تالاب انزلي؛ آشغالداني
اسماعيل كهرم
بنا بر اعلام سازمانهاي مهم بينالمللي، تالابي مانند تالاب انزلي ارزش توليداتش 10 برابر بارورترين زمينهاي كشاورزي است. براي مثال ارزش آبي كه از طريق تالاب به سفرههاي آب زيرزميني اضافه ميشود، يا اينكه جلوي سيل را ميگيرد و دهها ارزش ديگر همگي چنان ارزشمند هستند كه ده برابر ارزش توليدات زمينهاي كشاورزي برآورد شدهاند. يكي از خطراتي كه اين تالاب را تهديد ميكند ورود پسابها به تالاب است كه متاسفانه از گذشته تاكنون ادامه يافته است. پساب ورودي به تالاب معمولا بر دو نوع است؛ سمي و غير سمي. اگر سمي باشند موجب مرگ حيات ميشوند. مثلا نرمتنان، حلزونها و... از بين ميروند. اگر پسابها غير سمي باشند جزو مواد غذايي به حساب ميآيند و ورود اين مواد غذايي باعث رشد بيش از حد نيزارها ميشود. اتفاقي كه در گذشته هم افتاد و ماشينهايي از هلند وارد كشور شد تا به كمك آن ريشه نيزارها را قطع كنند. در نتيجه چنين وضعيتي موجب خشك شدن تالاب ميشود؛ اتفاقي كه درباره تالاب انزلي هم افتاده است. روز اولي كه تالاب انزلي به عنوان يكي از اعضاي كنوانسيون رامسر معين شد، 22 هزار هكتار بود اما الان به 11 هزار هكتار كاهش پيدا كرده است؛ وقتي كه آب مسموم شد وضع از اين هم بدتر ميشود. از نظر من ما بايد اگر شده از شام شبمان هم بگذريم و اين تالاب را احيا كنيم. بايد ببينيم آيا مسوولان براي اين تالاب و پيامدهاي خشك شدن آن چقدر اولويت قائلند. تصميمگيران ظرف دهههاي گذشته تكان نخوردهاند. براي همين هم ميبينيم كه امروز تالاب انزلي به آشغالداني تبديل شده است. ورود فاضلابهاي انساني، ورود سموم دفع آفات نباتي، پسابهاي صنعتي و شيرابه زبالهها همگي خطرناكند. سابق بر اين تمدنها در حاشيه رودخانهها و ساير منابع آبي به وجود ميآمدند تا از اين منابع استفاده كنند. الان تمدنها براي اين كنار آبها به وجود ميآيند كه پساب و تفاله شان را داخل تالابها و منابع آبي بريزند. در اين وضعيت بايد با خجالت بگويم كه يك استاد دانشگاه طرحي نوشته كه برويم در دل جنگل زباله دفن كنيم. به جاي اين طرحها بايد عزمي شكل بگيرد كه بودجه ايجاد نيروگاههاي زبالهسوز، تصفيهخانهها و ساير تصميمهاي علمي، عملي شود.