كشاورزي حوضه آبريز درياچه اروميه از دست رفته است
مسعود تجريشي، مدير دفتر برنامهريزي و تلفيق ستاد احياي درياچه اروميه با بيان اينكه كشاورزي در حوضه آبريز درياچه اروميه از دست رفته است، نسبت به سياستهاي حاكميتي در مورد توسعه سطح كشت آبي، كاشت محصولات آببر، نبود زنجيره ارزش و آبياري نادرست انتقاد كرد. او كه معتقد است احياي درياچه اروميه در تقابل با كشاورزي منطقه نيست، تاكيد كرد كه حيات كشاورزي حوضه آبريز درياچه اروميه به حيات درياچه اروميه بستگي دارد و ستاد احياي اروميه در تلاش است تا ضمن كاهش مصرف آب در بخش كشاورزي و به حداقل رساندن خسارت كشاورزان احياي درياچه اروميه را رقم بزند. از آنجا كه احياي درياچه اروميه و بقاي كشاورزي منطقه ارتباط تنگاتنگي با يكديگر دارند، ستاد سعي دارد مقدمات تقويت كشاورزي را در حوضه آبريز درياچه اروميه فراهم كند. به گزارش روابط عمومي ستاد احياي درياچه اروميه تجريشي با انتقاد از وضعيت بد اقتصادي كشاورزان در حوضه آبريز درياچه اروميه و درآمد پايين كشاورزان، اظهار كرد: بر اساس منطق با توجه به اين مصرف بالاي آب در بخش كشاورزي، وضع اقتصادي كشاورزان حوضه آبريز درياچه بايد خوب باشد اما واقعيت اين است كه درآمد كشاورزان اين منطقه از متوسط كشوري پايينتر است. وي با اشاره به ميزان توليد ناخالص ملي در قبال مصرف هر متر مكعب آب اظهار كرد: طبق استاندارد جهاني بايد هر مترمكعب آب، يك دلار ارزش افزوده ايجاد كند. اين رقم در كشور ما ۲۰ سنت و در حوضه درياچه اروميه ۱۵ سنت است. واقعيت اين است كه طي سه برنامه توسعه نتوانستيم بهرهوري را بالا ببريم اين در حالي است كه ارزش دلار در اين مقطع زماني سه برابر شده است. بنابراين فعاليت كشاورزي ما يك فعاليت غيراقتصادي است. اين عضو ستاد احياي درياچه اروميه اظهار كرد: با نگاه به بارشهاي سال ۱۳۷۲ تا ۷۳ متوجه ميشويم كه بارشهاي شديد با سيلابهاي بسيار وارد درياچه اروميه شده است ولي در شرايط حاضر احداث سدها مانع ورود سيلابها به درياچه ميشود. در گذشته در فصل تابستان كشاورزاني كه زراعت ميكردند خود را با شرايط آبي اين فصل تطابق ميدادند ولي در شرايط حاضر با سدسازي متعدد الگوي زراعت به سمت باغداري حركت و حتي از باغداري به سمت زراعت آببر سوق پيدا كرده و توليد محصول كشاورزي از انگور و توتون به سمت سيب و چغندرقند رفته است. تجريشي با بيان اينكه كشاورزي حوضه آبريز درياچه اروميه آسيب زيادي ديده است، گفت: وضعيت كشت چغندرقند يك مثال بارز است. در اين منطقه چغندرقند توليد و به شهرهاي مشهد و اصفهان فرستاده ميشد كه اين روند متوقف شد. كشت و انتقال چغندرقند در منطقه اروميه و انتقال آن به ساير شهرها به چه قيمتي اتفاق ميافتاد؟ چون اين اقدام اساسا هيچ توجيه اقتصادي نداشت و اگر ۳۰۰ هزار تن شكر خام وارد ميكرديم ۱۸ ميليون دلار هزينه داشت كه كمتر از هزينه مصرف سوخت و حمل و نقل چغندرقند به شهرهاي ديگر بود؛ هزينه حمل و نقل به 20 ميليون دلار ميرسيد. بنابراين توليد چغندرقند به عنوان يك محصول آببر نتوانسته اقتصاد محلي، خانوار و كشور را به جايگاه خوبي برساند. وي افزود: قبلا در اين منطقه انگور آن هم به شكل ديم كاشته ميشد كه سيب جايگزين آن شد و از آنجا كه نتواستيم زنجيره ارزش را براي سيب در منطقه ايجاد كنيم؛ حجم بالايي از توليد محصول سيب دپو و خراب ميشود. مدير دفتر برنامهريزي و تلفيق ستاد احياي درياچه اروميه در ادامه به ابهامات مطرح شده در مورد ميزان آب مصرف شده در بخش كشاورزي پاسخ داد و گفت: برخي منتقدين معتقدند علاوه بر كشاورزي در ساير بخشها اعم از شرب، بهداشت و صنعت نيز آب مصرف ميشود ولي واقعيت آن است طبق برآوردها پنج ميليارد مترمكعب آب در بخش كشاورزي مصرف ميشود كه سهم 90 درصدي از منابع آب حوضه آبريز درياچه اروميه را از آن خود ميكند و در اين ميان تنها ۵۰۰ ميليون مترمكعب آب در صنعت، شرب و بهداشت استفاده ميشود كه سهم 10 درصدي اين سه حوزه را در جدول مصارف آب منطقه نشان ميدهد.