و نحوه رفتار ماموران نيروي انتظامي با شهروندان به خصوص زنان، خبرساز شده و انتقاداتي را متوجه اين نهاد كرده است.
به گفته سردار «برهم‌زنندگان امنيت رواني جامعه و جريحه‌داركنندگان عفت عمومي، افرادي بودند كه از پليس پايتخت تذكر گرفتند. پليس تهران بزرگ باز هم نشان داد كه با برهم‌زنندگان آرامش رواني و احساس امنيت شهروندان و به‌طور كلي كساني كه قصد دارند عفت عمومي را جريحه‌دار كنند، برخورد مي‌كنند. » پليس پايتخت هم اعلام كرده است كه طي روزهاي آتي مراحل ديگري از طرح مربوط با «ناامن‌كنندگان امنيت اخلاقي جامعه» و «افرادي كه اقدام به مزاحمت نواميس، آلودگي صوتي و كشف حجاب مي‌كنند» را به مرحله اجرا درخواهد آورد.
دو پژوهش، دو نتيجه متفاوت
سال گذشته مركز پژوهش‌هاي مجلس در گزارشي علت «موفق‌نبودن» طرح گشت ارشاد و جمع‌آوري ماهواره‌ها از سوي ناجا را «فقدان مطالبه و خواست عمومي در جامعه» عنوان كرد. همان زمان مركز امور زنان و خانواده دفتر رياست‌جمهوري با انتشار نتايج اين پژوهش روي سايت خود نوشت: مركز پژوهش‌هاي مجلس ايران در مورد «طرح صيانت از حريم عفاف و حجاب» گزارشي منتشر كرده و خواهان مسكوت ماندن آن در مجلس شده است. در اين گزارش نوشته شده: «اجراي چنين طرحي بين حكومت و مردم شكاف ايجاد مي‌كند و ممكن است به مقاومت مردمي بينجامد.» تهيه‌كنندگان اين گزارش تجربه‌هايي مانند گشت ارشاد و مبارزه پليس با تجهيزات دريافت امواج ماهواره را ناموفق ارزيابي كرده‌اند و در مورد تكرار چنين تجربه‌هايي هشدار داده‌اند. چند روز پس از انتشار گزارش مركز پژوهش‌ها، نيروي انتظامي هم با عدد و آمار و استناد به پژوهش‌هاي خود، ادعاي مركز پژوهش‌ها را رد كرد و از استقبال مردم براي حضور گشت ارشاد در خيابان‌ها خبر داد. سخنگو و معاون اجتماعي نيروي انتظامي در اواخر شهريورماه سال گذشته گفت: «ما از هر پژوهشي كه درباره اقدامات ناجا انجام شود استقبال و قدرداني مي‌كنيم و از مركز پژوهش‌ها نيز مي‌خواهيم موضوع حجاب و عفاف را مورد بررسي قرار دهند، اما يافته‌هاي يك پژوهش بايد قابل استناد و دقيق باشد و در سوالات آن نبايد گزينه‌ها طوري باشد كه در آن سوگيري وجود داشته باشد. اخيرا پيمايشي را در سطح كشور انجام داده‌ايم كه براساس نتايج آن بيش از 50 درصد مردم كشور با ادامه فعاليت گشت‌هاي ارشاد موافق بودند و البته در مورد نحوه برخورد عده‌اي نقدهايي داشتند اما با كليات آن موافق بودند.» پژوهشي كه سردار سعيد منتظرالمهدي به آن اشاره كرد پيمايشي بود كه توسط مركز افكارسنجي ناجا در كل كشور انجام شد. جداي از اين نتايج او معتقد بود كه شواهد متقني وجود دارد كه اگر گشت ارشاد از سوي پليس اجرا نمي‌شد، وضع بدتر از الان وجود داشت و اقدامات پليس جنبه بازدارندگي داشته است. او گفت كه: «البته توجه كنيد كه نيروي انتظامي در بين 26 دستگاه مسوول، آخرين حلقه است و لازم است باقي دستگاه‌ها نيز وارد عمل شوند.»زمستان بود كه تصاويري از ماموران گشت ارشاد با لباس زمستاني بر تن و چوب اسكي بر پا منتشر شد تا نيروي انتظامي حضور خود را براي كنترل فضاي پيست‌هاي اسكي نيز به تصوير بكشد، حالا با آغاز فصل گرم، ماموران نيروي انتظامي به سطح شهر بازگشته‌اند تا به گفته فرمانده نيروي انتظامي بار ساماندهي به حوزه عفاف و حجاب را به تنهايي بر دوش بگيرند.
وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها وظايف‌شان در قانون عفاف و حجاب چيست؟
در «قانون راهكارهاي اجرايي گسترش فرهنگ عفاف و حجاب» كه در سال 84 به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي رسيد، ذكر شده است كه براي «ارزش تلقي كردن و الگوپذيري» فرهنگ حجاب، مشاركت و توجه جدي همه نهادها و دستگاه‌ها به صورت مستمر و هدفمند، مورد نياز است. در اين متن وظايف تخصصي دستگاه‌هاي قانونگذار و اجرايي به تفكيك اعلام شده است و پس از نيروي انتظامي كه يكي از شروح وظايفش، نظارت و كنترل قانوني و اصولي بر وضعيت اماكن تفريحي و عمومي نظير پارك‌ها، سالن‌هاي سينما، سالن‌ها و اماكن ورزشي، كوهستان‌ها، سواحل دريايي، جزاير، مناطق آزاد تجاري، فرودگاه‌ها، پايانه‌ها و... عنوان شده سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها نيز به ترتيب رديف شده‌اند. به برخي از اين نهادها و وظايف محول به آنها در حوزه عفاف و حجاب كمتر پرداخته شده است:
وزارت بازرگاني: حمايت عملي از طراحان و توليد‌كنندگان پوشاك‌هاي ساده و اسلامي در جهت ايجاد تنو‌ع در الگوهاي پوشش اسلامي، نظارت مستمر و موثر بر عملكرد واحدهاي توليدي پوشاك از طريق سازمان‌هاي مربوطه، حمايت كامل حتي يارانه‌اي از واحدهاي توليدي پارچه‌هاي چادري و...
وزارت امور اقتصادي و دارايي: اهتمام بيشتر در ممانعت از ورود غيرقانوني پوشاك و محصولات فرهنگي مغاير با عفت عمومي و شؤون اسلامي با توجه به قوانين مربوطه، ممنوعيت ورود، توليد و عرضه مجسمه‌ها، عروسك‌ها، مانكن‌ها و تابلوهاي مروج ضد عفاف نظير نقاشي، فرش، روزنامه و...، وضع تعرفه گمركي ويژه بر پوشاك و محصولات فرهنگي و كالاهاي مغاير با عفت عمومي و شؤون اسلامي و...
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي: نظارت بيشتر بر بيمارستان‌هاي خصوصي براي ترويج فرهنگ حجاب و رعايت حقوق زنان بيمار، اهميت مساله حجاب به عنوان يك امتياز شاخص در گزينش و معرفي دانشجويان نمونه دانشگاه‌هاي علوم پزشكي، نظارت بر رعايت عفاف و حجاب در سازمان‌هاي خارجي و موسسات پزشكي خصوصي، مانند يونسكو، يونيسف، سازمان بهداشت جهاني و... و يكسان‌سازي يونيفرم كارمندان شاغل در مراكز فوق و...
سازمان تربيت‌بدني: عدم ورود بانوان به سالن‌هاي ورزشي مختص آقايان و بالعكس تحت هر عنوان (تماشاگر و...)، جلوگيري از آوردن تلفن‌هاي همراه مجهز به دوربين عكاسي و فيلمبرداري به مراكز آموزشي مختص بانوان، برگزاري كلاس‌هاي آموزشي جهت آشنايي مربيان و ورزشكاران با احكام و موازين حجاب و عفاف و...