پاكستان؛ بدقولترين خريدار گاز ايران
پاكستان يكي از واردكنندگان مهم گاز در منطقه به حساب ميآيد؛ واردكنندهاي كه با وجود همسايگي با ايران به عنوان دومين توليدكننده گاز در دنيا تا به حال از ايران گاز نخريده، اگرچه كه سالهاست طبق قراردادي كه دارد موظف به ايجاد زيرساختهاي لازم براي واردات گاز از ايران شده است.
معاهده گازي بين ايران و پاكستان باقي مانده از معاهده سهجانبهاي با عنوان «صلح» بود كه هند از آن كنارهگيري كرد، اما پاكستان تعهد دارد كه عمليات لولهگذاري را در سال 1391 آغاز كرده و دو سال بعد از آن در سال 1393 به پايان برساند و پس از آن صادرات گاز طبيعي از ايران به مقصد كراچي آغاز شود.
با اين وجود پس از گذشت چهار سال هنوز اقدامي از سوي پاكستان در مورد خط لوله گازياش با ايران صورت نگرفته است اگرچه كه در ايران بخش زيادي از اين خط كه مربوط به خط لوله هفتم سراسري است صورت گرفته است.
مديرعامل شركت ملي گاز درباره وضعيت اين خط ميگويد كه ايران براي تكميل خط لوله سراسري هفتم منتظر تصميمگيري پاكستانيها نميماند. تكميل اين خط به مقصد زاهدان براي گازرساني به استان سيستان و بلوچستان از اولويتهاي شركت گاز است.
به گفته عراقي با اعلام آمادگي از سوي پاكستان براي دريافت گاز، ايران طي حدود 6 ماه آماده آغاز صادرات گاز خواهد بود.
اما ايران كه در پي افزايش ظرفيت صادرات گاز خود به ويژه به كشورهاي همسايه از طريق خط لوله است هنوز تصميم ندارد براي تاخير دو ساله پاكستان جريمهاي تعيين كند و عراقي ميگويد اگرچه طبق قرارداد گازي ميان دو كشور، پاكستان بابت عدم برداشت گاز از خط لوله بايد جريمه پرداخت كند، تصميمگيري در مورد اين مسائل مربوط به دولت ميشود و وزارت نفت در اين زمينه تابع دستور دولت است.
رقباي گازي ايران در پاكستان
در ميانه اهمالهاي پاكستانيها، ايران براي رساندن گاز خود به كراچي رقباي زيادي نيز دارد، يكي از مهمترين اين رقبا خط لوله تاپي است، خط لولهاي كه از مبدا تركمنستان گاز را به سه كشور افغانستان، پاكستان و هند ميرساند و بنابراين تركمنستان را به يكي از بازيگران اصلي منطقه در زمينه تامين گاز تبديل ميكند.
روسيه نيز رقيب ديگري است، اگرچه اروپا مقصد اصلي گاز روسيه به شمار ميرود اما اين كشور تلاش دارد نقشي نيز در تامين گاز خاورميانه داشته باشد، نقشي كه البته تاپي آن را بهشدت كمرنگ كرده است.