مناظره بدون پيش‌شرط
و يك پيشنهاد
علي شكوهي
چند روز قبل با اشاره به اعلام آمادگي جناب محمد مجتهد شبستري براي مناظره با هر يك از مراجع تقليد در زمينه «اعتبار علم فقه و اجتهاد فقهي در عصر حاضر» نوشتم كه خوب است طرفين براي برگزاري هر چه زودتر اين‌گونه مناظره‌هاي فكري شرط و پيش‌شرط نگذارند. اكنون ظاهرا شرط گذاشتن شروع شده است و البته هر كدام طبعا دلايلي دارند. جناب مجتهد شبستري احتمالا معتقد است كه شأن و جايگاه علمي و اهميت مدعايي كه مطرح كرده، ايجاب مي‌كند كه كساني در حد مراجع تقليد به مباحثه با ايشان بپردازند و در مقابل مخالفان فكري وي بر اين باورند كه مراجع تقليد در جايگاه بالاترين مقامات ديني در حوزه‌هاي علميه و در ميان مردم قرار دارند و شايسته نيست كه آنان را كه اتفاقا داراي سن و سال بالايي هم هستند، در مقابل كسي به مناظره بنشانيم كه فاقد آن جايگاه ديني در حوزه و جامعه است.
شخصا معتقدم اهميت برگزاري اين مناظره فكري براي جامعه علمي ما به قدري زياد است كه بايد پيشنهاددهنده محترم مناظره، به استدلال مخالفان خودش تن بدهد و از خير مناظره با مراجع تقليد بگذرد و به گفت‌وگو و مناظره با كساني رضايت بدهد كه بسان خود ايشان مايل به شركت در اين مناظره هستند و آثار و كتاب‌هاي منتشره از سوي آنان نشان مي‌دهد كه در اين حوزه صاحبنظرند. نمي‌گويم هر كسي از راه برسد و اعلام آمادگي براي مناظره كند جناب مجتهد شبستري بايد تسليم شود ولي افرادي مانند جناب خسروپناه يا محمدرضايي- كه از سوي آيت‌الله سبحاني براي همين كار معرفي شده‌اند- از كساني هستند كه در اين زمينه مطالعه و كار كرده و صاحب اثر هستند و مي‌توان بحث علمي با آنان را شروع كرد. البته پيشنهاد بنده اين است كه جناب مجتهد شبستري با اجازه مراجع و علماي قم در يكي از مدارس علميه يا دانشگاه‌هاي قم، از جمله دانشگاه مفيد، داراي كرسي تدريس شوند و همين نظرات را در جمع خواص طلاب ارايه كنند و در يك روند تعاملي، آرا و نظرات ايشان ارايه، بررسي، نقد و تكميل شود. اين رويه از سياسي شدن مباحث جلوگيري مي‌كند و در عين حال زمينه برخورداري همه اهل علم از آن نظرات را فراهم مي‌آورد.