چرا مارچلو بيلسا تاثيرگذارترين مربي جهان است؟
در ستايش ديوانه
مسعود مجيدي
پپ گوارديولا و مائوريسيو پوچتينيو، دو سرمربي رقيب در ليگ برتر انگليس در يك موضوع نقطه اشتراك دارند؛ هر دو بر اين باورند كه مارچلو بيلسا بهترين مربي جهان است.
با وجودي كه برترين مربي‌هاي جهان مثل ونگر، كونته، مورينيو، كلوپ و … همگي در ليگ برتر انگليس سرمربيگري مي‌كنند اما هيچ كدام نمي‌توانند ادعا كنند كه به تاثيرگذاري بيلساي ۶۲ ساله آرژانتيني -كه سرمربيگري شيلي و موناكو را در كارنامه دارد- در فوتبال هستند. او امسال سرمربي ليل فرانسه است.
پپ گوارديولا زماني در خصوص مربي آرژانتيني گفته بود: «من بيلسا را بسيار تحسين مي‌كنم.»
سرمربي منچسترسيتي در سال ۲۰۰۶ به آرژانتين سفر كرد تا با بيلسا مشورت كند و از او نصيحت بشنود و از آن زمان رابطه اين دو نزديك‌تر هم شده است. گوارديولا در خصوص اين ديدار گفت: «او بازيكنان را تبديل به ورزشكاران خيلي خيلي بهتري مي‌كند و نصيحت‌هاي او به من خيلي كمك كرد. كاملا مطمئنم كه او تاثيرش را بر ليل خواهد گذاشت و باشگاه و بازيكنان زيرنظر او پيشرفت خواهند كرد. كاملا مطمئنم.»
پوچتينيو، سرمربي تاتنهام كه متولد روستاي مورفي در شمال بوينس‌آيرس پايتخت آرژانتين است نخستين بار در ۱۴ سالگي با بيلسا رو به رو شد. مربي ۴۵ ساله بيلسا را پدر فوتبالي خود مي‌داند و در خصوص او مي‌گويد: «ما نسلي از مربيان هستيم كه شاگرد او بوديم. نحوه‌اي كه فوتبال را حس مي‌كرد و عشقي كه به فوتبال مي‌ورزيد. فكر مي‌كنم ما همه آنها را از او گرفتيم.»
خورخه سامپائولي (سرمربي تيم ملي آرژانتين)، ديگو سيمئونه (سرمربي اتلتيكومادريد)، جراردو مارتينيو (سرمربي آتلانتايونايتد) و ادواردو بريتزو (سرمربي سويا) همگي مدعي هستند كه در نحوه سرمربيگري‌شان از بيلسا الگو گرفته‌اند.
پوچتينيو در سال ۱۹۹۱ و در سن
۱۸ سالگي و زيرنظر بيلسا به عنوان دفاع وسط با باشگاه نيوول اولد بوي قهرمان ليگ آرژانتين شد. سال بعد آنها در فينال كوپا ليبرتادورس در ضربات پنالتي به سائوپائولو باختند. اما دستاورد خيره‌كننده‌اي به دست آوردند.
بيلسا براي خبرنگاران و طرفدارانش شخصيت مرموزي است. او به غير از نشست‌هاي خبري پيش و پس از بازي هرگز مصاحبه نمي‌كند و البته كاملا غيرقابل پيش‌بيني است. سال گذشته او دو روز پس از انتخابش به عنوان سرمربي لاتزيو از سمتش استعفا داد و سال قبل از آن، تنها پس از يك بازي از فصل دوم حضورش در مارسي از سمتش كناره‌گيري كرد.
مرد بدون جام
اما مي‌شود بيلسا را مربي مهمي دانست وقتي كه افتخارات و جام‌هاي او بسيار كوچك هستند؟
او سه بار در ليگ كشورش آرژانتين به عنوان سرمربي قهرمان شده است و يك بار در سال ۲۰۰۴ با آرژانتين قهرمان المپيك شده است كه در قياس با مربيان بزرگ افتخاراتي ناچيز به حساب مي‌آيد. سرمربيگري او سرشار از ناكامي است. او با آرژانتين در فينال ۲۰۰۴ كوپا امريكا در ضربات پنالتي باخت و دو جام كوپا دل ري و ليگ اروپا در سال ۲۰۱۲ را با اتلتيكوبيلبائو در فينال از دست داد.
گوارديولا بر اين باور است كه اين دو نامرتبط هستند و مي‌گويد: «ما بر اساس موفقيت‌ها و جام‌هايي كه مي‌بريم قضاوت مي‌شويم اما جام‌هاي ما در مقايسه با تاثير او بر فوتبال و بازيكنان ناچيز است. من تاكنون مربي يا بازيكني را نديده‌ام كه از او بد بگويد. همگان به خاطر تاثير بيلسا بر فوتبال از او سپاسگزارند. »
اما چه چيزي بيلسا را اين قدر متفاوت كرده كه اينچنين گوارديولا و پوچتينيو عاشق او هستند؟ تمرينات پيش فصل براي بازيكنان ليل امسال متفاوت بود آنها در زمين تنها تمرين نكردند، بلكه زندگي كردند. بيلسا چند ماه قبل درخواست ساخت ۲۰ خانه ييلاقي در مركز تمرين ليل را داده بود.
انور الغازي، بازيكن ليل مي‌گويد: «تمرين‌هاي ما از ۱۹ ژوئن آغاز شد. دو روز اول تست‌گيري بود و پس از آن تمرينات سخت آغاز شد. هر روز يك نوبت ۱۰ صبح تمرين مي‌كرديم و يك نوبت شش و نيم بعد از ظهر. ما اينجا غذا خورديم، خوابيديم و زندگي كرديم. اتاق‌هاي كوچك ما تنها شامل تخت خواب، دستگاه تهويه هوا و برق بود حتي براي حمام بايد به اتاق تعويض لباس مي‌رفتيم. يك اتاق هم براي پينگ‌پنگ و پلي‌استيشن داشتيم. بيلسا گفت ما با همديگر برادريم. با هم غذا مي‌‌خورديم و كنار هم مي‌خوابيديم. حالا يك خانواده هستيم.»
بيلسا به استفاده وسواسي از فيلم و ويديو براي آماده‌سازي بازيكنان مشهور است؛ روندي كه در ليل هم ادامه مي‌دهد. بنجامين مندي، دفاع چپ منچسترسيتي كه زيرنظر بيلسا در مارسي كار كرده در اين باره مي‌گويد: «او ديوانه‌وار فيلم مي‌ساخت و من را مجبور مي‌كرد كه آنها را تماشا كنم. با وجود اينكه در زمان تماشاي فيلم‌ها خوابم مي‌برد باز هم او خوشحال بود و من از اين موضوع شوكه شده بودم. پس از مدتي از خوابيدن صرف نظر كردم و به تماشاي فيلم‌ها پرداختم.»
زماني كه بيلسا به اتلتيكوبيلبائو رفت هم تمامي بازي‌هاي فصل قبل اين تيم را تماشا و از آنها نكته‌برداري كرد. گفته مي‌شود او زماني كه به مارسي رفت بعضي از بازي‌هاي فصل قبل اين تيم را تا ۱۳ بار مشاهده كرد و از آنها نكته برداشت.
در مارس ۲۰۱۲ طرفداران منچستريونايتد كه تيم‌شان مقابل اتلتيكوبيلبائوي بيلسا حذف شده بود، سرمربي آرژانتيني را تشويق كردند. پس از پايان بازي سر الكس فرگوسن در خصوص او گفت: «عملكرد او در اروپا بهتر از هر مربي ديگري است كه در اروپا تا به امروز ديده‌ام.» بيلسا هيچ‌وقت يك مربي معمولي نبوده رفتارهاي خاص او و نحوه سرمربيگري‌اش هم مثل ديگر مربيان نيست. به همين دليل هم به او el loco (ديوانه) مي‌گويند. با اين وجود از تاثير عميق او بر فوتبال مدرن نمي‌توان غافل شد؛ تاثيري كه كمتر مربي‌اي در جهان مثل او در فوتبال داشته است.