گروه اجتماعي| در زلزله اخير، سپاه پاسداران نيز به مانند ارتش، نقشي كليدي را دركمك و امدادرساني به هموطنان حادثه ديده غرب كشور داشته و دارد. نيرويي كه برحسب تقسيم بندي، وظيفه امداد رساني به حادثه ديدگان در روستاها و مناطق صعب‌العبور را دارد. سرداررمضان شريف، سخنگوي سپاه پاسداران آخرين وضعيت امدادرساني به مردم و مناطق زلزله‌زده را مرور كرده و گزارش داده كه در ادامه مي‌خوانيد:
تا جايي كه مي‌دانم سپاه هم مانند ارتش از همان ساعت‌هاي اوليه وقوع زلزله در منطقه حاضر بوده است. حدودا چند ساعت بعد از وقوع حادثه در منطقه بوديد و با چه امكاناتي؟
اين هم برمي‌گردد به تجربه خوبي كه از زلزله بم داشتيم. بعد از زلزله بم و تجربه خوبي كه سپاه در امدادرساني در بم به دست آورد، دستورالعملي براي نحوه مقابله با حوادث طبيعي و همين‌طور امدادرساني به مردم در بحران‌هاي طبيعي تهيه شده كه تقريبا هم بعد از هر اتفاقي اين دستورالعمل به روز مي‌شود. در آن دستورالعمل سه مرحله كاري براي مجموعه نيروهاي سپاه پاسداران در نظر گرفته شده است. در اين دستورالعمل پيش‌بيني‌شده كه بلافاصله از استان‌هاي هم‌جوار كمك برسد و طبيعي است كه هرچقدر هم كه فاصله نزديك باشد مدتي امدادرساني طول مي‌كشد. اما خوشبختانه در غرب كشور به دليل مباحث امنيتي و مرزها، يگان‌هاي نيروي زميني و قرارگاه حمزه سپاه نيروهاي انساني قابل توجهي را در اختياردارند. ضمن آنكه به دليل حضور قرارگاه سازندگي براي ساماندهي به آب‌هاي غربي كشور در اين منطقه، خوشبختانه تجهيزات مهندسي قابل توجهي در حيطه حادثه‌خيز مورد بحث وجود داشته و دارد. مثلا ما در اين منطقه بيش از 300 دستگاه تجهيزات سبك و سنگين، از بيل مكانيكي گرفته تا بلدوزر داريم كه به تناسب از آنها استفاده مي‌كنيم. بنابراين بلافاصله بعد از اعلام خبر وقوع زلزله دستور اعزام تجهيزات و نيروي انساني امدادي و پشتيباني صادر شد و كمك‌ها به منطقه اعزام شدند. در همان ساعت‌هاي اوليه، با تقسيم كاري كه انجام شد، مجموعه روستاها واقداماتي كه بايد در آنها انجام مي‌شد به مجموعه سپاه واگذار شد و سرو امان دادن به سرپلذهاب به دوستان ارتش سپرده شد. بدين‌ترتيب امدادرساني و بازگشايي راه‌هاي روستايي و درمان مصدومان در تمامي روستاهاي زلزله زده به همكاران ما در سپاه سپرده شد.
گفتيد دستورالعملي براي مقابله با بحران‌هاي طبيعي داريد. براساس آن دستورالعمل، اولين اقدام‌هايي كه انجام داديد چه بود؟
در فاز اول نيروهاي سپاه تمام توان و تلاش خود را معطوف به آواربرداري و انتقال مجروحان و همچنين برپايي بيمارستان صحرايي براي امداد به مردم كردند ضمن آنكه مجموعه قرارگاه سازندگي ما هم براي بازگشايي مسيرهاي اصلي وارد عمل شد. اينها اقداماتي بود كه از همان نخستين ساعت‌هاي وقوع زلزله آغاز شد و تا نزديك صبح نيز طول كشيد. در گزارشي كه دوستان ما و مسوولان شهردر مورد تاثير عملكرد نيروهاي سپاه داده‌اند، به وضوح تاكيد شده كه اين اقدامات اوليه خوشبختانه خيلي در كاهش تلفات موثر بوده است.
يعني شما مي‌خواهيد بگوييد تلاش‌هاي شما در كاهش تلفات انساني موثر بوده است؟
بله. البته اين يكي از دلايل كاهش آمار تلفات انساني است. در زلزله اخير خوشبختانه به دو دليل تلفات اين زلزله چندان زياد نبود. يكي اينكه زلزله در ساعت‌هاي اوليه شب اتفاق افتاده بود كه مردم بيدار بودند و ديگر اينكه قبل از زلزله اصلي يك پيش‌لرزه‌اي وقوع پيدا كرده بود و باعث شده بود جمعيت زيادي از خانه خارج شوند و همين باعث شده بود كه تلفات نسبت به ابعاد جغرافيايي حادثه و قدرت زلزله، كم باشد. البته اين به معني تخريب گسترده نيست. بلكه بايد گفت كه در يك وسعت جغرافيايي زياد تخريب گسترده‌اي صورت گرفته است.
يعني شما معتقديد اين آمار زياد نيست ؟!
به هيچ‌وجه. برعكس. ما معتقديم كه حتي فوت يك انسان هم زياد است. اما متاسفانه وقتي گفته مي‌شود كه آمار تلفات 100 يا 300 نفر بوده‌اند، مردم زياد توجهي نمي‌كنند. انگار حتما بايد يك آمار بالايي در تلفات باشد.
در كل شب اول چطور بود ؟
خيلي سخت گذشت. سرماي شديد هوا و پس‌لرزه‌هاي شديد از يكسو و نيازمردم به اسكان و آب آشاميدني باعث شده بودتا شب اول و شب دوم خيلي سخت باشند.
درمجموع چه تعداد چادر توزيع كرده‌ايد؟
با دستور سردار جعفري بيش از دو هزار چادر از استان‌ها به محل اعزام و توزيع شده است. البته نارسايي‌هايي هم به دليل شرايط خاص مردم و «فرهنگي» كه در اين وضعيت وجود دارد، ممكن است باشد. چه بسا اگر اين حجم امكاناتي كه وجود داشت، در شرايط عادي و به صورت دقيق توزيع شده بود من فكر مي‌كنم چيزي كم نمي‌آمد و همه جمعيت برخوردار مي‌شدند ولي متاسفانه به دليل «فرهنگي» كه حاكم است و سوءاستفاده‌هايي كه فكر مي‌كنم مربوط به آن منطقه هم نبودند، نارسايي‌هايي به وجود آمد كه شايد تاحدودي هم طبيعي بود. ضمن اينكه از ديروز هم، تامين امنيت محموله‌ها به سپاه واگذار شد.
شما هم بيمارستان صحرايي داير كرده ايد؟
بله، ما 6 بيمارستان صحرايي در منطقه داريم. پس از نخستين ساعات ابلاغ توسط قرارگاه منطقه‌اي نجف اشرف، تيم‌هاي امداد و نجات و سامانه‌هاي امداد و انتقال در منطقه حضور يافته و به مردم زلزله‌زده خدمات ارايه كردند؛ همچنين بيمارستان سيار امام حسين(ع) كرمانشاه در منطقه سرپل ذهاب مستقر شد.
هم اينك نيز بيمارستان امام حسين(ع) به عنوان محور در منطقه در حال انجام وظيفه است و توانسته با موفقيت مصدومين را مداوا كند. همچنين بيمارستان‌هاي ديگر صحرايي همچون بيمارستان صحرايي شهيد قاضي(ره) سنندج در منطقه جوانرود، بيمارستان صحرايي شهيد صدوقي اصفهان در اسلام‌آباد‌غرب، بيمارستان صحرايي امام حسين(ع) نيز در سرپلذهاب و يك بيمارستان هم در منطقه كرمانشاه مستقر شده تا خدمت‌رساني لازم را به مجروحين ارايه كند.
و تاكنون تيم امداد و نجات شما به چند مصدوم خدمات ارايه كرده است؟
آمار دقيقي از تمام بيمارستان‌ها ندارم ولي به عنوان مثال بيمارستان كرمانشاه ما از ساعات اوليه حادثه به بيش از 300 مصدوم خدمت‌رساني كرده و با افزايش 50 تختي مي‌تواند به تعداد بيشتري از هموطنان زلزله‌زده در منطقه نيزخدمت رساني كند. همچنين دوستان ما در مجموعه سپاه در بخش بيمارستان صحرايي 60 آمبولانس را از بخش‌هاي مختلف به همراه پزشك به تمام روستاها اعزام كرده بودند و مصدومين را به بيمارستان‌هاي صحرايي منتقل مي‌كنند. در كنار اين موارد در ساعات اوليه كار خوبي كه هوا‌فضاي سپاه انجام داد اين بود كه پلي هوايي بين مناطق زلزله‌زده و فرودگاه كرمانشاه و بعد فرودگاه تهران ايجاد كرد تا هرچه سريع‌تر مجروحين به مراكز درماني منتقل شوند. من فكر مي‌كنم در مجموع اين اقدامات نقش موثري در كاهش تلفات داشت.
كادر درماني‌تان چند نفر هستند؟
475 نفر.
در مجموع چند هليكوپتر و هواپيماي سپاه در اين عمليات شركت داشته اند؟
تاكنون 5 فروند هواپيما شامل 2 فروند هواپيماي ايليوشين و 3 فروند هواپيماي آنتونوف نيروي هوا‌فضاي سپاه نسبت به انتقال مجروحان به تهران و نيز انتقال اقلام و تجهيزات مورد نياز از جمله دارو به فرودگاه كرمانشاه اقدام كرده‌اند.
من فكر مي‌كنم نياز‌هاي اوليه شامل پتو، چادر و لوازم گرم‌كننده و مواد غذايي هنوز لازم است تا آب و برق وصل شود و شرايط عادي بشود. ولي از امروز تقريبا سيل امكانات سرازير شده است و فكر مي‌كنم انشاءالله مشكل آنچناني نباشد.
بعد از انتشار اخبار و ويدئوهايي كه نشان مي‌داد عده‌اي جلوي كاميون‌ها را گرفته‌اند و قبل از توزيع امكانات، آنها را با خود مي‌برند، گويا قرار شده محموله‌هاي ارسالي از اين پس اسكورت شوند. درست است؟
بله. واقعيت اين است كه در ساعات اوليه، به دليل امنيتي كه در غرب كشور برقرار است هيچ احتمالي براي اين اتفاق داده نمي‌شد. در زلزله بم يا ورزقان كه سپاه تجربه داشت شاهد بوديم كه اگر اتفاق‌هايي اينچنيني رخ مي‌داد؛ معمولا در شهر و بعد از دپوي امكانات اتفاق مي‌افتاد. اما در اين زلزله، به دليل آنكه عده‌اي اين شايعه را پخش كرده بودند كه امكانات دير مي‌رسد يك نوع حرص و ولعي در شهر ايجاد شده بود. نتيجه آن هم اين شده بود كه همه تلاش مي‌كردند تا زودتر بتوانند امكانات را بگيرند چون فكر مي‌كردند بعدا ديگر چيزي به دست‌شان نمي‌رسد. از طرف ديگر مطمئنم كه يك عده سوءاستفاده‌گر از مناطق ديگر در ورودي شهر كمين كرده‌اند و اين كار را انجام داده‌اند. چون من منش مردم اين شهر را ديده‌ام و مطمئنم اين كار، كار آنها نيست.
اما به هر حال دوستان هلال احمر به سردار جعفري اطلاع دادند كه به داد ما برسيد كه ما امكانات را مي‌آوريم ولي اين امكانات به شهر نمي‌رسد. بر همين اساس هم بود كه از صبح ديروزتيم حفاظت براي تامين امنيت محموله‌ها در نظر گرفته شد. اين اتفاق براي كاميون‌هاي هلال احمر افتاده است چون كاميون‌هاي سپاه تيم حفاظت داشته‌اند. بعد از آن هم نيروي انتظامي اعلام آمادگي كرده كه از ديروز صبح محموله‌ها را اسكورت كند.
گفتيد در فاز اول هدف شما كمك و نجات مصدومان بود. فاز دوم عمليات شما در اين منطقه چه خواهد بود؟
در اين مراحل بيرون آوردن احشام و امكانات و لوازم زندگي مردم از زير آوار و تامين امنيت براي حفظ و نگهداري آن در دستوركار ما قرار دارد كه اميدواريم با اتمام مراحل آواربرداري در روزهاي آينده، به زودي بازسازي مناطق و فراهم‌سازي زمينه‌هاي زندگي عادي مردم در شهرها و روستاها انجام پذيرد.