امريكا فلسطين را از تحرك بين‌المللي منع كرد
چالش‌ها و فرصت‌هاي ائتلاف روسيه و حماس
گروه جهان| در طول دو سال گذشته روابط مشترك و آرامي ميان جنبش مقاومت حماس و روسيه شكل گرفته كه سطح ائتلاف و همكاري ميان مسكو و حماس را افزايش داده است. يكي از دلايل اين نزديكي حمايت‌هاي روسيه از حماس آن هم در شرايطي است كه اين جنبش در محاصره بين‌المللي فراگيري قرار گرفته و ديگر ديدارهاي مستمر مسوولان روسي با مسوولان حماس و تاكيد بر اينكه حماس يك گروه ملي است نه يك گروه تروريستي. پايگاه تحليلي ساسه پست در گزارشي بررسي كرده كه چقدر اين امكان وجود دارد تا روسيه يك همپيمان قدرتمند براي جريان مقاومت فلسطين باشد و باعث شود حماس به سوي مسكو گرايش پيدا كند و از واشنگتن كه اين جنبش را اخيرا در فهرست گروه‌هاي تروريستي قرار داده اميد خود را قطع كند. اين پايگاه در گزارش خود مي‌نويسد روسيه از شرايطي كه براي حماس در طول دو سال گذشته ايجاد شده بود، بهترين بهره‌برداري را كرده و با ايجاد پل‌هاي ارتباطي رابطه خود را با اين جنبش كه هنوز در نوار غزه از نفوذ بالايي برخوردار است ارتقا داده است. يكي از دلايل اهميت احياي روابط روسيه با جنبش مقاومت فلسطين بهره‌برداري از اين مساله در بسط نفوذ مسكو در جريان پرونده صلح فلسطين و مذاكرات ميان فلسطين و اسراييل است كه به روسيه اجازه مي‌دهد در يكي ديگر از مهم‌ترين پرونده‌هاي منطقه خاورميانه و كشورهاي عربي نقش تاثيرگذاري داشته باشد. تلاش براي بهبود روابط ميان روسيه و حماس از زماني آغاز شد كه مسكو بعد از انتخاب اسماعيل هنيه به عنوان رييس جديد دفتر سياسي حماس پيام تبريكي براي او فرستاد، همان‌گونه كه بعد از اصلاح مانيفست اين گروه اين اقدام را گامي در مسير صحيح توصيف كرده بود. نقطه اوج حمايت‌هاي روسيه از حماس به اظهارات «لوان جاگارايان» سفير روسيه در تهران مربوط مي‌شود كه گفته بود حماس يكي از نمايندگان اصلي مردم فلسطين به شمار مي‌رود، اين گروه يك گروه ميهني است و روسيه آن را گروهي تروريستي نمي‌داند. حمايت‌هاي مسكو از حماس با استقبال گرم رهبران جنبش نيز مواجه شده و با درخواست‌هاي متعدد براي بهبود روابط با روسيه و حتي تاسيس ائتلاف جديدي همراه شده است كه به گفت‌وگوي تلفني اسماعيل هنيه با ميخاييل بوگدانوف فرستاده ويژه رييس‌جمهور روسيه در خاورميانه در خصوص تحولات منطقه و روابط فلسطين و اسراييل منجر شد. احمد يوسف، مشاور پيشين اسماعيل هنيه به المانيتور گفته كه حماس در مسير تقويت روابط خود با روسيه گام بر مي‌دارد تا بتواند در برابر فشارهايي كه ممكن است در مرحله آتي از سوي امريكا و اسراييل به اين جنبش اعمال شود مقاومت كند و اين گروه كه با بي‌توجهي و تحريم امريكا مواجه شده است بتواند از طريق روسيه نقشي در تحولات پرونده فلسطين داشته باشد و نفوذ تاريخي خود را در اين ميان بازيابي كند. اما اين مساله به اين شكل نيست كه همپيماني ميان حماس و مسكو براي جنبش حماس آسان باشد، زيرا اين جنبش در سياست‌هاي پيشين خود همواره تلاش كرده تا ضمن تنوع دادن به ائتلاف‌هاي خود دشمنانش را بازي بدهد. نكته تضاد اينجا نمايان مي‌شود كه بعد از آغاز بحران سوريه و صف‌بندي‌هاي منطقه‌اي حماس كه هم با دولت بشار اسد به عنوان يكي از حاميان مالي اين گروه رابطه قوي و خوبي داشت، تصميم گرفت در جريان بحران سوريه از محور قطر كه از حاميان ديگر حماس بود، حمايت كند و به دولت سوريه پشت كند، از طرفي روسيه از حاميان اساسي بشار اسد، رييس‌جمهور سوريه به شمار مي‌رود و با توجه به تحولات منطقه‌اي اخير به نظر مي‌رسد كه ائتلاف تحت حمايت روسيه در سوريه پيروز اين بحران خواهد بود به همين دليل تضاد اصلي ميان حماس و مسكو مي‌تواند پرونده سوريه باشد. تلاش روسيه براي تغيير مواضع جنبش حماس در خصوص بحران سوريه مي‌تواند يك محك اساسي در خصوص روابط حماس و روسيه باشد و نشان دهد كه آيا اين ائتلاف تازه تاسيس آنقدر مستحكم و قوي هست كه بتواند درخصوص پرونده سوريه به تفاهم برسد. از طرف ديگر موضع نه چندان محكم روسيه در قبال رژيم صهيونيستي هم مي‌تواند در رابطه حماس و مسكو چالش آفرين باشد، زيرا مسكو با ادبيات مبارزه گونه حماس در قبال اسراييل مخالف است و معتقد است كه جنبش مقاومت بايد لحن خود را در قبال تل‌آويو تغيير دهد و قطعا با ادبيات حماس كه خواستار مبارزه با دشمن اسراييلي است موافقت نخواهد كرد. از طرفي در صورتي كه حماس با اين مساله كنار بيايد به اين معناست كه بخشي از هواداران خود در ميان مردم فلسطين و جهان اسلام را از دست خواهند داد.
در بخش ديگري از تحولات فلسطين و بعد از ديدار هيات امريكايي با محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان فلسطين، يك منبع آگاه به روزنامه اسراييلي «اسراييل هيوم-اسراييل امروز» گفته كه جرد كوشنر، مشاور و داماد دونالد ترامپ رييس‌جمهور امريكا در ديداري كه با رييس تشكيلات خودگردان فلسطين داشته از او خواسته از هر اقدام ضد اسراييلي در سطح بين‌المللي تا سه يا 4 ماه آينده خودداري كنند. به گفته اين منبع فلسطيني اين تعيين تكليف به اين بهانه به تشكيلات خودگردان فلسطين تحميل شده كه دولت امريكا قصد دارد طرح جديدي را براي فعالسازي روند صلح ميان فلسطين و اسراييل به راه بيندازد. بر اساس گزارش اين روزنامه اسراييلي هيات امريكايي به تشكيلات خودگردان فلسطين گفته كه دولت ترامپ برنامه‌اي براي فعالسازي پرونده صلح دارد كه شامل يك جدول زماني هم هست، اما امريكا از فلسطيني‌ها مي‌خواهد كه تحركاتي در سطح بين‌المللي نداشته باشند و آرامش خود را حفظ كنند. به اين ترتيب محمود عباس به صورت اوليه موافقت خود را با اين مساله ابراز كرده است و در مقابل اين پيش شرط امريكا، از ترامپ خواسته تا طرح خود را هرچه سريع‌تر به تشكيلات خودگردان فلسطين عرضه كند. حالا قرار شده تا محمود عباس در جريان سفرش به نيويورك براي شركت در نشست مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورك با ترامپ ديدار كند و احتمالا بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم صهيونيستي نيز در اين ديدار حضور داشته باشد. پيش از ديدارهايي كه هفته گذشته مسوولان امريكايي با مسوولان فلسطيني داشتند عباس گفته بود اگر وضعيت موجود ادامه پيدا كند و پرونده فلسطين بخواهد در همين وضعيت باقي بماند، تشكيلات خودگردان فلسطين اقداماتي سطح بين‌المللي خواهد داشت تا كاري كند كه محافل بين‌المللي به عضويت دايم فلسطين در سازمان ملل اعتراف كنند، در سال 2012 فلسطين كشور ناظر غير عضو سازمان ملل شد و در سال 2015 پرچمش در سازمان ملل برافراشته شد.