تجربه مجسمه‌سازي براي شهر تهران در كنار برج ميلاد
هشتمين سمپوزيوم بين‌المللي مجسمه‌سازي در هفته پاياني
علي مطلب‌زاده
هشتمين سمپوزيوم بين‌المللي مجسمه‌سازي اين روزها در تهران در حال برگزاري است؛ رويدادي كه از اول ارديبهشت‌ماه با برگزاري بخش كارگاهي در برج ميلاد تهران كار خود را شروع كرد و چند روز ديگر يعني بيست‌وچهارم ارديبهشت‌ماه با برگزاري مراسم اختتاميه و معرفي برگزيدگانش به كار خود خاتمه مي‌دهد. هشتمين دوره سمپوزيوم تهران با حضور 14 هنرمند خارجي و 5 هنرمند ايراني در بخش اصلي (حرفه‌اي) و 10 هنرمند دانشجو برگزار مي‌شود و اين هنرمندان اين روزها در فضاي باز برج ميلاد تهران مشغول ساخت مجسمه‌هايي هستند كه پيش از اين طرح‌شان براي شركت در هشتمين سمپوزيوم مجسمه‌سازي تهران تاييد شده است. اين اتفاقي بود كه سال گذشته افتاد و بعدتر اوضاع به صورتي پيش رفت كه در نهايت هشتمين سمپوزيوم مجسمه‌سازي كه قرار بود پاييز سال گذشته برگزار شود به ارديبهشت‌ماه امسال موكول شد. اما اين سمپوزيوم در حالي هشتمين دوره‌اش را پشت سر مي‌گذارد كه در طول اين سال‌ها با استقبال هنرمندان مجسمه‌ساز هم روبه‌رو شده است. اين نظري است كه هنرمندان خارجي حاضر در اين دوره از سمپوزيوم بيشتر روي آن پافشاري مي‌كنند. كلاوس هونزيكر، هنرمند آلماني يكي از آنهاست. او اين‌روزها در بخش كارگاهي در حال ساخت اثري با عنوان «همچون پرنده رها شو» با متريال سنگ است. اثري كه به گفته خودش از آنجا كه هنوز به طور كامل اجرا نشده است، نمي‌تواند بازخوردي در چشم بينندگانش داشته باشد: «در اين اثر سعي كرده‌ام شكلي شبيه به بال پرنده را ترسيم كنم، لذا خطوطي را در آن تعبيه كرده‌ام تا مفهوم ميله‌هاي زندان را براي پرنده تداعي كند... در واقع مي‌خواستم بگويم كه گاهي محدوديت‌ها، زنداني از درون را براي افراد شكل داده است لذا من در اين اثر مي‌خواستم بگويم كه مي‌توان از تمام محدوديت‌هاي دروني و ذهني كه عموما انسان‌ها با آن درگير هستند، رها شد.» هونزيكر كه براي نخستين‌بار است به بهانه شركت در اين سمپوزيوم به ايران مي‌آيد معتقد است همه‌چيز در هشتمين سمپوزيوم بين‌المللي مجسمه‌سازي فوق‌العاده است. او اين حضورش را با شركت در بيست‌ودومين سمپوزيوم مصر مقايسه مي‌كند و اين‌طور نتيجه مي‌گيرد: «من شش هفته در سمپوزيوم مصر بودم اما بدون اغراق مي‌توانم بگويم كه شرايط اصلا خوب نبود، زيرا ما حتي ابزارهاي ابتدايي را نيز براي اجرا نداشتيم. اين در حالي است كه وزير فرهنگ مصر دو بار به همراه باديگاردهاي مختلف براي بازديد از سمپوزيوم آمد. براي من جالب بود كه هزينه گزافي صرف باديگاردها مي‌شد اما هيچ اقدامي در راستاي تامين ابزارهاي هنرمندان نشده بود. با اينكه سمپوزيوم تهران هشتمين دوره خود را مي‌گذراند و رويداد هنري جواني است اما واقعا همه‌چيز فوق‌العاده است تا جايي كه من تنها يك سمپوزيوم نظير تهران را در ايالات متحده امريكا ديدم، البته حتي آنجا نيز ابزارهاي هنرمندان دست دوم بود در حالي كه اينجا همه‌چيز نو و بسيار تميز است، ضمن اينكه در تهران مسائل و اصول ايمني بسيار خوب رعايت مي‌شود و حتي دستياران نيز اين مسائل را رعايت مي‌كنند.»
ازدراكو ازدراكوف، مجسمه‌ساز بلغارستاني با اثري با عنوان «ساختار» يكي ديگر از هنرمندان خارجي حاضر در اين دوره از سمپوزيوم مجسمه‌سازي است. اثري كه به گفته او بيشتر يك كار چيدماني است. ازدراكوف هم براي نخستين‌بار است كه در اين رويداد شركت مي‌كند و همين بهانه‌اي شده تا براي نخستين‌بار به ايران سفر كند: «اين نخستين‌باري است كه در تهران حضور دارم البته اميدوارم كه آخرين بار نباشد. به نظر من فضاي كاري و مديريت سمپوزيوم نيز بسيار عالي است. ضمن اينكه ايرانيان غذاهاي بسيار خوشمزه‌اي هم دارند و من از آن لذت مي‌برم لذا اميدوارم كه باز هم به ايران بيايم.» او درباره آثار حاضر در اين دوره از سمپوزيوم هم نظر خودش را دارد، آثاري كه در طول اين روزها در بخش كارگاهي اين سمپوزيوم از نزديك مراحل ساخت آنها را ديده است: «آثار موجود در سمپوزيوم بسيار متنوع هستند؛ البته ايرانيان بيشتر روي كارهاي انتزاعي كار كرده‌اند. فرم سعيد محمودي و تركيبي كه بين سنگ سفيد و سياه استفاده كرده بسيار جالب است. البته كار مصطفي محسني نيز نظير كارهاي هنرمندان ديگري در مصر و هندوستان است و اين براي من جالب است كه اين سمبل وارد مجسمه‌ها شده است.» بخش ديگري از نظرات حاضرين در هشتمين سمپوزيوم بين‌المللي مجسمه‌سازي تهران به متريالي كه براي اين دوره انتخاب شده يا حضور دانشجويان در اين رويداد اختصاص دارد، اتفاقي كه به گفته هونزيكر بسيار خوب است چرا كه هدف و پيام سمپوزيوم كسب دانش و تجربه جديد در كنار انجام كارهاست: «قرار دادن دانشجويان در كنار كارها مي‌تواند تبادل اطلاعات، دانش و تجربه را به دنبال داشته باشد البته من معتقدم كه همه افراد حاضر در سمپوزيوم در حال يادگيري هستند و شخص من نيز در حال آموختن هستم، لذا خوشحال مي‌شوم اگر به كسي چيزي بياموزم زيرا اين تبادل اطلاعات و تجربه يك مسير دوسويه است.» ازدراكوف در مورد بخش دانشجويي اين سمپوزيوم نظري مشابه هونزيكر آلماني دارد: «بخش دانشجويي نشان داد اين افراد هنرمند هستند و اين مهم نيست كه دانشجو باشند و اين به نظر من ايده بسيار خوبي است؛ زيرا وقتي دانشجويان با هنرمندان حرفه‌اي‌تر كار مي‌كنند باعث مي‌شود كه تجربه‌هاي تازه بياموزند و چيزهاي تازه‌تري را خلق كنند البته اين مساله در مورد حرفه‌اي‌ها نيز صدق مي‌كند. » اما به جز اين دو هنرمند دوازده مجسمه‌ساز ديگر خارجي هم از كشورهايي مثل ايتاليا، اسپانيا، روسيه، ژاپن و... در هشتمين سمپوزيوم بين‌المللي مجسمه‌سازي تهران حاضرند و ليست چهارده‌نفره اين هنرمندان با اسكار اگويير كماندور از اسپانيا، فرانچسكا برنارديني از ايتاليا، گنتي تاوانگيو از آلباني، ميخاييل لوچنكو از اوكراين، الكسي كنيس از روسيه، اوميت تورگاي درگون از تركيه، والرين جيكا از گرجستان، آنا ماريا نگارا از روماني، تاتسومي ساكاي از ژاپن، اِمين پتروسيان از ارمنستان، پائولز جوانزمتس از لتوني و كامن تانوف از بلغارستان كامل مي‌شود. بيژن غنچه‌پور، حميدرضا صادق‌زاده، سعيد محمودي، مصطفي محسني و محمد مروستي هم پنج مجسمه‌ساز ايراني هستند كه در بخش اصلي اين سمپوزيوم حاضرند. هشتمين سمپوزيوم بين‌المللي مجسمه‌سازي تهران تا 24 ارديبهشت‌ماه از ساعت 10 تا 18 در فضاي باز برج ميلاد تهران ميزبان علاقه‌مندان خواهد بود.