گزارش «اعتماد» از رخدادهاي بازار نفت
تب‌و‌تاب بازار نفت در انتظار نشست الجزاير
گروه اقتصادي| بازار نفت روزهاي پرالتهابي را از سر مي‌گذراند؛ اخبار ساعتي به‌روز مي‌شوند و هر بار خبري جديد مي‌تواند بر قيمت اثرگذار شود. در روزهايي كه قرار است اوپكي‌ها در الجزاير نشستي غيررسمي برگزار كنند، يكي از اثرگذارترين تصميم‌گيران نفتي، موضعي صريح به نفع ايران مي‌گيرد؛ ولاديمير پوتين، رييس‌جمهوري روسيه روز جمعه كشورهاي طرفدار فريز نفتي را به مصالحه بر ميزان توليد ايران دعوت كرده بود. يك روز پس از آن (شنبه-ديروز) وزير انرژي‌اش براي فريز نفتي چراغ سبز نشان مي‌دهد و مي‌گويد: تثبيت سطح توليد نفت يكي از موضوع‌هايي خواهد بود كه توليدكنندگان عمده نفت خام در نشست اين ماه خود در الجزاير درباره آن به گفت‌وگو خواهند نشست. در همين حال و اوضاع، وزير نفت الجزاير وارد تهران مي‌شود و پشت درهاي بسته وزارت نفت ايران، با بيژن نامدار زنگنه گفت‌وگو مي‌كند؛ او چندي بعد ميزبان كشورهايي است كه مي‌خواهند در مورد فريز نفتي تصميمي تاريخي بگيرند. فردا هم قرار است محمد باركيندو، دبيركل جديد سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) به تهران بيايد. ديدار باركيندو و زنگنه خود به تنهايي مي‌تواند بر قيمت جهاني نفت اثرگذار باشد. همه اينها تنها در سه، چهار روز اتفاق مي‌افتد و رخداد اصلي در نشست الجزاير.
سه محور گفت‌وگو با دبيركل اوپك
در چنين شرايطي يكي از مهم‌ترين حرف و حديث‌ها در مورد محورهاي گفت‌وگوي دبيركل اوپك و وزير نفت ايران است. از همين‌رو است كه معاون وزير نفت با تشريح سه محور گفت‌وگو با دبيركل اوپك در تهران، پيش شرط ايران را براي پيوستن به طرح «فريز» نفتي اعلام كرد.
اميرحسين زماني‌نيا، معاون امور بين‌الملل وزير نفت در گفت‌وگو با مهر و در تشريح مهم‌ترين اهداف سفر دبيركل اوپك به تهران در آستانه برگزاري نشست غير رسمي كشورهاي عضو سازمان اوپك و غير اوپك در الجزاير، گفت: چگونگي اجراي طرح فريز نفتي، بررسي وضعيت بازار نفت و مشورت درباره چگونگي مديريت قيمت نفت خام از مهم‌ترين محورهاي گفت‌وگو با دبيركل اوپك در تهران خواهد بود. معاون امور بين‌الملل وزير نفت با تاكيد بر اينكه دبيركل اوپك علاوه بر ايران به چند كشور ديگر عضو اوپك هم سفر خواهد كرد، درباره احتمال پيوستن ايران به طرح فريز نفتي، اظهار كرد: ايران با حفظ منافع ملي، از هر اقدامي براي احياي قيمت‌ها و برقراري ثبات در بازار نفت حمايت مي‌كند. از سوي ديگر درحالي دبيركل جديد اوپك قصد دارد شرايط را براي اجراي طرح فريز نفتي از راه گفت‌وگو با كشورهاي عضو فراهم كند كه «خالد الفالح»، وزير انرژي عربستان سعودي هفته گذشته اعلام كرد: بازار نفت در مسير درستي پيش مي‌رود و نيازي به مداخله در بازار نيست. اين اظهارات وزير انرژي عربستان سعودي، اميدها براي دستيابي به توافق در ميان اعضاي سازمان كشورهاي صادر كننده نفت (اوپك)، براي محدود كردن سطح توليد را كاهش داده است. در همين حال «الكساندر نواك» ،وزير انرژي روسيه، هم اعلام كرده است: اين كشور براي ايجاد ثبات در بازار با عربستان و ديگر توليدكنندگان نفت جهان در حال گفت‌وگو است.
رابطه ايران و الجزاير، استراتژيك و پايدار
در همين حال وزير نفت در استقبال از وزير نفت الجزاير گفته كه رابطه ايران و الجزاير در سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) درازمدت، پايدار و استراتژيك است. زنگنه در ديدار با نورالدين بوطرفه، وزير انرژي الجزاير گفته كه ايران و الجزاير علاوه بر همكاري در اوپك مي‌توانند روابط دو جانبه خود را در حوزه نفت، گاز و انرژي و ديگر بخش‌ها توسعه دهند. الجزاير، ايران را به عنوان وطن دوم خود بداند. همچنين وزير انرژي الجزاير هم در اين ديدار با قدرداني از استقبال صميمانه و گرم وزير نفت، با تاييد سخنان زنگنه درباره اينكه ايران وطن دوم الجزاير است، افزود: ارتباطات ايران و الجزاير در چارچوب سازمان اوپك روابط مستحكم و خوبي است. به گفته بوطرفه، الجزاير در دوران تحريم ايران هميشه پشتيبان و حامي ايران بوده است.
عربستان به فريز نفتي مي‌پيوندد؟
با همه اينها هنوز اين پرسش مهم مطرح است كه اگر قرار باشد ايران از طرح فريز نفتي مستثني شود، آيا هنوز هم عربستان پيوستن به اين طرح را مي‌پذيرد؟ هفته گذشته خالد الفالح، وزير انرژي عربستان در جديدترين اظهارات خود گفته است طرح فريز نفتي تاثيري مثبت بر روند فعلي بازار نفت خواهد گذاشت. «ما مايليم حرف‌هاي همكاران‌مان را گوش بدهيم، تا ببينيم آنها چه پيشنهادي در اين زمينه دارند.» به گفته الفالح فريز توليد دلالت بر اين دارد كه همه از وضعيتي كه بازار امروز در آن قرار دارد رضايت دارند و مي‌خواهند همين روند تداوم پيدا كند. پس از اين صحبت‌ها و اظهارنظرهاي انجام شده از سوي وزير انرژي عربستان، استراتژيست نفتي نشريه بلومبرگ در جديدترين گزارش خود نوشته است عربستان در حال توليد نفت با تمام ظرفيت خود است و با افزايش تقاضاي داخلي براي حامل‌هاي انرژي در اين كشور عربي، صادرات نفت سعودي‌ها از ماه سپتامبر روندي كاهشي را در پيش خواهد گرفت و محدود كردن توليد در زمان عرضه بيشينه فصلي بسيار جذاب‌تر از محدود كردن توليد در زمان عرضه كمتر فصلي براي اين كشور است.