ژست سياسي يا تصميم از سر ناچاري؟

گروه جهان|  در روزهايي كه جهان درگير مساله تصميم امريكا  در خصوص بيت‌المقدس است، ايالات متحده به عربستان سعودي هشدار داده است كه اگر اجازه ارسال كمك‌هاي بشردوستانه به يمن را ندهد، كنگره امريكا در خصوص كمك به ائتلاف بين‌المللي تجديدنظر خواهد كرد. همچنين يك مقام امريكايي نيز به رويترز اعلام كرد كه در حال فشار بيشتر به عربستان درراستاي اجازه ارسال كمك‌هاي بشردوستانه به يمن هستيم. گفتني است در طول روزهاي اخير و به خصوص پس از مرگ علي عبدالله صالح حملات جنگنده‌هاي ائتلاف به رهبري عربستان سعودي در صنعا افزايش يافته است. از طرفي نيز در طول هفته‌هاي گذشته نيروهاي انصارالله با موشك‌هاي خود برخي بنادر و حتي پايتخت عربستان سعودي را مورد هدف قرار داده‌اند. اما محاصره يمن از سوي نيروهاي ائتلاف تحت رهبري عربستان سعودي موجب يك وضعيت فاجعه‌بار حقوق بشري در اين كشور شده است. حدود 8 ميليون نفر در آستانه قحطي، شيوع وبا و ديفتري قرار دارند. اما به نظر مي‌رسد كه كاخ سفيد يك اقدام موازي را در كنار چالشي كه در فلسطين ايجاد كرده پيش مي‌برد و در يك هفته دو اظهارنظر در خصوص يمن داشته و از ائتلاف به رهبري عربستان سعودي خواسته تا روند انتقال كمك‌هاي بشردوستانه و كالاهاي اساسي مانند سوخت را تسهيل كند. يك مقام ارشد دولت ترامپ گفت: من فكر مي‌كنم كه نگراني نسبت به ادامه شرايط بشردوستانه افزايش يافته و ما شاهد پيشرفت‌هاي كافي در اين زمينه نبوديم و ما مي‌خواهيم در اين زمينه پيشرفت‌هايي در طول هفته‌هاي آينده داشته باشيم. گفتني است كه تلفات غيرنظامي سنگين در يمن مدت‌ها است كه اعضاي كنگره را در خصوص ادامه كمك‌ها به ائتلاف عربي دچار ترديد كرده است. در حال حاضر ايالات متحده به سوخت‌رساني جنگنده‌هاي عربستاني كمك مي‌كند و در حوزه اطلاعاتي به صورت محدود از نيروهاي ائتلاف پشتيباني مي‌كند. كريس مورفي، سناتور دموكرات ايالت كانتيكت كه از ابتدا منتقد اصلي حمايت امريكا از نيروهاي ائتلاف عربي در جنگ يمن بوده است در هفته جاري از فشارهاي ترامپ براي ارسال كمك‌هاي بشردوستانه حمايت كرد. با اين وجود او در خصوص كمك‌هاي ايالات متحده به سعودي‌ها هشدار داد. مورفي گفت: دولت ترامپ بايد براي عربستان سعودي روشن سازد كه ايالات متحده از ائتلاف عربي به دليل اينكه به طور عمدي مردم و غيرنظاميان را مورد هدف قرار مي‌دهد حمايت نمي‌كند. با اين وجود مقام‌هاي بلند پايه دولت نگراني‌ها در كنگره امريكا را به رياض منتقل كردند. اين مقام بلند پايه دولت به رويترز گفت: ما مي‌خواستيم براي مقام‌هاي عربستان سعودي روشن كنيم كه اگر اقدامات لازم براي كاهش شرايط بد بشردوستانه در يمن صورت نگيرد، محيط سياسي در داخل امريكا مي‌تواند مانع ادامه همكاري با ائتلاف شود. به طور كلي به نظر مي‌رسد مقام‌هاي ارشد دولت ترامپ با مقام‌هاي ارشد عربستان روابط بهتري در مقايسه با دولت باراك اوباما، رييس‌جمهور پيشين دارند كه پس از انجام توافق بين‌المللي و جامع با ايران بر سر موضوع هسته‌اي روابط بسيار سردي با يكديگر داشتند. با اين وجود ديپلمات‌هاي امريكايي و تحليلگران اطلاعاتي در خصوص برخي از اقدامات پشت پرده عربستان سعودي به ويژه در مورد يمن و لبنان ابراز نگراني كرده‌اند چرا كه عربستان تلاش مي‌كند با اقدامات خود جلوي نفوذ ايران را بگيرد. حتي برخي معتقدند كه واكنش عربستان سعودي در خصوص به رسميت شناختن بيت‌المقدس به عنوان پايتخت رژيم صهيونيستي از سوي دونالد ترامپ غيرمعمول بوده است. همچنين ركس تيلرسون، وزير امور خارجه امريكا در يك نشست خبري در وزارت خارجه فرانسه در پاريس از عربستان انتقاد كرد و از اين كشور خواست كه سياست خود در خاورميانه را با فكر و درايت بيشتري همراه كند. وي گفت: با احترام به سياست عربستان در قبال قطر، حضور عربستان در جنگ يمن و اوضاع در لبنان، ما دولت عربستان را براي انجام اقدامات حساب شده و با درايت بيشتر در اين مسائل دعوت مي‌كنيم. من فكر مي‌كنم بايد به طور كامل پيامدها را مدنظر قرار داد. با رشد نگراني در خصوص سياست‌ عربستان در اين كشورها رياض بايد در سياست‌هاي منطقه‌اي‌اش دقت نظر داشته باشد. با اين وجود امريكا حتي زماني كه مي‌خواهد عربستان سعودي را مورد انتقاد قرار دهد، ايران را فراموش نمي‌كند و ايران را نيز در ليست انتقادهاي خود قرار مي‌دهد. سخنگوي كاخ سفيد در بيانيه خود در خصوص يمن به‌شدت سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران را در خصوص دخالت در امور يمن مورد انتقاد قرار داد و مدعي شد كه حوثي‌ها را مسلح كرده و مشاوره مي‌دهند. اما اين ادعا بارها و بارها از سوي جمهوري اسلامي رد شده است. كاخ سفيد در ادامه بيانيه خود درگيري‌هاي سياسي در يمن را محكوم كرده و مدعي شد كه حوثي‌ها مخالفان سياسي در صنعا را سركوب مي‌كنند و اين در حالي است كه در جنگ داخلي ميان نيروهاي طرفدار علي‌عبدالله صالح، رييس‌جمهور پيشين و نيروهاي انصارالله، صالح كشته شد. گفتني است اين موضوع باعث شد كه تمام اميدواري‌اي كه رياض به حمايت از صالح براي اينكه بتواند نقشي مهم را براي آنها در مبارزه با نيروهاي مردمي يمن ايفا كند، از بين ببرد. چرا كه عربستان به دنبال راه‌حلي است كه هرچه زودتر از جنگي كه دو سال است آن را آغاز كرده و تاكنون جان 10هزار نفر را گرفته خارج شود زيرا در اين دو سال بحران انساني در يمن را تبديل به يكي از بحران‌هاي شديد حقوق بشري در جهان كرده است.