پرده آخر بدون ديويد كامرون

براي نخستين‌بار در چهار دهه گذشته رهبران اتحاديه اروپا در بروكسل در غيبت بريتانيا دور هم جمع شدند. دورهمي براي به تصوير كشيدن اتحاد و البته بيان آنكه با وجود راي بريتانيايي‌ها به خروج، همه با هم هستند. رهبران 27 كشور باقيمانده دور هم جمع شدند تا در هم‌انديشي تصميمي براي وضعيت فوق‌العاده‌اي بگيرند كه براي نخستين‌بار در تاريخ اتحاديه اروپا همه‌چيز را تغيير داده است: نخستين كشور از دايره اتحاديه اروپا خارج شد و اكنون رهبران كشورهاي باقيمانده بايد در بروكسل كاري بكنند كه اين خروج آغازگر يك دومينو براي وداع سايرين با اتحاديه نباشد. گفته مي‌شود كه خروج انگليس از اتحاديه اروپا حتي از زمان اعلام رسمي اين خروج و اجرايي شدن ماده 50 معاهده ليسبون حداقل دو سال به طول خواهد انجاميد اما با وجود پيش رو بودن اين بازه زماني ميان رهبران اتحاديه در خصوص نحوه مواجهه با بريتانيا اختلاف نظرهايي وجود دارد.
سوال اساسي اين است كه پس از اين طلاق، رابطه لندن با اتحاديه اروپا چگونه رابطه‌اي خواهد بود. برخي كشورها كه رگه‌هايي از موافقت عمومي براي خروج از اتحاديه اروپا را در خود جاي داده‌اند مي‌گويند كه بايد با انگليس به گونه‌اي برخورد شود كه درس عبرتي براي سايرين باشد. در اين سناريو، لندن بايد متوجه شود كه با خروج از اتحاديه اروپا چه مزيت‌هايي را از دست خواهد داد. اين كشور بايد بداند كه هزينه‌هاي آن هم اقتصادي خواهد بود و هم امنيتي و هم البته فرصت طلايي همكاري با اتحاديه در خصوص تغييرات جوي را شامل خواهد شد. در آن سوي ميدان هم كشورهاي اروپايي ايستاده‌اند كه رابطه اقتصادي جدي‌تري با انگليس داشته و دارند و بر همين اساس مي‌خواهند كه موضع اتحاديه اروپا در قبال اين كشور نرم‌تر باشد. انگليس يكي از بزرگ‌ترين اقتصاد‌هاي جهاني و همچنين دارنده يكي از بزرگ‌ترين و حرفه‌اي‌ترين نيروهاي امنيتي و ارتش است و تنش در رابطه با اين كشور به نفع هيچ كدام از اعضاي خرد و كلان اتحاديه نيست. دولت در لندن هنوز به شكل رسمي اين خروج را اعلام نكرده است. رهبران كشورهاي اروپايي نيز پس از ديدار با ديويد كامرون، نخست وزير انگليس در بروكسل به اين نتيجه رسيدند كه ورود انگليس به پروسه خروج و توسل به ماده 50 معاهده ليسبون به دولت جديد در انگليس سپرده خواهد شد. اين دولت هم تا پايان تابستان امسال به روي كار نخواهد آمد. همين مساله ساير كشورها را در خلئي گذاشته است و هيچ كدام نمي‌دانند كه انگليس به دنبال چه رابطه‌اي با اتحاديه اروپا در روزهاي جدايي و فصل سياسي – امنيتي – اقتصادي است.
كامرون: متاسفم
دوربين‌ها روز گذشته در بروكسل بيش از همه بر ديويد كامرون متمركز بود. مردي كه برخي او را به دليل پذيرفتن ريسك رفراندوم مسبب وضعيتي مي‌دانند كه اتحاديه اروپا به آن دچار شده است و عده‌اي هم احترام وي به دموكراسي را ستايش مي‌كنند. ديويد كامرون در كنفرانس خبري در نشست رهبران اتحاديه اروپا در خصوص تصميم مردم انگليس براي خروج از اتحاديه ابراز تاسف كرد و گفت: انگليس هرگز به اتحاديه اروپا پشت نخواهد كرد و به دنبال برقراري روابط مستحكم‌تري با اروپا خواهد بود. شايد اين آخرين حضور من در نشست رهبران اروپايي باشد. من عزم و اراده مردم بريتانيا را براي خروج از اتحاديه اروپا با تاسف و ناراحتي پذيرفته‌ام و ساير رهبران نيز بايد به انتخاب مردم احترام بگذارند. من همه تلاش خود را براي باقي نگه داشتن بريتانيا در اتحاديه اروپا انجام دادم ولي موفق نشدم. زماني كه شكست مي‌خوريد بايد حقيقت را بگوييد. من اين مبارزه و كمپين را از دست دادم. بايد قدرت را به كسي واگذار كنم كه بتواند كشور را رو به جلو ببرد. بي‌شك الان نسبت به اين مساله ناراحت هستم ولي بيشتر نگران روابط آينده بريتانيا با اتحاديه اروپا هستم.
به گزارش گاردين، كامرون در ديدار با همتاهاي خود در اتحاديه اروپا به آنها هشدار داد كه بايد اختيار بيشتري براي كنترل مهاجران به بريتانيا داده شود. وي در اين نشست دليل اصلي مردم بريتانيا براي اتخاذ تصميم به خروج از اتحاديه اروپا را نگراني‌هايي دانست كه در خصوص آزادي جابه‌جايي بدون حدومرز وجود دارد. كامرون در ادامه گفت كه گرچه مردم مساله اقتصادي را تشخيص مي‌دهند اما مساله آزادي آمد و شد ميان كشورهاي عضو اتحاديه اروپا نگراني اصلي آنها در راي به خروج بود. در بخش‌هايي از اين نشست، كامرون از همتاهاي خود درباره نتيجه اين رفراندوم در انگليس عذرخواهي كرد.

مركل: بي‌تعارف اميدي به بازگشت انگليس نداريم
آنگلا مركل، صدراعظم آلمان يكي از معدود رهبران اروپايي بود كه پس از اعلام نتيجه رفراندوم انگليس هشدار داد كه نبايد در برخورد تند با انگليسي‌ها به دليل تصميم گرفته شده، زياده روي صورت بگيرد. با اين همه مركل در نشست روز گذشته تعارف را به حاشيه راند و گفت كه اميدي براي بازگشت انگليس به اتحاديه ندارد. مركل در اين خصوص گفت: من مي‌خواهم صادقانه بگويم كه هيچ راه بازگشتي براي انگليس به اتحاديه اروپا نمي‌بينم.
صدراعظم آلمان نتيجه همه‌پرسي انگليس را غم‌انگيز و در عين حال يك واقعيت دانسته و تاكيد كرد كه انتظار دارد انگليس حالا درخواست خروج از اين اتحاديه را بر اساس ماده 50 معاهده اتحاديه اروپا ارايه دهد حتي اگر نقطه زماني براي آن ثبت نشده است. وي افزود: اكنون زمان افكار پوچ و واهي نيست بلكه زمان نگاه به واقعيت است.
علاوه بر مركل ديگر شركاي آلمان در اتحاديه اروپا نيز از نخست وزير انگليس خواستند هر چه سريع‌تر درباره اقدامات بعدي شفافيت ايجاد كند.

خوش‌بيني جان كري
در حالي كه رهبران كشورهاي اروپايي از بازگشت انگليس به اين اتحاديه قطع اميد كرده‌اند و تمايلي براي پافشاري بر اين سناريو هم ندارند، جان كري، وزير امور خارجه امريكا مي‌گويد كه برگزيت ممكن است هرگز اجرايي نشود. به گزارش خبرگزاري فرانسه، «جان كري» يك روز بعد از گفت‌وگو با «ديويد كامرون» تصريح كرد كه ممكن است خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا هرگز اجرا نشود و لندن نيز عجله‌اي براي ترك اتحاديه اروپا ندارد. وزير خارجه امريكا در اين خصوص گفت: اين يك جدايي بسيار پيچيده است. لندن تمايلي ندارد كه بعد از دو سال بدون يك توافقنامه جديد خود را گرفتار كند و مجبور شود بدون توافق، اتحاديه اروپا را ترك كند.
كري با اشاره به «بوريس جانسون»، شهردار سابق لندن كه هم‌اكنون گزينه اصلي جانشيني كامرون است و يكي از موافقان برگزيت بود، همچنين افزود: «و همچنين اكثر افرادي كه به چنين چيزي (برگزيت) راي‌ داده‌اند نيز آمادگي انجام چنين كاري را ندارند.

ثبت‌نام داعيه داران جانشيني كامرون
روز گذشته روند ثبت‌نام از نامزدهاي حاضر براي جانشيني ديويد كامرون، رهبر حزب محافظه‌كار انگليس رسما آغاز شد. پس از برگزاري رفراندوم خروج از انگليس و راي آوردن آن، ديويد كامرون، نخست‌وزير انگليس اعلام كرد كه از سمت خود كناره‌گيري مي‌كند و راه را براي كسي كه بهتر از وي بتواند سكان انگليس جديد را در دست بگيرد، هموار خواهد كرد. در همين راستا حزب محافظه‌كار اين كشور تا پنجشنبه (امروز) به داوطلبان نامزدي رياست حزب وقت داد تا آمادگي خود را اعلام و رسمي كنند. فردي كه بتواند بر كرسي كامرون تكيه زند بايد براي چگونگي خروج انگليس از اتحاديه اروپا برنامه مدون و كم هزينه‌اي از حيث سياسي و اقتصادي داشته باشد.
‌ نخستين فردي كه اين نامزدي را رسما اعلام كرد استيون كرب بود. وي كه از چهره‌هاي نوظهور حزب محافظه‌كار است مي‌گويد كه خود را نامزد كرده چرا كه فردي را كه بتواند به اين سوال اساسي پاسخ دهد كه انگليس چندپاره را چگونه بايد نجات داد، پيدا نكرده است. وي در دولت كامرون از اوايل سال جاري ميلادي عنوان وزير كار و بازنشستگي را به خود اختصاص داده است. اين سياستمدار 43 ساله انگليسي گذشته پرتب و تابي داشته و در كودكي تنها توسط مادرش در خانه‌هايي كه دولت بريتانيا به اقشار كم‌درآمد مي‌دهد، بزرگ شده است. او كه در كنار كامرون از كمپين ماندن در انگليس حمايت كرده بود مي‌گويد كه مي‌داند چگونه و در امنيت كامل بريتانيا را از اتحاديه اروپا خارج كند.
‌ بوريس جانسون كه يكي از رهبران كمپين ترك اتحاديه اروپا به حساب مي‌آيد هم در ميان برخي نمايندگان حزب محافظه‌كار جايگاه قابل توجهي دارد. وزير محيط زيست بريتانيا در مطلبي كه در ديلي تلگراف منتشر شد تاكيد كرد كه به جانسون راي مي‌دهد چرا كه نخست‌وزير آتي بايد فردي باشد كه به ايده خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا اعتقاد داشته باشد. بي‌بي سي مي‌گويد كه اين سياستمدار 52 ساله انگليسي بين رأي‌دهندگان محبوب است. هر دو بار كه انتخابات شهرداري لندن را برد، راي او از رايي كه مردم به حزب محافظه‌كار مي‌دادند بيشتر بود.
‌ ترزا مي ‌پرسابقه‌ترين وزير كشور در تاريخ بريتانيا نيز يكي ديگر از كساني است كه احتمالا تا ظهر امروز به وقت لندن براي جانشيني كامرون ثبت‌نام خواهد كرد. وي در كمپين ماندن در اتحاديه اروپا فعال بود اما بسياري او را محافظه‌كاري باتجربه و زيرك مي‌دانند.
پس از آنكه فرصت ثبت‌نام تمام شد اين نمايندگان محافظه‌كار هستند كه بايد تصميم اوليه را بگيرند و دو نامزد را براي مرحله نهايي انتخاب كنند. آن دو نفر در مقام قضاوت تمام اعضاي حزب قرار خواهند گرفت و نتيجه هم احتمالا اوايل سپتامبر اعلام مي‌شود.

به خاطر خدا برو

ديويد كامرون هنوز و در روزهايي كه به شمارش معكوس براي حضور وي در قدرت بدل شده است، سخنراني‌هاي آتشين و نطق‌هاي توفاني را كنار نگذاشته است. مردي كه وعده داده به زودي از نخست وزيري بريتانيا كنار مي‌رود روز گذشته به همتاي خود در حزب كارگر گفت: به خاطر خدا كنار بكش و برو. پس از راي عدم اعتماد تعداد قابل توجهي از نمايندگان حزب كارگر به جرمي كوربين، وي اعلام كرده است كه از رياست حزب كناره‌گيري نمي‌كند. بسياري از چهره‌هاي در راس حزب كارگر نيز مخالفت خود را با كوربين اعلام كرده‌اند. كامرون كه در پارلمان انگليس سخنراني مي‌كرد اعلام كرد كه شايد به نفع حزب محافظه‌كار باشد كه كوربين با اين وضعيت در قدرت باقي بماند اما به نفع منافع ملي انگليس نيست كه وي به كار خود ادامه دهد. وي با مخاطب قرار دادن كوربين گفت: «به خاطر خدا مرد، برو.» اين جمله كامرون با تشويق و تاييد حضار همراه شد و برخي نمايندگان براي چندثانيه از روي صندلي‌هاي خود بلند شدند و وي را تشويق كردند.

انتشار سند راهبردي جديد اتحاديه اروپا

فدريكا موگريني، رييس سياست خارجه اتحاديه اروپا در سند جديدي موسوم به راهبرد جهاني اتحاديه اروپا كه روز سه‌شنبه منتشر شد، اعلام كرد كه اين اتحاديه عملگرايي را به انزواطلبي و مداخله جويي در سياست خارجي‌اش در سراسرجهان ترجيح مي‌دهد. مهم‌ترين محورهاي اين راهبرد جديد اعلام شده به شرح زير است:
 اتحاديه اروپا در انتخاب راهش ميان انزواطلبي و مداخله‌جويي ترجيح مي‌دهد كه در جهان به نحوي مشاركت كند كه مسووليت خود در قبال ديگران را ابراز كرده و به احتياط حساسيت داشته باشد. عملگرايي اصولي سبب خواهد شد كه اقدامات خارجي ما در سال‌هاي پيش رو هدايت شود. در متن سند اين راهبرد همچنين بر همكاري با روسيه تاكيد شده است.
 اتحاديه اروپا تمايل دارد كه از يك نظم جهاني مبتني بر قوانين حمايت كند كه اصل مهم آن يك رويكرد چند جانبه با مركزيت سازمان ملل است.
 اتحاديه اروپا از حقوق بشر از طريق گفت‌وگو و پشتيباني از جمله در دشوارترين پرونده‌ها حمايت مي‌كند. ما از طريق يك تعامل بلندمدت به طور دايمي تلاش خواهيم كرد تا حمايت از حقوق بشر را گسترش دهيم.
 اتحاديه اروپا در راستاي حمايت از حل و فصل درگيري‌هاي به طول انجاميده در كشورهاي شريك در شرق عمل خواهد كرد.
 هيچ درگيري تنها توسط اتحاديه اروپا قابل حل نيست، ما به پيگيري يك رويكرد چندجانبه و تعامل با همه بازيگران درگير ادامه خواهيم داد و اين براي حل و فصل درگيري ضروري است.
 ما به تعميق پيوند ترانس آتلانتيك و مشاركت خود با ناتو ادامه داده و همزمان با بازيگران جديد ارتباط پيدا كرده و فرمت‌هاي جديدي را جست‌وجو خواهيم كرد.
  ما در نظم‌هاي منطقه‌اي سرمايه‌گذاري كرده و با نيروهاي منطقه‌اي همكاري خواهيم كرد.