فرهنگ، جامعه و حقوق
تشرف، مرز پايان انسانِ طبيعي
يكي از ويژگي‌هاي عصر جديد، از ميان رفتن تمامي آيين‌هاي معنادار تشرف است. به‌واقع، تشرف معناداري كه در جوامع ابتدايي از اهميت اصلي برخوردار بود، در دنياي مدرن غرب وجود ندارد. اما نبايد فراموش كنيم كه مسيحيت تنها به اين دليل بر دنيا استيلا يافت و ديني جهاني شد كه پس از جدايي از فضاي آيين‌هاي رازآميز يوناني – شرقي، خود را دين رستگاري براي همگان اعلام كرد. آيين تشرف طريقي است كه بشر جوامع سنتي، از تصوير خودش آگاهي مي‌يابد، آن را مي‌شناسد و مي‌پذيرد. بديهي است كه تشرف بنا بر ساختارهاي اجتماعي متفاوت و گستره‌هاي فرهنگي، انواع بي‌شمار و اشكال فراوان دارد. اما موضوع مهم اين است كه در نگاه همه جوامع پيشامدرن، ايدئولوژي و شيوه‌هاي تشرف در درجه اول اهميت قرار دارد. در واژگان جديد مي‌توانيم بگوييم كه تشرف، مرز پايان انسانِ طبيعي است و ورود مبتدي به فرهنگ. اما از منظر جوامع كهن و سنتي، فرهنگ دستاورد بشر نيست بلكه خاستگاهي فراطبيعي دارد. نويسنده در اين كتاب قصد دارد مهم‌ترين گونه‌هاي مراسم راز‌آموزي و تشرف آييني را ارايه دهد و بيش از هر چيز، مي‌خواهد معناي عميق‌تر آنها را كشف كند. معنا هميشه ديني است زيرا تغيير و تحول وضعيت وجودي در فرد داوطلب يا نوآموز به واسطه تجربه‌اي ديني ايجاد مي‌شود. فرد نوآموز به انسان ديگري تبديل مي‌شود چون به ادراك شهودي بسيار مهم و حساسي از زندگي و عالم هستي رسيده است. بنابراين مي‌كوشد از ديدگاه تاريخ ديني اين مساله مهم و دشوار را بررسي كند.
جايگاه سرمايه اجتماعي در توسعه
امروزه توسعه صنعتي مبتني بر همكاري-رقابت، يكي از رويكردهاي جدي مطرح در تجارب توسعه صنعتي ملل مختلف خصوصا صنايع كوچك و متوسط است. در اين ميان، جايگاه و اهميت سرمايه اجتماعي در توسعه صنعتي به منزله عامل تسهيل‌كننده و تقويت‌كننده همكاري‌ها و تعاملات بين صنايع نيز درخور توجه است. همچنان كه سرمايه اجتماعي نقش درخور ملاحظه‌اي در توسعه صنعتي دارد، از روند و كيفيت صنعتي‌شدن نيز تاثير مي‌پذيرد. با وجود تاثيرات مثبت سرمايه اجتماعي بر فرآيند توسعه صنعتي، چگونگي تاثير صنعتي‌شدن بر سطح و ساختار سرمايه اجتماعي شفافيت لازم را ندارد و اين امر موجب ابهام در برآيند تعامل ميان اين دو مي‌شود. كتاب حاضر با بررسي تعاملات بين اين دو مقوله، در چارچوب نظريات اقتصادي و جامعه‌شناسي، الگويي را ارايه مي‌كند كه با استفاده از آن، تحليل عميق‌تر سازوكارهاي تعامل بين سرمايه اجتماعي و توسعه صنعتي امكان‌پذير مي‌شود. اين كتاب در هشت فصل تاليف شده است كه فصل اول، درباره كلياتي درمورد سرمايه اجتماعي و توسعه صنعتي، فصل دوم، به سرمايه اجتماعي و مسيري براي نيل به توسعه صنعتي پايدار مي‌پردازد، فصل سوم، درباره سرمايه اجتماعي و سطوح تعاملات صنعتي است، فصل چهارم، به صنعتي شدن، تقويت يا تضعيف سرمايه اجتماعي اختصاص دارد، فصل پنجم، درخصوص تحولات ساختار سرمايه اجتماعي در فرآيند صنعتي شدن است، فصل ششم، درمورد چارچوبي براي تحليل تعامل توسعه صنعتي و سرمايه اجتماعي است، فصل هفتم، به سرمايه اجتماعي حلقه مفقوده توسعه صنعتي در ايران اختصاص دارد و فصل هشتم، هم درباره صنعتي شدن و پيامدهاي آن براي سرمايه اجتماعي در ايران است.
كتاب كلاسيك در حوزه حقوق اساسي
حقوقدانان حقوق اساسي مي‌دانند كه اين كتاب دايسي يكي از مهم‌ترين كتاب‌هاي حقوق اساسي در جهان است و هنوز با گذشت قريب به يك و نيم قرن از چاپ نخست آن اهميت و مقام خود را در ميان كتاب‌هاي حقوق اساسي حفظ كرده است. هنوز هم در مقالات و كتب اين رشته به اين كتاب كلاسيك ارجاعات فراوان مي‌شود و ارجاع به او مايه اعتبار و ارزش هر اثري در اين زمينه است.
آلبرت ون دايسي متولد 1835 و متوفي به سال 1922 است. او وكيل دادگستري و استاد دانشگاه آكسفورد انگلستان بود. هدف دايسي از نوشتن اين كتاب فراهم كردن متني درسي براي دانشجويان بود تا اصول اساسي را در ذهن‌شان حك كند. كتبي كه زمينه‌اي به دست بدهد تا بتوانند تفاسير بلاكستون و رساله‌هاي ديگر را كه مجموعا حقوق اساسي انگلستان را تشكيل مي‌دهند مطالعه كنند. اين كتاب تاثير مهمي بر فكر مشروطه خواهي در انگلستان در اواخر قرن نوزدهم گذاشت.
بسياري از اهل نظر اين كتاب را همچون يك متن كلاسيك پذيرفتند كه شامل اصول و محورهاي اساسي است. «درآمدي بر حقوق اساسي» نوشته آلبرت ون دايسي به كوشش سيد ناصر سلطاني و توسط انتشارات نگاه معاصر اكنون در دسترس خوانندگان فارسي زبان قرار گرفته است. كيفيت سلطنت پارلماني، هيات‌هاي منتخبين، دخل و تصرف در امور سلطنتي، هيات مقننه هند، طوايف متحده امريكا، ممالك اتحادي سوييس، ممالك متحده كانادا، مجلس اتحادي، آزادي افكار، حكومت نظامي، مسووليت وزرا و... از جمله مهم‌ترين مباحث مطرح شده در اين كتاب هستند.