براي برگزاري هفتمين دوسالانه مجسمهسازي در موزه
مجسمه‌ها از مرحله انتخاب گذشتند
علي مطلب‌زاده
تلاش براي برگزاري هفتمين دوسالانه ملي مجسمهسازي كه چند سالي به تعويق افتاده بود اين روزها جدي‌تر از هميشه در حال پيگيري است. اين همان دوسالانه‌اي است كه بالاخره بعد از چهار سال تاخير شهريور و مهرماه امسال در موزه هنرهاي معاصر تهران برگزار مي‌شود.
ششمين دوسالانه مجسمهسازي سال 90 برگزار شد، اما اين دوسالانه در ايستگاه هفتمش از سال 92 تا الان متوقف ماند تا در نهايت با برگزاري يك نشست خبري در اسفندماه سال گذشته و اعلام انتشار فراخوانش همه‌چيز در برگزاري دوسالانه مجسمهسازي از سر گرفته شود.
اما دليل تاخير در برگزاري اين دوسالانه چه بود؟ مجيد ملانوروزي در نشستي كه برگزار شده بود در مورد دلايل عدم برگزاري دوسالانه مجسمهسازي در طول سال‌هاي گذشته اين‌طور توضيح داده بود كه اين تصميم به خاطر يكي از اهداف دولت يازدهم يعني عدم فعاليت وزارت ارشاد در حوزه اجرايي گرفته شده تا در نهايت به هدف حمايت و نظارت برگزاري دوسالانه‌هايي مثل نقاشي، گرافيك و مجسمهسازي به انجمن‌هاي مرتبط سپرده شود.
او در نهايت دليل به تعويق افتادن هفتمين دوسالانه مجسمهسازي را پايان دوره مديريت اعضاي انجمن مجسمه‌سازان دانسته بود.
همين شد كه تلاش‌ها براي برگزاري هفتمين دوسالانه مجسمهسازي در طول اين چهار سال به جمع شدن چند دوره شوراي سياستگذاري و انتخاب دبير ختم شد تا در نهايت در سال گذشته برگزاري آن وارد فاز جدي‌تري شود. در ادامه اين جريان خردادماه امسال فراخوان اين دوسالانه منتشر و اعلام شد در روزهاي ابتدايي تيرماه كار انتخاب آثار هفتمين دوره‌اش شروع مي‌شود.
اين انتخاب قرار بود از بين 656 اثر از 390 هنرمند شركت‌كننده انجام شود. اين كاري بود كه توسط شوراي انتخاب آثار هفتمين دوسالانه ملي مجسمهسازي متشكل از ريما اسلام‌مسلك، محمد پرويزي، هليا دارابي، كامبيز صبري و محمود محرومي انجام شد.
حالا كوروش گلناري، دبير هفتمين دوسالانه مجسمهسازي از انتخاب 105 اثر از 81 هنرمند در دور اول بازبيني آثار اين دوسالانه خبر داده است، آثاري كه قرار است در روزهاي نهم و دهم شهريورماه در موزه هنرهاي معاصر تهران بازبيني نهايي شوند تا براي نمايش در موزه آماده شوند.
هفتمين دوسالانه مجسمهسازي در اين دوره تم «وضعيت» را انتخاب كرده است. اين تم بر اساس آراي داريوش شايگان انتخاب شده بود تا دست شركت‌كنندگان اين دوره در خلق آثارشان بازتر از هميشه باشد.
اما قرار است در هفتمين دوره دوسالانه مجسمهسازي تعدادي اثر از هنرمندان مطرح مجسمه‌ساز نيز به عنوان هنرمندان مدعو در كنار آثار انتخاب شده به نمايش گذاشته شود. با اين حساب تعداد نهايي آثاري كه قرار است در موزه هنرهاي معاصر تهران به نمايش درآيند مشخص نيست.
ظرفيت نمايش آثار در روزهاي برگزاري دوسالانه‌ها به خصوص دوسالانه مجسمهسازي يكي ديگر از مواردي است كه در طول اين سال‌ها همواره مطرح بوده است. از يك طرف برگزاركنندگان اين دوسالانه‌ها موزه هنرهاي معاصر تهران را بهترين فضا براي برگزاري مي‌دانند و از طرفي هم از برنامه زمانبندي شده اين موزه و همچنين كمبود فضاي نمايشي آن گله دارند.
اين موضوعي است كه با جدي شدن برگزاري هفتمين دوسالانه مجسمهسازي دوباره در مورد آن صحبت شده است.
به گفته دبير هفتمين دوسالانه مجسمهسازي، موزه هنرهاي معاصر تهران وسعت و ظرفيت موزه‌هاي امروزي را ندارد و همين موضوع محدوديت‌هايي را براي راهيابي آثار بيشتر به دوسالانه ايجاد كرده و باعث شده تا آثار كمتري براي هفتمين دوره در مرحله اول بازبيني انتخاب شود. او اگرچه موزه هنرهاي معاصر تهران را موزه‌اي مدرنيستي مي‌داند اما به اين موضوع هم اشاره مي‌كند كه اين موزه با كيفيت نمايشي موزه‌هاي معاصر امروزي تفاوت بسياري دارد.
گلناري مشكل اصلي در اين بين را نبودن مكاني با استاندارد‌هاي لازم و بهتر از اين موزه براي نمايش آثار دوسالانه‌هاي مختلف اعلام كرده است: «هنرمندان بسياري به دليل محدوديت مكان نمايش از راهيابي به نمايشگاه محروم شدند و اميد است در سال‌هاي بعد بتوان به مكان‌هايي حداقل با معيار فضاهاي نمايشگاهي منطقه دست يافت.»
به هر حال هفتمين دوسالانه مجسمهسازي امسال در موزه هنرهاي معاصر تهران برگزار مي‌شود تا دست‌كم به مهم‌ترين نقد درباره عدم برگزاري منظم آن در طول اين سال‌ها پاسخي داشته باشيم. اما براي هر صحبت ديگري در مورد برگزاري هفتمين دوسالانه مجسمهسازي بايد منتظر روزهاي برگزاري آن در شهريور و مهرماه امسال ماند. آن زمان شايد بيشتر بتوان درباره نقدهايي كه با اعلام موضوع اين دوره و بررسي احتمال حضور چهره‌هاي آشنا يا هميشه‌حاضر و حتي نحوه داوري چنين دوسالانه‌اي مطرح شد هم صحبت كرد.