كودكان بريتانيايي در جشن كتاب شركت كردند
در شرايطي كه عادت به كتابخواني هنوز در بسياري از خانوادههاي ايراني جا نيفتاده است، مردم بريتانيا براي شكلگيري اين عادت در كودكان و نوجوانانشان، روز جهاني كتاب را در سراسر كشور خود برگزار ميكنند. بر اساس آنچه مهر به نقل از گاردين اعلام كرده است، روز پنجشنبه دوم مارس (دوازدهم اسفند ماه) در سراسر بريتانيا جشني برپا بود، جشني كه نه به مناسبت سال نو بود، نه عيد شكرگزاري و هيچ دليل مذهبي و ملي نداشت و تنها انگيزه برگزارياش، كتاب و كتابخواني بود. مخاطبان اصلي اين جشن، كودكان بين 8 تا 11 سال بودند و روز جهاني كتاب موجب شد تا يك چهارم از بچههاي اين رده سني در بريتانيا اين شانس را به دست آوردند تا نخستين كتاب خودشان را انتخاب كنند. هرچند در كشور ما هم سالني ويژه كتابهاي كودك در نمايشگاه كتاب تعريف ميشود، اما كودكان ايراني هرگز از جشني مشابه آنچه هر سال براي كودكان بريتانيا برپا ميشود، بهرهمند نشدهاند تا لذت كتاب خريدن و كتاب خواندن را به واسطه حضور در يك جشن تجربه كنند. در مراسمي كه دو روز پيش در بريتانيا برگزار شد، هزاران كتاب به مناسبت اين جشن به قيمت يك پوند منتشر و در كتابفروشيهاي مختلف عرضه شد تا كودكان تمام طبقات اجتماعي بتوانند اين كتابها را بخرند و با اين شيوه، عادت به كتاب خواندن و لذت انتخاب كتاب و مطالعه در آنان شكل بگيرد و در آينده مدام جمله تكراري «سرانه اندك و نگرانكننده كتاب» در محافل فرهنگيشان، شنيده نشود. گفته ميشود سالانه يك ميليون كودك بريتانيايي در اين جشن شركت ميكنند. هر سال چند نويسنده، كتابهاي ويژه اين روز را مينويسند تا هر يك از اين كتابها به قيمت يك پوند فروخته شود و در جشن امسال نيز ژاكلين ويلسون، جوليا دونالدسون و ديويد ويليامز نگارش بعضي از اين كتابها را بر عهده گرفتند و مديريت اين جشن بر عهده كريستن گرانت بود. نكته جالب ديگر در برگزاري اين جشن اين است كه اين مراسم براي بيستمين سال پياپي برگزار شده است و همين قدمت باعث شده تا به گفته مدير برنامه، آموزگاران مدارس درباره كتابخواني، مهارتهاي ادبي و نوشتن، براي دانشآموزان خود صحبت كنند. اما نكته جالبتر اينكه امسال براي نخستين بار دامنه برپايي اين برنامه به زندانها نيز كشيده شد. به طوري كه ۱۳ زندان دولتي شهر لندن نيز در اين جشن سهيم شدند و شكل برگزاري اين برنامه در زندانها به اين صورت بود كه كودكان با پدر يا مادر زنداني خود ملاقات كردند و همراه با يكديگر كتاب خواندند. در ۱۹ سال گذشته كه اين برنامه برگزار شده است، بيش از ۱۳ ميليون نسخه كتاب از طريق اين جشن به دست كودكان رسيده است. علاوه بر اين، كودكان ميتوانند اين كتابها را به صورت رايگان در كتابفروشيها يا مدرسهها دريافت كنند يا كتابهايشان را با كتاب ديگري عوض كنند. ديگر نكته حايز اهميت در برپايي اين جشن اين است كه اين برنامه به شكل كاملا خصوصي در بريتانيا برگزار ميشود يعني دولت دخالتي در اين زمينه ندارد بلكه موسسات و نهادهاي اجتماعي و خصوصي و مردم نهاد، خود برگزاري اين برنامه را بر عهده دارند. هرچند سرانه مطالعه در كشوري مانند بريتانيا در مقايسه با كشوري مانند ما خيلي بهتر است، اما مردم اين كشور نگران وضعيت مطالعه در وطن خود هستند. وقتي آمار سال ۲۰۱۶ نشان داد كه از هر ۱۰ نفر بريتانيايي يك نفر يك كتاب متعلق به خود هم ندارد، زنگ خطري براي آنها به صدا در آمد. مقامات اين كشور گفتند كه اين وضعيت به معناي اين است كه نسلي گمشده نسبت به كتابخواني در ميان بزرگسالان وجود دارد اما بايد اين اميد را داشته باشيم با اين برنامهريزيها در نسل بعدي شاهد چنين مسالهاي نباشيم. روز جهاني كتاب ۲۳ آوريل (سوم ارديبهشت) است اما بريتانياييها اين روز را به جاي اين تاريخ، نخستين پنجشنبه ماه مارس برگزار ميكنند و مراسم امسال آنها روز 12 اسفندماه برگزار شد.