اشتغال در پي رشد نفتي مي‌آيد
از قدرت اقتصادي و سياسي قابل توجهي برخوردار هستند، از همان زمان سركار آمدن دولت يازدهم شروع شد، ادامه يافت وتاكنون ادامه دارد. درهرحال، تدبير شفاف‌سازي‌ها براي درمان بيماري اقتصاد كشور (رفع تحريم‌ها، رفع انحصارها چه در نوع خصوصي و چه خصولتي، كاهش جو امنيتي، توسعه رقابت سالم و...) موفقيت برجام تا حدودي اميد موفقيت براي جلب و جذب سرمايه‌گذاري داخلي و خارجي در اقتصاد بيمار ايران را درسال اقدام و عمل براي اقتصاد مقاومتي (تاب‌آور) پايه‌گذاري كرد كه از جمله نتايج آن اجرايي شدن و افتتاح طرح‌هاي پارس جنوبي در اين ايام است و انتظار مي‌رود كه نتايج آن در دولت دوازدهم توليد و اشتغال را ميسر سازد. درواقع هركسي كه رياست دولت دوازدهم را به دست بياورد چنانچه خطاهاي دولت دهم را تكرار نكند ميوه نهالي كه در دولت يازدهم كاشته شد را خواهد چيد.
وابستگي اقتصاد ايران به صنعت نفت؟
به دليل وابستگي اقتصاد ايران به درآمد‌هاي نفتي اميد مي‌رفت كه با تعريف قرارداد‌هاي جديد نفتي و آمد و رفت‌هايي كه پس از موفقيت برجام صورت گرفت كليد دولت يازدهم بتواند قفل‌هاي مشكلات را باز كند و دربسته و زنگ زنده اقتصاد كشور را براي حضور در اقتصاد بين‌المللي باز كند. اما درعمل مخالفان دولت يازدهم توانستند تا حدود زيادي اميد‌ها را نا اميد كنند تا بتوانند آنچه اين روزها مي‌گويند را بگويند. جو منفي تبليغاتي كه عليه دولت يازدهم دامن زده مي‌شود بسياري را كه براي مشاركت و سرمايه‌گذاري در ايران علاقه نشان داده‌اند، نگران كرده است. به طور مثال قرار بود كه يك همايش بين‌المللي نفت، گاز همزمان با برگزاري نمايشگاه سالانه نفت وگاز در ارديبهشت ماه سال جاري در تهران برگزار شود. اما، برگزار‌كننده خارجي همايش اخيرا اعلام كرد كه فعلا از برگزاري همايش منصرف شده است.
تغيير مواضع ترامپ و نگراني از موفقيت‌هاي ايران
شايد باور نكنيد، اما بسياري از كارشناسان هم عقيده‌اند يكي از دلايلي كه آقاي ترامپ ناگزير شده است از حرف هايي كه در طول تبليعات انتخاباتي‌اش مي‌زد عبور كند و مواضع تازه‌اي اتخاذ كند، صبر و تدبير نظام جمهوري اسلامي ايران دربرابر ادعاهاي ترامپ بوده است. مايك پمپنو، رييس سازمان اطلاعات مركزي امريكا (CIA) درپاسخ پرسشي مرتبط با برجام در مركز استراتژيك و مطالعات بين‌الملل درواشنگتن اخيرا گفت تمايلي ندارد ... در خصوص برجام صحبت كند. بسياري اين پاسخ را اينگونه تفسير كرده‌اند كه براي امريكا بسيار مشكل و پر هزينه است كه عليه برجام اقدامي به عمل آورد. به همين دليل امريكا درپي بهانه‌هاي ديگري است و اميدوار است مخالفان اجرايي شدن برجام در ايران نيز دراين راستا به ويژه در انتخابات فعال عمل كنند. آقاي مايك پمپئو همچنين گفته است كه امريكا مشغول مطالعه است و دارد برجام را با دقت بازخواني مي‌كند تا آن را خوب بفهمد، وي تاكيد كرده است كه ايراني‌ها بايد به اين واقعيت توجه داشته باشند كه دولت ترامپ آماده است تا دست به اقداماتي بزند كه با اقدامات امريكا در چند سال گذشته متفاوت است و تصريح كرد كه كشورهاي منطقه خليج فارس و كشورهاي اروپايي با امريكا همكاري خواهند كرد. يك كارشناس مطلع از سياست‌هاي دول اروپايي در رابطه با اين اظهارنظر رييس سازمان سي‌آي‌اي به من گفت تصور امريكا برمبناي اظهارات خانم ترزا مي‌در سفر اخير به حوزه خليج فارس ممكن است باشد. اين درست است كه دولت خانم ترزا مي‌دررابطه با خليج فارس و كشورهاي حاشيه آن همه گونه همكاري با امريكا را خواهد كرد، اما بعيد است دررابطه با برهم زدن برجام با امريكا همكاري كند. كمااينكه اخيرا دولت انگليس رسما اعلام كرد كه شركت ملي نفت ايران مي‌تواند درآمدش از سهم فروش گاز ميدان «رام» در درياي شمال اسكاتلند كه با شركت نفتي بي‌پي پنجاه درصد مشاركت دارد را مورد بهره‌برداري قرار دهد. اتحاديه اروپا نيز بارها تكرار كرده است كه برجام پابرجاست و عدم توافق در اجلاس وزراي امورخارجه كشورهاي عضو گروه هفت در ايتاليا براي تعريف تحريم عليه روسيه كه متحد ايران در مبارزه عليه داعش در سوريه است نمايانگر اين واقعيت است كه اختلاف نظر با امريكا جدي است. در يك گزارش تحليلي كه اخيرا دريك سايت اقتصادي اروپايي منتشر شده است اين واقعيت مورد تاكيد قرار گرفته است كه از زمان پيروزي انقلاب اسلامي در ايران و پديده مردم سالاري كه امام خميني (ره) به آن تاكيد داشت: «ميزان راي ملت است» و دربد‌ترين شرايط جنگ تحميلي انتخابات براي رياست‌جمهوري، مجلس شوراي اسلامي و شوراهاي شهر برگزار مي‌شد موجب برهم خوردن نظم حكومتي در منطقه به ويژه خليج فارس شده است. حاكمان منطقه به‌شدت نگران توسعه نظريه مردم‌سالاري و به خطرافتادن حكومت شان هستند. اين نگراني آنها را كشورهاي غربي درك مي‌كنند و سعي دارند با حمايت‌هاي لفظي، نظامي و غيره از ترس و نگراني آنها كاسته شود. بدون ترديد منافع اقتصادي آنهايي كه براي بازگرداندن تحريم‌ها عليه جمهوري اسلامي ايران تلاش مي‌كنند و سعي دارند كه برجام شكست بخورد دانسته يا ندانسته با سياست‌هاي امريكا و حاكمان دركشورهاي حاشيه خليج فارس همراهي مي‌كنند. زيرا، قيمت نفت خام به دليل خروج ايران از بازارهاي جهاني افزايش خواهد يافت و تورم كه موجب پول‌دار شدن پولدار‌ها و فقير شدن كم درآمد‌ها درايران خواهد بود، بازخواهد گشت. رشد اقتصادي در ايران منفي خواهد شد و به تعداد بيكاران نيز افزوده خواهد شد. بانك جهاني تخمين زده است كه درصورت موفقيت ايران براي حضورفعال و تعريف جايگاهش در اقتصاد جهاني ايران مي‌تواند با جلب و جذب سرمايه‌گذاري داخلي و خارجي روزانه حدود يك ميليون بشكه نفت خام بيشتر به بازار جهاني عرضه و حدود 10 دلار در هر بشكه در قيمت‌ها ايفاي نقش داشته باشد. اجرايي شدن و به نتيجه مطلوب رسيدن برجام به نظر كارشناسان اقتصادي با توجه به گزارش بانك جهاني موجب رشد اقتصادي سالانه پنج درصدي درايران مي‌شود. همين كارشناسان مي‌گويند پس از توافق برجام ايران توانسته است بيش از 17 ميليارد دلار پول هايي كه در معاملات دوجانبه با برخي از شركاي تجاري خارجي‌اش در دولت نهم ودهم غيرقابل وصول اعلام شده بود را پس بگيرد.