جيمز متيس مقابله با تهران را جايگزين مبارزه با تروريسم كرد
دلبري امريكا از اعراب با اظهارات ضدايراني
يسرا بخاخ
همزمان با سفر «جيمز متيس» وزير دفاع ايالات متحده به خاورميانه، لحن طلبكارانه واشنگتن بار ديگر عليه ايران بالا گرفته و مسوولان ارشد اين كشور اتهامات خود عليه ايران را بيشتر از قبل تكرار مي‌كنند. لحن تهديدآميز و طرح ادعاهاي بي‌پايه و اساس همواره يكي از استراتژي‌هاي ايالات متحده عليه ايران بوده كه با پايان دوران سردي روابط واشنگتن با اعراب كه حاصل دوره هشت ساله رياست‌جمهوري «باراك اوباما» بود، حالا با روي كار آمدن دولت «دونالد ترامپ» تشديد شده است. ترامپ كه از زمان روي كار آمدنش چندان در سياست داخلي موفق نبوده و با درهاي بسته زيادي روبه رو شده، به نظر مي‌رسد به اين نتيجه رسيده كه دستاوردهاي صد روز اول دوران رياست‌جمهوري‌اش را بايد از مسير سياست خارجي و قدرت نمايي بين‌المللي حاصل كند. وزير دفاع امريكا در جريان سفرش به برخي كشورهاي هم‌پيمان واشنگتن به خاورميانه اعلام كرده بود كه هدف از اين سفر مبارزه با داعش و پرداختن به نگراني‌ها درباره نقش ايران در اين منطقه است. واشنگتن براي جلب رضايت شركاي ناراضي خود مانند عربستان و به خدمت گرفتن مصر در منطقه بيشتر از اينكه به مساله مقابله با تروريسم بپردازد به موضوع مقابله با ايران توجه كرده تا دل سعودي‌ها را به دست بياورد. متيس كه هنوز در خاورميانه به سر مي‌برد تاكنون به عربستان مصر و اسراييل سفر كرده و قرار است راهي قطر و جيبوتي هم شود، روزنامه قطري العربي الجديد در گزارشي دراين باره نوشته كه سفر متيس و سياستي كه او در خاورميانه دنبال مي‌كند در راستاي تغيير سياست‌هاي امريكا در خصوص منطقه است. بر اساس اين گزارش ترامپ تلاش كرد با حمله نظامي به پايگاه هوايي الشعيرات در سوريه به بهانه حمله شيميايي خان‌شيخون، به خط قرمز مورد نظر امريكا اعتبار ببخشد و با اعزام سه ناو جنگي به شبه‌جزيره كره بعد از آزمايش موشكي پيونگ يانگ و با حمله به مواضع داعش در افغانستان با بمب 11تني نشان داده كه مي‌خواهد در منطقه حضور ملموس‌تري داشته باشد. اين روزنامه تاكيد كرده كه متيس به طور كلي نسبت به ايران بدبين است و تهران را حامي تروريسم و تهديدي براي ثبات خاورميانه مي‌داند و به همين دليل بعد از ديدار با «سلمان بن عبدالعزيز» پادشاه عربستان اعلام كرد كه واشنگتن مساله افزايش حمايت نظامي از رياض در جنگ اين كشور عليه يمن را بررسي مي‌كند و به خبرنگاران گفته بود كه ايران يكي از عوامل هر مشكلي در خاورميانه است. اين مساله در حالي مطرح مي‌شود كه ترامپ در دوران رقابت‌هاي انتخاباتي خود عربستان را به گاو شيردهي تشبيه كرده بود كه هر وقت امريكا ديگر به آن نيازي نداشت سرش را خواهد بريد، حالا ترامپ قصد دارد به زودي به عربستان سفر كرده و تلاش خواهد كرد سطح جديدي در روابط رياض-واشنگتن در دوران پسااوباما ايجاد كند.
مصر در جبهه مقابل ايران قرار مي‌گيرد؟
متيس كه بعد از عربستان در سفري چند ساعته راهي مصر شده و با «عبدالفتاح سيسي» رييس‌جمهور و مسوولان نظامي مصري ديدار كرده بر اهميت روابط نظامي قاهره و واشنگتن تاكيد كرده و يادآور شده كه كشورش به دنبال تقويت روابط دوجانبه در مرحله آتي است، روزنامه «العرب» چاپ لندن در اين ارتباط نوشته كه مساله مبارزه با تروريسم به ويژه تحولات ليبي، سوريه، عراق و يمن از مهم‌ترين موضوعات مورد بحث وزير دفاع امريكا با مسوولان مصري بود و سفر به قاهره در راستاي ديدگاه جديد واشنگتن در خصوص مصر در منطقه صورت گرفته كه بر اساس آن امريكا معتقد است مصر مي‌تواند به يكي از پايگاه‌هاي راهبردي واشنگتن در خاورميانه و شمال آفريقا تبديل شود. اكرام بدرالدين، رييس بخش علوم سياسي دانشگاه قاهره در اين زمينه گفت: واشنگتن مي‌داند مصر در برابر اغلب پروندههاي منطقه‌اي واكنشي نرم و متعادل دارد و اين همان چيزي است كه امريكا در تعامل با برخي پرونده‌ها به آن نياز دارد. منابع سياسي به العرب گفته‌اند كه قاهره نيز آمادگي كامل براي همكاري با واشنگتن در شماري از پروندههاي منطقه‌اي را دارد اما به شرط اينكه امريكا حجم حمايت‌هاي نظامي خود از مصر را افزايش دهد و به اين كشور كمك كند تا بر بحران اقتصادي موجود در اين كشور غلبه كرده و ريشه تروريسمي كه به دليل فقر در مصر ايجاد شده را از ميان بردارد. كارشناسان العرب معتقدند مصر قرار است به يكي از جبهه‌هاي مقابله با آنچه خطر ايران در منطقه ناميده مي‌شود، تبديل شود. عبدالرافع درويش، كارشناس امور نظامي مي‌گويد ايالات متحده به دنبال ايجاد ائتلافي نظامي براي خود در خاورميانه است و مصر يكي از گزينه‌هاي واشنگتن در اين زمينه است با اين وجود برخي معتقدند كه مصر نمي‌خواهد نقش چنگال گربه را براي امريكا در خاورميانه بازي كند بلكه به دنبال شراكت و همكاري در قالب ائتلافي بين‌المللي عليه تروريسم است.
چهار پرونده متيس در تل‌آويو
متيس در سفرش به اراضي اشغالي و ديدار با «آويگدور ليبرمن»، وزير جنگ رژيم صهيونيستي چهار پرونده را مورد بحث قرار داده كه عبارتند از ايران، داعش، سوريه و همكاري مشترك امريكا و اسراييل. متيس در نشست خبري بعد از ديدار با ليبرمن گفت: اقدامات ايران در خاورميانه اسراييل و همسايگانش را به خطر مي‌اندازد. وي همچنين مدعي شده كه دولت سوريه هنوز در انبارهاي خود سلاح شيميايي دارد و تعهدات بين‌المللي خود را زير پا گذاشته است. وزير دفاع امريكا به مسوولان رژيم صهيونيستي اطمينان خاطر داده كه واشنگتن از امنيت اسراييل محافظت خواهد كرد و تلاش مي‌كند تل‌آويو در زمينه نظامي از ايران يا هر تهديد ديگري پيشي بگيرد و افزود: ائتلاف ما با اسراييل سنگ‌بناي همكاري با مصر، اردن، عربستان و شركاي‌مان در خليج فارس است و هدف از آن تقويت همكاري در منطقه براي مقابله با تهديدهاي احتمالي است.
سركشي به پايگاه‌هاي امريكا
سفر به قطر و جيبوتي نيز در دستور كار وزير دفاع امريكا قرار گرفته است. «محمود خلف»، ژنرال مصري و كارشناس نظامي اين كشور درباره سفر متيس به قطر و جيبوتي گفت كه بزرگ‌ترين پايگاه نظامي امريكا در آفريقا در جيبوتي واقع شده و اين كشور پايگاه نظامي ديگري نيز در قطر دارد كه براي بازديد از اين پايگاه‌ها به اين دو كشور سفر خواهد كرد و مدعي شد هدف از اين سفر اطمينان خاطر دادن به عربستان و ارسال پيامي تهديدآميز براي ايران است. با اين وجود پايگاه خبري تحليلي رأي‌اليوم در يادداشتي اعلام كرد كه سفر متيس به خاورميانه و كشورهاي عربي به ويژه عربستان نشان داد كه دولت جديد امريكا بار ديگر قرار است اعراب را به سخره گرفته و با اظهارنظرهاي ضد ايراني دل اعراب را به دست آورده اما در واقعيت گام‌هاي ديگري بر مي‌دارد. بر اساس اين گزارش در حالي كه متيس در حضور شاه و شاهزاده سعودي تلاش مي‌كند انواع اتهامات را متوجه ايران كند نامه ركس تيلرسن، وزير خارجه امريكا به كنگره اين كشور نشان مي‌دهد كه نه تنها امريكا به تهديدهاي خود عليه ايران عمل نمي‌كند بلكه در واقع اعتراف كرده كه تهران تاكنون به تعهدات خود در خصوص برجام پايبند بوده است. بر اساس گزارش الرأ‌ي‌اليوم گرچه تيلرسون در همين نامه اعلام مي‌كند نگراني‌هايي در خصوص نقش ايران در آنچه حمايت از تروريسم خوانده مي‌شود، وجود دارد. با اين وجود در واقع دولت ترامپ از همه تهديد‌ها و اظهاراتي كه درباره لغو برجام و بازگشت تحريم‌ها عليه ايران داشته، عقب‌نشيني كرده است. الراي‌اليوم نوشته رفتار دوگانه امريكا با اعراب چيز جديدي نيست و فقط به سرازير شدن دلارهاي نفتي بيشتري از كشورهاي عربي به سوي امريكا منجر خواهد شد و در واقع واشنگتن به فريب كشورهاي عربي ادامه خواهد داد.