شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب بزرگ‌ترين توليد‌كننده نفت خام كشور و بزرگ‌ترين بخش بالا دستي صنعت نفت ايران، با توجه به قدمت و سابقه‌اي افزون بر يك قرن، از تجربه‌اي كم نظير در راهبري عمليات توليد، توسعه ميادين و مجموعه دانش‌هاي مرتبط با توليد برخوردار است، جايگاه و اهميت اين شركت در استخراج نفت و گاز، مقام اول تامين انرژي كشور و تاثير شگرف آن برگردش اقتصاد ايران بر هيچ‌كس پوشيده نيست. اجراي همزمان صدها پروژه فعال در اين شركت علاوه بر ايجاد فرصت‌هاي كسب و كار، اشتغالزايي و رونق اقتصادي را در پي دارد. تضمين پايداري توليد در بزرگ‌ترين قطب اقتصاد انرژي ايران موجب شده است تا نقش مناطق نفتخيز جنوب در پيشرفت و تعالي كشور و دستيابي به آرمان‌هاي بلند اقتصادي و حتي اجتماعي همواره نقشي كليدي و غيرقابل انكار داشته باشد. يك رويداد مهم در دوران پساتحريم موجب شد تا همه نگاه‌ها به نفت و خاستگاه آن يعني مناطق نفتخيز جنوب دوخته شود، دستاورد اين شركت در زمينه تبديل تهديدهاي ناشي از تحريم به فرصت دستيابي سريع به اهداف تبيين شده از سوي شركت ملي نفت ايران و افزايش توليد نفت خام به ميزان قبل تحريم‌ها سبب شد تا بار ديگر نام مناطق نفتخيز جنوب يادآور عزم ملي و اراده معطوف به همت و تدبير در هموار كردن راه‌هاي ناهموار توسعه ايران اسلامي باشد. آنچه در ادامه مي خوانيد، گفت‌وگو با مديرعامل شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب در خصوص عملكرد چهارساله اين شركت در دولت يازدهم است.
به‌عنوان نخستين سوال، مهم‌ترين دستاورد اين شركت در سال‌هاي اخير چه بوده است؟
بي ترديد مهم‌ترين دستاورد شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب تحقق نزديك به 100درصدي اهداف توليد و تضمين پايداري آن با لحاظ اصل صيانت از منابع نفت و گاز است كه با همت و پشتكار جمعي و تلاش بي‌وقفه تمامي مديران، كارشناسان و سطوح مختلف كاركنان اين شركت حاصل گرديده و به ياري خداوند منان و با تداوم خلاقيت‌هاي فردي و كوشش‌هاي جمعي، مناطق نفتخيز همچنان نگين درخشان جغرافياي نفت ايران خواهد بود.
با توجه به توالي نامگذاري سال‌هاي اخير به نام اقتصاد مقاومتي، آيا حركت مستمر صنعت نفت را در اين راستا ارزيابي مي‌كنيد؟
اگر بخواهيم تعريف جامع رهبر فرزانه انقلاب را از اقتصاد مقاومتي مبنا قرار دهيم كه فرمودند: اقتصاد مقاومتي اقتصادي است كه در شرايط فشار، تحريم، دشمني‌ها و خصومت‌هاي شديد بتواند ضامن رشد و شكوفايي كشور باشد، بايد گفت واقعا اينگونه بوده است، به ويژه اينكه براساس اين تعريف، اركاني نيز براي اقتصاد مقاومتي برشمرده‌اند كه مقاوم بودن اقتصاد، استفاده از همه ظرفيت‌هاي دولتي و مردمي، حمايت از توليد ملي و مديريت منابع از آن جمله‌اند و كليت صنعت نفت و به ويژه مناطق نفتخيز جنوب به سبب اينكه همواره در معرض تندباد‌هاي تحريم بوده در تمام سال‌هاي تحريم و حتي در زمان پسا تحريم به اين اركان متعهد بوده و تقريبا در هر يك از اين زمينه‌ها عملكردي موفق و قابل قبول داشته است. البته با برداشتن تحريم‌ها و توسعه تعامل با شركت‌هاي بزرگ نيز، فرصت روزآمدي و بهره‌مندي از فناوري‌هاي نوين را از دست نخواهد داد.
مهم‌ترين دستاورد مناطق نفتخيز جنوب در زمينه توليد، چگونه رقم خورد؟ زمينه‌ها و مقدمات آن چه بود؟
بي ترديد مجموعه توفيقات در صنعت نفت در دوران پسابرجام و اينكه دولت تدبير و اميد توانست ميزان توليد نفت و گاز كشور را يك‌باره تا سقف قبل از تحريم‌ها افزايش دهد نتيجه يك تصميم خلق الساعه يا دستاوردي اتفاقي نبود و مسوولان ارشد نظام به‌خوبي واقفند كه تحقق اين مهم نتيجه حداقل دو يا سه سال برنامه‌ريزي دقيق براي حفظ توان توليد در قالب يك طرح مدون جهادي بود كه مجموعه كارشناسان صنعت نفت با برنامه‌ريزي اصولي و اقدام بهنگام توانستند مهم‌ترين موانع موجود بر سر راه توليد نفت كشور را بردارند و صنعت نفت را در وضعيتي قراردهند كه به محض برداشتن تحريم‌ها، در كمترين زمان ممكن كشور بتواند به حقوق خود دست پيدا كند و سهم خود را از بازار جهاني نفت باز پس بگيرد.
در بخش تاسيسات سطح الارضي پيشرفت محسوس در كدام بخش‌ها بوده؟
تكميل و راه‌اندازي بخشي از تاسيسات راهبردي مرتبط با توليد، مهم‌ترين دستاورد حاصل از برنامه‌ريزي براي تكميل طرح‌هاي اولويت‌دار بود. باتوجه به كمبود نقدينگي و ضرورت اولويت‌بندي و اختصاص بودجه به طرح‌هاي موثر در توليد تصميم گرفتيم بخشي از پروژه‌هاي نيمه تمام مرتبط با توليد را در قالب يك برنامه زمانبندي به سرانجام رسانده و به بهره‌برداري برسانيم. از جمله اين پروژه‌ها كه با موفقيت به سرانجام رسيده‌اند طرح‌هاي نمكزدايي است كه نقش مهمي در فراهم نمودن ظرفيت براي فراورش و توليد كيفي نفت نمكي دارند، احداث و راه‌اندازي واحدهاي نمكزدايي 55 هزار بشكه‌اي هفت شهيدان 30 هزار بشكه‌اي لب سفيد و پيش راه‌اندازي واحد 45 هزار بشكه‌اي هفتكل- نفت سفيد (هرسه در حوزه مسجدسليمان) تكميل و راه‌اندازي واحد 75 هزار بشكه‌اي بهره‌برداري و نمكزايي منصوري در حوضه كارون، پيش راه‌اندازي واحد نمكزايي 110 هزار بشكه‌اي گچساران 3 از شمار اين طرح‌هاي اولويت‌دار به شمار مي‌روند كه مجموعا افزون بر سيصد هزار بشكه به ظرفيت نمكزدايي مناطق افزوده‌اند.
با توجه به قدمت و بعضا فرسايش خطوط لوله جرياني و صادراتي چه برنامه‌هايي در دستور كار بوده است؟
طرح جامع بازرسي و تعمير خطوط لوله يكي از طرح‌هاي عمده در بخش مهندسي و ساختمان است كه عمده وظايف آن اجراي برنامه‌هاي آسيب‌شناسي و رفع مشكلات خطوط اصلي و صادرات و انتقال نفت در حوضه عمليات شركت‌هاي بهره‌بردار است. يكي از مهم‌ترين پروژه‌هايي كه در قالب اين طرح اجرا شد پروژه احداث خط لوله انتقال نفت اهواز به پالايشگاه آبادان بود كه در مقارن با برداشتن تحريم‌ها تكميل و راه‌اندازي شد در فاز يك اين پروژه 42 كيلومتر خط لوله 26 اينچي از پالايشگاه آبادانتا چند راهه دارالخوين كشيده شد. سپس فاز دوم اين پروژه نيز 90كيلومتر خط 26 اينچ در حد فاصل دارخوين تا واحد بهره‌برداري شماره 4 اهواز احداث و راه‌اندازي گرديد. تكميل و راه‌اندازي خطوط لوله 26 اينچ انتقال نفت آسماري از بهره‌برداري شماره 2 اهواز- آبادان (به بهمن شيرشمالي) و احداث خطوط لوله رو زميني 12 و 16 اينچ جيد پارسي كلاستر به بهره‌برداري كرنج ر محوده شركت نفت و گاز آغاجاري از زمره اين پروژه‌هاست.
تعويض 15 كيلومتر خط لوله 42 اينچ و مقاوم‌سازي 35 كيلومتر خط 48 اينچ صادراتي حد واسط اميديه تا گوره، تعمير بخشي از خط 26 اينچ انتقال گاز مورد نياز براي تزريق در ميدان گچساران بخش ديگري از اين فعاليت‌هاست. در مجموع 3000 مورد تعمير ترميم و تعويض توپكراني و ايمن‌سازي خطوط اصلي صادراتي پالايشگاهي و خطوط فرعي انتقال نفت و گاز به‌علاوه برنامه گسترده ضخامت سنجي خطوط لوله چاه‌ها و مخازن كار مهمي است كه در اين مدت با تلاش شبانه روزي نيرو‌هاي عملياتي و كارشناسان ستادي انجام شده است.
طي چهارسال گذشته مهم‌ترين فعاليت‌هاي مديريتي - فني در كدام بخش بوده است؟ آيا در بخش‌هاي مرتبط با ازدياد برداشت عملكرد مناطق با توفيق همراه بوده است؟
بي ترديد مطالعه جامع ميادين هيدروكربوري يكي از دستاورد‌هاي ارزشمند مناطق نفتخيز جنوب در اين دوره است. اين شركت از سال 1392 به اين سو موفق به انجام 37 مورد مطالعه مهندسي مربوط به ميادين و مخازن هيدروكربوري گرديده است كه نتيجه حاصل از اين مطالعات افزايش ذخاير قابل بازيافت نفت و گاز به ميزان 4400 ميليون بشكه نفت و بيش از 10 تريليون فوت مكعب گاز است.
همچنين با تلاش و برنامه‌ريزي متخصصان مديريت امور فني شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب براي نخستين بار توليد نفت از كوهانك شرقي مخزن بنگستان بي‌بي‌حكيمه از طريق حفر و توليدي نمودن چاه 167 اين ميدان محقق شد. ميداني با قدمت افزون بر نيم قرن كه مخزن بنگستان آن داراي دو كوهانك شرقي و غربي است و از حيث پيچيدگي زبانزد ميادين نفتي جهان است.
به هر روي با توليد از اين مخزن، ذخيره قابل بازيافت نفت خام مناطق نفتخيز جنوب به ميزاني قابل ملاحظه افزايش يافته و پيش بيني مي‌شود با توسعه اين كوهانك امكان حفر حداقل پنج حلقه چاه ديگر نيز فراهم گردد. لازم به ذكر است طي دو سال اخير با تلاش متخصصان اداره عمليات مهندسي مخازن مناطق نفتخيز جنوب توليد از مخزن بنگستان منصورآباد نيز براي نخستين‌بار محقق شده و توليد مخزن آسماري ميدان رودك هم از سر گرفته شد.