روايتي تئاتري از حادثه تروريستي معاصر

نمايش «هفت روز از تير شصت» نوشته كامران شهلايي با كارگرداني مشترك خودش و محمد لارتي اين روزها در سالن سايه مجموعه تئاترشهر روي صحنه است. نمايشي با محوريت بمب‌گذاري ۷ تير ۱۳۶۰ در دفتر حزب جمهوري اسلامي است كه منجر به كشته‌شدن هفتادوپنج نفر از اعضاي اين حزب از جمله شهيد دكتر بهشتي شد. نويسنده اين نمايشنامه در گفت‌وگو با «اعتماد» درباره روند تحقيق و پژوهش خود مي‌گويد: «زماني كه براي تحقيق گذاشتيم بالغ بر چهار تا پنج ماه به طول انجاميد. چون علاوه بر ماجراي انفجار هفتم تير مسائل ديگري مانند ابعاد شخصيتي شهيد بهشتي و روزهاي ابتدايي تيرماه شصت كه كشور بسيار ملتهب و نا امن بود پرداختيم.»اشاره شهلايي به ۲۶ خرداد ۱۳۶۰ است كه طرح دو فوريت نمايندگان مجلس شوراي اسلامي براي ارزيابي كفايت سياسي رييس‌جمهور وقت در مجلس به تصويب رسيد. «صدور حكم عدم كفايت سياسي ابوالحسن بني صدر كشور را با مشكلاتي مواجه كرد و من وقتي تحقيق درباره اين واقعه را آغاز كردم با ضعف شديد اطلاعات جزيي در اين زمينه مواجه شدم. كاستي‌ منابع و فقر تاريخ شفاهي به حدي است كه شما وقتي مي‌خواهيد كاري جدي شروع كنيد دچار حيرت مي‌شويد. يعني در زمينه تاريخ شفاهي هيچ كاري صورت نگرفته است و ما از اين نظر با مشكلات زيادي مواجه بوديم. » يكي ديگر از مسائل پيش روي گروه براي خلق نمايش بر اساس حادثه تروريستي به گفته نويسنده و كارگردان «خودداري خانواده‌هاي شهداي هفتم تير از ارايه اطلاعات دراين‌باره بود. به اين دليل كه در طول اين سال‌ها افراد زيادي با اين خانواده‌ها تماس گرفته‌اند ولي هيچ‌وقت اتفاق خاصي رخ نداده است. بسيار دلگير بودند چون هيچ كار درستي درباره بزرگ‌ترين اتفاق تروريستي ايران انجام نشده است. به همين دليل چندان اعتماد نمي‌كنند. » شهلايي معتقد است ماجرا به حدي اهميت و جذابيت دارد كه مي‌توان قصه هر يك از خانواده‌هاي شهداي هفتم تير را به مستندي ديدني براي مخاطبان تبديل كرد. پرداختن به ماجراهاي مهم سياسي از اين دست معمولا با حساسيت بالا دنبال مي‌شود و به قولي مدعيان زيادي دارد. «اين نمايش را من سفارش دادم. بعد از اينكه متوجه شدم انفجار دفتر حزب بزرگ‌ترين حادثه تروريستي قرن ايران به حساب مي‌آيد، كاري در همين زمينه به بنياد شهيد پيشنهاد دادم كه خوشبختانه با استقبال مواجه شد. مسوولان بنياد اصلا در كارم دخالت نكردند و گفت‌وگوها كاملا به صورت دموكراتيك و نه دستوري پيش رفت. البته با توجه به حضور بعضي اعضاي حزب جمهوري اسلامي در سالن و اطلاعاتي كه بعد از ديدن نمايش به ما مي‌دهند متن هر شب دستخوش تغيير مي‌شود. از سويي خانواده شهيد بهشتي نيز به تماشاي نمايش ما نشستند كه با تاييد قطعي اين عزيزان همراه شد.»عليرضا و محبوبه سادات بهشتي شامگاه شانزدهم تيرماه به تماشاي نمايش «هفت روز از تير شصت» نشستند كه دكتر عليرضا بهشتي بعد از اتمام نمايش به اظهارنظر درباره آنچه روي صحنه رفته بود، پرداخت. او روايت اين نمايش در به تصوير كشيدن رويدادها و ماجراي انفجار حزب جمهوري اسلامي را «كاملا منطبق با جزييات واقعه» دانست. «بسياري از گروه‌ها از جمله منافقين در آن زمان بسيار منتقد پدر من بودند و دشمني آشكاري داشتند اما جمعي از آنها بعد از بمب‌گذاري هفتم تيرماه، متنبه و پشيمان شدند.»  او مهم‌ترين فايده مرور تاريخ در چنين آثار هنري را شناخت و جلوگيري از تكرار اشتباهات گذشته دانست كه بسياري از آنها به خاطر جو آن دوران اتفاق مي‌افتد.