پيچيدگي‌هاي نوشتن در غربت

«هيچ تمرين و آماده‌سازي از پيش وجود ندارد. فقط يك پاكت مهر و موم شده و يك بازيگر كه متني را براي نخستين‌بار مي‌خواند.» اين توصيف دومنيك كاونديش منتقد شناخته شده تلگراف از اجراي جديد نسيم سليمانپور نمايشنامه‌نويس و كارگردان تئاتر ايراني در جشنواره معتبر ادينبورگ 2017 انگلستان است؛ هنرمندي كه پيش از اين با نگارش نمايشنامه «خرگوش سفيد، خرگوش قرمز» تجربه جذابي را با مخاطبان تئاتر ديگر كشورها به اشتراك گذاشته بود. در آن اجرا متن روي يك پرده پروجكت مي‌شد و سليمانپور در طول كار از راه دور كاملا بر آنچه اتفاق مي‌افتاد كنترل داشت. نمايشي كه هر شب با حضور يك بازيگر جديد به صحنه مي‌رفت. اين تمهيد از آنجا رخ داد كه سليمانپور امكان سفر به ديگر كشورها را نداشت و به همين سبب با ارسال ايميلي از كارگردانان تئاتر خارجي در اروپا و امريكا درخواست كرد تا به او در اجراي آنچه نوشته بود كمك كنند. كاونديش در توصيف اجراي جديد اين هنرمند خلاق ايراني كه «نسيم» نام دارد مي‌نويسد: «در حقيقت مشاركت سليمانپور در جشنواره امسال به همين سادگي اتفاق مي‌افتد. اينجا به داوطلبي نياز است كه نه تنها بايد در لحظه متن‌ مورد نظر را مطالعه كند بلكه بايد تا حدي به زبان فارسي نيز آشنايي داشته باشد.» آنچه در متن نوشته شده توسط ويديو پروجكشن براي تماشاگران به نمايش گذاشته مي‌شود. كاونديش درباره هدفي كه هنرمند به‌واسطه اين تكنيك دنبال مي‌كند،  نوشته است: «  براي فهماندن اينكه كار كردن بيرون از سرزمين مادري‌ چقدر مي‌تواند براي يك نويسنده دشوار باشد.»
گاردين: صحبت به زبان جهاني انسانيت
لين گاردنر نويسنده روزنامه گاردين نيز مانند كاونديش از تجربه جديد هنرمند ايراني حاضر در جشنواره ادينبورگ استقبال كرده است. او مي‌نويسد: «اين تنها نمايشي است كه درسي از زبان فارسي به شما مي‌دهد؛ اگرچه درس حقيقي اين نمايش صحبت به زبان جهاني انسانيت است. نمايشي كه از حضور - چه تكنيكي چه فيزيكي- و غيبت به بهترين شكل بهره گرفته است.»
گاردنر نيز بر يكي از ويژگي‌هاي قابل تامل اجراهاي سليمانپور يعني غيبت نويسنده و محدوديت‌هايي كه با آن مواجه است دست مي‌گذارد. «نمايش به كشف آزادي‌ها و محدوديت‌هاي زبان مي‌پردازد؛ محدوديت‌هايي كه چه از طريق سانسور و چه از طريق دشواري‌هاي صحبت به زبان بيگانه و تعلق خاطر به زبان خود، شكل گرفته‌اند.» اين منتقد اجراي نمايش «نسيم» بر صحنه تئاتر را مهر تاييدي بر اين موضوع مي‌داند كه «چطور زبان باعث جدايي و در عين حال اتحاد انسان‌ها مي‌شود.» او نمايش سليمانپور را تجليلي بر زنده بودن تئاتر مي‌داند. چون در جريان اجرا بين نويسنده، بازيگر و مخاطب گفت‌وگويي شكل مي‌گيرد كه در آن هريك بايد تلاش كنند خودشان را براي ديگري توضيح دهند. سايت stage درباره آنچه اين نمايشنامه‌نويس و كارگرداني به نمايش گذاشته مي‌نويسد. «سليمانپور نخستين بار با ارسال نمايشنامه‌اش به سراسر جهان خود را در سطح بين‌المللي معرفي كرد. درحالي كه پيش از آن كاري در ايران اجرا نكرده بود و حالا متني به نام «نسيم» نوشته است. نمايشنامه‌اي براي اجرا توسط خودش و داوطلبي كه براي متوجه شدن آنچه قرار است انجام دهد ابتدا بايد به روي صحنه قدم بگذارد. «متن در سطحي بسيار شخصي قرار مي‌گيرد و پرتره‌اي از دوران كودكي سليمانپور و قول‌هاي او به مادرش را
به نمايش مي‌گذارد.»
به اين ترتيب استقبال رسانه‌ها و منتقدان انگليسي نشان مي‌دهد تجربه‌ جديد سليمانپور واجد ارزش‌هايي است كه مي‌توان درباره‌اش به بحث و گفت‌وگو نشست. تجربه به گفته غالب منتقدان در ادامه آنچه قبلا و در نمايشنامه «خرگوش سفيد، خرگوش قرمز» انجام داده بود حالا گويي يك قدم رو به جلو برداشته است.