نقش اخلاق در معرفت
مصطفي ملكيان: فرقه مشهور حكمت مسيحي كه خانم مري بيكر ادي آن را ابداع و تاسيس كرد، در اواخر قرن نوزدهم سخنانش اين بود كه عوامل غير معرفتي در كسب معرفت همانقدر موثر هستند كه عوامل معرفت. يعني فرد براي كسب معرفت تنها نبايد قدرت حافظه و استدلال و... فرا بگيرد، بلكه بايد خودش را نيز به لحاظ رواني و اخلاقي پيراسته كند. مثال او اين بود كه وقتي فردي خودش را در معرض سرماخوردگي قرار دهد و بيمار شود، در نتيجه سرماخوردگي و تب، به هذيانات تب ميافتد و در هذيانات تب آنچه اطرافش رخ ميدهد نميبيند. بنابراين هيچ عجيب نيست كه كسي بگويد عوامل غيرمعرفتي هم در معرفت دخيل هستند.