آرايش جديد سياسي در كشور
محمد كاظمي نماينده مجلس
آرايشهاي سياسي در هر جامعهاي از ديرباز اشكال متنوعي داشته و اثرات عظيمي از خويش بجا گذاشتهاند. دركشور ما خصوصا پيش و پس از انقلاب مشروطه آرايشهاي سياسي فراواني رخ داد و همواره در شرايط مختلف آشكار يا پنهان راه خود را پيمودند تا در آستانه انقلاب اسلامي ظهور وشمول بيشتري پيدا كردند. پس از كش و قوسهاي اوليه و انزواي كامل نيروهاي غيرمذهبي و افشاي مشي دوگانه گروههايي چون سازمان مجاهدين خلق (منافقين) و طرد كامل آنان از سوي مردم ، طرفداران اصيل انقلاب اسلامي خصوصا با محوريت حضرت امام فضاي سياسي كشور را به دست گرفتند و رفته رفته از ميان آنان دو جناح راست سنتي و چپ مذهبي يا جناح بازار و گروههاي خط امام سر برآورده در همهپرسيها به رقابت بايكديگر پرداختند. اين دو جناح اصلي بعدها با نامهاي ديگر شناخته شدند واكنون سالهاست كه جناح اصلاحطلب و جناح اصولگرا سپهر سياسي كشور را در دست دارند.
در پي روي كار آمدن دولت نهم با نام و صبغه اصولگرايي و حمايت حداكثري اين جناح از آقاي احمدينژاد ابتدا به نظر رسيد كه اصولگرايان پيروز ميدان شدهاند ولي مدتها زمان برد تا مشخص شود كه رييس دولت نهم ساز خود را ميزند و توجه اساسي به خط و ربط اصولگرايي ندارد. تندرويهاي بيمبنا و تصميمهاي آني و مسالهسازيهاي مكرردولت دهم رفته رفته صداي جناح اصولگرا را هم درآورد و جدايي اين دو رنگ آشكاري به خود گرفت. هرچند اصولگرايان هيچگاه رسما مسووليت اقدامات دولتي را كه حمايتش كرده بودند نپذيرفتند و همچنان يك عذرخواهي تاريخي به مردم بدهكارند ولي روشن است كه آقاي احمدينژاد ديگر توان جلب حمايت جناح اصولگرا را ندارد و بعيد مينمايد كه آن آزموده سخت و زيانبار دوباره آزموده شود. به هر حال پس از نمايان شدن آثار مخرب و بلندمدت تندرويها تشنگي جامعه به خردورزي و تعادل فضاي جديدي در كشور ايجاد و با حمايت اصلاحطلبان آقاي روحاني با شعار اعتدال رييسجمهور شد. اصولگرايان در انتخابات 92 حداقل با چهار كانديدا حاضر شدند و در انتخابات 94 هم با وجود دستان باز و مصونيت از ردصلاحيتها نتوانستند شكل و شمايل يك جناح منسجم را به خود گيرند. به عبارت ديگر اصولگرايان با چالش برخي ازتندرويها در درون خود مواجه شدند كه هنوز نتوانستهاند برآن فايق آيند.
(جدل تند آقاي ولايتي با سعيد جليلي در مناظره تلويزيوني انتخابات رياستجمهوري تنها يكي از نمونههاي آشكار شده اين چالش است) نكته بسيار مهم اينكه در وراي رقابت و گاهي اصطكاك دو جناح اصلي كشورخصوصا پس از تندرويهاي دولت گذشته صفبندي جديدي خود نمايي كرد كه هر روز پررنگتر ميشود و شخصيتها و گروهها و قشرهاي بيشتري از جامعه در چار چوب دوگانه آن قرار ميگيرند. افزون بر اصلاحطلبان و تحولخواهان، جناح اصولگرا هم بيقاعدگي، بيانضباطي مالي، شعارهاي تند و هزينهساز، بيبرنامگي مفرط و در نورديدن حداقلهاي اخلاقي در دولت گذشته را برنتافتند و اگر در جبهه مخالف قرار نگرفتند از موافقت سر باز زدند و آرام و بيسرو صدا از بسياري تندرويها روي برگرداندند. در واقع رفتهرفته دو آرايش «تندرو» و «ميانهرو» شكل گرفته است كه صرف نظر از دعواهاي معمول جناحي سايه خود را بر بسياري از اعضاي دو جناح سياسي و موضوعات مختلف افكنده است. براي نمونه كاملا آشكار است كه سياست تعامل سازنده با جهان و خروج از انزواي بيمبناي بينالمللي يك سياست مقبول در ميان اكثريت چهرههاي سياسي باگرايشهاي مختلف است هرچند برخي از اصولگرايان ترجيح دهند بهصورت ضمني از آن حمايت كنند يا حداقل به مخالفت با آن برنخيزند. به عبارت ديگر امروز اين برجام است كه چون مغناطيسي در فضاي سياسي كشور عمل ميكند و موافقت و مخالفت با آن به يك آرايش تمامعيارسياسي مبدل شده است. از قضاي روزگار اكثريت قاطعي از چهرهها و اوزان سياسي در دو جناح كشور در مسير دوري از افراطگرايي رضايت ضمني و عيني از برجام را نشان ميدهند و چنانچه هياهوها و فضاسازيهاي كاذب اجازه دهند قاطعانه خواستار به نتيجه رسيدن برنامه جامع اقدام مشترك ايران با شش قدرت جهاني هستند. در واقع اكنون اصطكاك اصلي در صحنه سياسي كشور ميان «تندروي و افراطگرايي» از يك سو و «عقلانيت و خردگرايي و ميانهروي» از سوي ديگر در جريان است. اتفاقا همين معنا در ميان اكثريت مردم هم بازتاب گسترده دارد و مردم نيز حداقل در دو انتخابات اخير آنجا كه فضا روشن بود و امكان بروز تمايل به سوي خردگرايي و آرامش و تشنجزدايي و تعادل و كرامت اخلاقي وجود داشت راي قاطع خود را بدين سو سرازير كردند. در مقابل اقليتي كه شعارهاي تند ميدهند و مرده بادها و نفي و نهي و غيظ و درشتي و طرد و انكار را محور تحركات گسترده خود قرار دادهاند اكثريت مردم با صداي رسا به زندگي و ثبات و تعامل و دوستي و اخلاق و برادري و گفتوگو و فداكاري و رسيدگي به محرومان و ايجاد زمينه براي رفاه و كرامت ميل دارند و درظهور و بروز ميل خود ترديد نميكنند.