آيا فساد در حال گسترش است؟
در واقع گسترش فساد در ايران محصول اين دوره است. با اين حال در سال 1392 و 1393 اين شاخص تا حد قابل توجهي بهبود يافته است و اگر همين روند ادامه يابد، اميدواريم كه در آينده دوباره به وضعيت دوره اصلاحات بازگرديم. در خصوص عوامل تشديدكننده فساد مي‌توانيم به چند مورد اشاره كنيم. پيش از هر چيز آزادي نقد و نظارت است. در حال حاضر دولت در برابر مخالفان قوي و صاحب رسانه‌اي قرار دارد كه هرچه مي‌خواهند مي‌نويسند، و كسي را ياراي جلوگيري از آنان نيست. همين عامل به تنهايي كفايت مي‌كند كه معتقد شويم ارتكاب فساد جرات زيادي مي‌خواهد، يا آنكه اگر هم كسي انجام داد وابسته به مخالفان دولت بايد باشد تا دست به چنين اقدامي بزند. بنابراين آزادي نظارت غيررسمي عنصر مهمي در كاهش فساد است. عامل ديگر باز بودن دست نظارت‌هاي رسمي در كنترل فساد است. اگر در دولت گذشته با نهادهاي نظارتي رسمي همكاري لازم صورت نمي‌گرفت تا موارد فساد رسيدگي شود، در دولت موجود اين همكاري در اندازه‌هاي لازم وجود دارد و اصولا دست نهادهاي نظارتي رسمي در رسيدگي به فساد بسيار بازتر از گذشته است. عامل ديگر درآمدهاي نفتي است. در حقيقت پول چنداني براي اينكه فسادي صورت گيرد نمانده است. اگر در گذشته افرادي با ارقام هزاران ميلياردي مرتكب فساد مي‌شدند الان پولي براي ارتكاب اين فسادها وجود ندارد. بنابراين به لحاظ همه معيارها، فساد نسبت به گذشته نه تنها در حال گسترش نيست بلكه در حال كاهش است، هرچند هنوز خيلي بيشتر از دوران اصلاحات است و خيلي بيشتر از آنچه مردم انتظار دارند، هست.