معاون ميراث فرهنگي: مردم محلي امنيت لوت را تامين مي‌كنند
مين‌زدايي لوت قبل از ثبت جهاني
هفته گذشته و در بحبوحه خبرهاي سياسي كه از تركيه به جهان مخابره مي‌شد، خبر فرهنگي ثبت دو اثر منحصر به فرد ايران در فهرست جهاني يونسكو شايد تنها خبرهاي خوشي بودند كه از اين كشور مخابره مي‌شدند. ثبت‌نام «قنات ايراني» و «بيابان لوت» در فهرست جهاني يونسكو براي ايران از چند منظر اهميت داشت. لوت، نخستين اثر طبيعي بود كه ايران در اين فهرست ثبت مي‌كرد و قنات ايراني به عنوان يك تكنولوژي ديرينه مديريت منابع آب ايراني‌ها در قالب طراحي قنات، در شرايطي به ثبت رسيد كه جهان با بحران كم‌آبي روبه‌رو است. روز گذشته هيات ايراني حاضر در چهلمين نشست كميته ميراث جهاني يونسكو به سوالات خبرنگاران در خصوص آينده ثبت آثار ايراني در فهرست يونسكو پاسخ دادند. محمد حسن طالبيان در اين نشست ضمن تاكيد بر اينكه اين دو پرونده كه به ثبت رسيده‌اند به لحاظ مردمي از اهميت ويژه‌اي برخوردارند، گفت: «اين دو پرونده از پيچيده‌ترين پرونده‌هاي ثبتي ايران بودند، در مورد قنات‌ها از آنجايي كه كشورهاي ديگر هم ساختار قنات را دارند بايد وجه تمايز قنات ايراني را به صورت دقيق و شفاف تشريح مي‌كرديم، پرونده لوت هم در ابتدا defer شده بود، به اين معني كه بررسي آن به اجلاس آينده موكول شده بود، اما با رايزني‌هاي علمي و توجيه كارشناسان به لحاظ علمي و تشريح اهميت اين پرونده، توانستيم موفق به ثبت اين اثر شويم.» احمد جلالي، سفير ايران در يونسكو در خصوص اهميت ثبت‌نام يك اثر در فهرست جهاني يونسكو گفت: «وقتي كشوري اثري را در فهرست ميراث جهاني ثبت مي‌كند، هر كدام از اين آثار به عنوان شاخصي براي نشان دادن سهم اين كشور در تمدن مشترك بشري ديده مي‌شود و نشان مي‌دهد كه اين كشور چه سهمي در اين تمدن جهاني داشته. اين مساله مهمي است، به همين دليل است كه در ثبت آثار در دنيا رقابت وجود دارد. نكته ديگري هم كه بايد به آن توجه كرد اين است كه ثبت بعضي آثار براي كشوري كه آن اثر را ثبت مي‌كند نام و شهرتي به همراه دارد، اما بخش ديگر اين فهرست شامل آثاري است كه وقتي ثبت مي‌شوند به فهرست ميراث جهاني آبرو مي‌دهند. آثار ايران بيشتر در دسته دوم قرار مي‌گيرند.»
مردم محلي امنيت لوت را
تامين مي‌كنند
لوت را امروز به نامي جهاني مي‌خوانيم، اما فراموش هم نكرده‌ايم كه چند سال پيش توريستي فرانسوي در اين محدوده قرباني مين‌هايي شد كه براي ممانعت از عبور كاروان‌هاي قاچاق مواد مخدر در اين منطقه در محدوده شهداد تعبيه شده بودند، در يكي از مواردي هم كه كارشناسان يونسكو در جلسه ثبت اين اثر مطرح مي‌كردند موضوع مديريت اين گستره وسيع بود، حال سوالي كه بعد از ثبت اين اثر مطرح است موضوع برنامه‌هاي آتي و همچنين تامين امنيت اين محدوده وسيع براي حضور گردشگران است. در همين زمينه محمد حسن طالبيان در پاسخ به «اعتماد» در خصوص تامين امنيت بيابان لوت پس از ثبت جهاني گفت: «بيش از سه سال است كه ما در مورد پرونده لوت تحقيقات گسترده انجام داده‌ايم، به دليل اينكه موضوع امنيت گردشگران براي ما بسيار مهم بود، موضوع مين‌گذاري‌ها را هم در نظر داشتيم، اما با همكاري دستگاه‌هاي مربوطه اين منطقه از مين پاكسازي شد و در حال حاضر پاسگاه‌هاي مختلفي براي تامين امنيت اين منطقه، مستقر شده‌اند. ضمن اينكه بخش‌هايي را روي نقشه تعيين كرده‌ايم كه اگر گردشگران قصد بازديد از لوت را داشته باشند، به همراه راهنما فقط وارد اين مناطق كه امنيت دارند، شوند. ايستگاه‌هايي هم براي استقرار گردشگران در نظر گرفته شده كه گردشگران به تنهايي وارد لوت نشوند، گردشگراني كه به اين منطقه مي‌آيند بايد مهم‌ترين بخش‌هاي لوت را كه داراي ارزش‌هاي بين‌المللي هستند ببينند، چرا كه ممكن است در مناطقي از نظر جاني در خطر باشند. مناطق مشخص شده و امن در لوت روي نقشه مشخص شده و قرار است اين نقشه‌ها در قالب بروشورهايي در اختيار گردشگران قرار بگيرد. تورهايي هم كه گردشگران را به اين مناطق مي‌برند بايد به شكل نظام‌مند اين كار را انجام دهند.» طالبيان همچنين در خصوص همكاري جوامع محلي در پرونده لوت و قنات‌ها، اشاره به علاقه‌مندي مردم براي ثبت اين آثار در فهرست جهاني داشت و گفت: «وقتي ما براي بازديد لوت در منطقه نصرت‌آباد سيستان و بلوچستان رفتيم، يكي از بزرگان منطقه به ما گفتند مردم اين منطقه امنيت را تامين مي‌كنند و از ما خواستند كه اين پيغام را به دستگاه‌ها بدهيم كه مردم هم براي تامين امنيت اين منطقه تلاش خواهند كرد، اگر گردشگر وارد اين منطقه شود وضع معيشتي اين مردم تغييراتي خواهد داشت، به همين دليل تمايل دارند كه در تامين امنيت اين مناطق نقش داشته باشند.» طالبيان همچنين در مورد برنامه آينده اين پرونده هم گفت: «برنامه‌هايي در مورد توانمند‌سازي جوامع محلي در محدوده اين آثار و همين طور مرمت آثاري كه در اين محدوده در نظر گرفته‌ايم، از جمله مرمت بخشي از كاروانسرايي كه در منطقه شهداد قرار داشت، همچنين احياي محل‌هايي كه مي‌توانند براي استقرار پژوهشگران و گردشگران مورد استفاده باشند هم در دستور كار است. مشاركت مردم محلي در ادامه اين راه در مورد اين دو پرونده اهميت بسيار زيادي دارد.»
پرونده‌هايي كه در چهل و يكمين اجلاس يونسكو ارايه خواهند شد
ايران در اجلاس سال آينده هم با دست پر حاضر خواهد بود، معاون ميراث فرهنگي كشور از ارايه پرونده ثبت جهاني شهر يزد در سال آينده خبر داد و گفت: «اين شهر تاريخي از وضعيت مناسبي برخوردار است و قصد داريم يزد را به عنوان نخستين شهر تاريخي كشور در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت برسانيم.» پرونده‌هاي ديگري كه ايران در آينده نزديك قصد دارد براي ثبت به كميته ميراث جهاني يونسكو ارايه كند از جمله: «جنگل‌هاي هيركاني، راه ابريشم (اين پرونده قبلا در يونسكو ثبت شده و ايران قصد دارد با ارايه پرونده بخشي از راه ابريشم كه در ايران قرار دارد به اين پرونده بپيوندد)، ارسباران، دماوند، فيروز‌آباد هم قرار است به ترتيب در اجلاس سال‌هاي بعد ارايه شوند.
آخرين وضعيت الواح هخامنشي در شيكاگو دوشنبه اعلام مي‌شود
هفته گذشته يك نشريه حقوقي امريكايي خبر از راي دادگاه استيناف در راستاي تعيين تكليف الواح هخامنشي داد كه براي مطالعه در اختيار مركز شرق‌شناسي شيكاگو قرار گرفته بود، در اين خبر آمده بود كه طبق راي اين دادگاه كه در روز ۱۹ جولاي (۲۹ تيرماه) برگزار شد، قربانيان حادثه تروريستي سال ۱۹۹۷ نمي‌توانند به بهانه دست داشتن ايران در اين ماجرا، آثار تاريخي و الواح هخامنشي موجود در دانشگاه شيكاگو را براي گرفتن غرامت به فروش برسانند. محمد حسن طالبيان در خصوص اين خبر اعلام كرد: «نخست بايد اين خبر و اطلاعات آن را از معاونت رياست‌جمهوري پيگيري كنيم، و در ادامه پيگير روند بازپس‌گيري الواح شويم و بتوانيم در اين زمينه تصميم مناسب را بگيريم. اين خبر در يك مجله حقوقي منتشر شده است، بايد تا روز دوشنبه و اتمام تعطيلات آخر هفته در امريكا و اعلام اين خبر از سوي يك كانال رسمي منتظر بمانيم.»