نشست مسكو، مقدمهاي براي مذاكرات لوزان2
احمد دستمالچيان
سفير اسبق ايران در لبنان واردن
نشست سه جانبه مسكو ميان روسيه، ايران و سوريه روز گذشته براي بررسي وضعيت ميداني بحران سوريه و افزايش هماهنگي ميان اين سه كشور برگزار شد تا طي آن، مسكو، تهران و دمشق به عنوان بازيگران اصلي اين بحران، ضمن بررسي وضعيت ميداني و همچنين بينالمللي بحران، راهكارها را در رابطه با برقراري آتش بس و خروج سوريه از وضعيت بن بست كنوني مورد بررسي قرار دهند. با وجود آنكه سه كشور با يكديگر همكاريهاي نزديكي دارند و تقريبا اقداماتشان در هر صحنه با هماهنگي يكديگر است ولي از مدتها بررسي همهجانبهاي درباره شرايط سوريه نداشته بودند و ضروري بود تا آنها از نزديك با يكديگر ديداري داشته باشند تا قدم به قدم تحولات حال و آينده را زير ذرهبين قرار دهند. با اين حال، مهمترين خروجي اين نشست سهجانبه، تاكيد مجدد از سوي روسيه، ايران و سوريه در مبارزه قاطع و بياغماض با تروريستها، برقراري آتشبس و پيگيري راهكارهاي سياسي در جهت حل و فصل بحران باشد تا زمينه براي مذاكرات سوري – سوري فراهم شود. به نظر ميرسد روز گذشته، روزي بود كه يك نوع توافق همهجانبه در عرصههاي مختلف ميان روسيه، ايران و سوريه حاصل شد تا آنها بتوانند با هماهنگي بيشتر به سمت و سوي حل بحران و پاكسازي سوريه از تروريستها حركت كنند اگرچه نيروهاي تروريستي تكفيري و همپيمانان منطقهاي و فرامنطقهاي آنها نميخواهند به سادگي بحران سوريه حل شود و درصدد آن هستند تا آتش بحران در سوريه بيش از امروز زبانه بكشد. از سويي، با هماهنگيهاي از پيش صورت گرفته ميان طرفين، شاهد هستيم كه مساله حلب روزهاي پاياني خود را تجربه ميكند و در زمان كوتاهي در روزهاي آتي، ارتش سوريه به همراهي نيروهاي مقاومت ميتوانند حلب را از چنگال تروريستهاي تكفيري آزاد كنند كه با اين كار، به احتمال بسيار زياد بخش زيادي از بحران سوريه حل خواهد شد و نيمي از راهحل و فصل پيموده خواهد شد زيرا با اين كار، تروريستها و حاميانشان بهانهاي براي آتشافروزي در سوريه نخواهند داشت. اين مسائل موجب ميشد تا طرفين براي بررسي شرايط احتمالي و بررسي گزينههاي پيشرو و همچنين كاهش هزينهها در سوريه با يكديگر رايزني و همفكري كنند. نكته مهم ديگر درباره بحران سوريه، انتخابات رياستجمهوري امريكا است كه تا كمتر از دو هفته ديگر در اين كشور برگزار ميشود.
انتخاب رييسجمهور جديد بيترديد بر سياستهاي اين كشور در برابر سوريه و حاميان حكومت او تاثيرگذار است و به احتمال زياد، روسيه، ايران و سوريه در رايزنيهاي روز گذشته خود درباره رويكردهاي احتمالي اين كشور گفتوگوهايي كردهاند و نحوه كنش امريكا به همراه رژيم صهيونيستي، عربستان سعودي و تركيه را مورد سنجش قرار دادهاند چراكه اين كشورها بخواهند ريشه تروريسم در سوريه خشكيده شود و اين بحران به سادگي حل شود و احتمالا در ماههاي آتي طرحهايي را به عرصه اجرا در خواهند آورد. البته به نظر ميرسد با توجه به برگزاري نشست لوزان در هفتههاي پيش و احتمال برگزاري دور دوم آن در هفتههاي آينده، اين ديدار يك نوع جلسه هماهنگي ايران و روسيه به عنوان دو كشور مهم و تاثيرگذار در نشستهاي سوريه باشد. به عبارت ديگر، روسيه، ايران و سوريه در نشست مسكو تلاش كردند ديدگاههاي خود را به يكديگر نزديك كنند تا بتوانند در نشست لوزان2 با هماهنگي كامل حاضر شوند تا به قول معروف، حرفهايشان يكي باشد.