عليرضا كيانپور| محمد دهقاني، نماينده اصولگرايي است كه 14 سال گذشته را در مجلس گذرانده و در جريان انتخابات اخير نيز رييس ستاد قاليباف بود. با اين حال تاكيد دارد كه حاضر است هر كاري براي موفقيت دولت روحاني انجام دهد. بماند كه همچنان قاليباف را كارآمدتر مي‌داند.
باوجود عملكرد مثبت برخي وزراي دولت يازدهم، اين افراد در دولت فعلي كم‌انگيزه‌اند. علت چيست؟
كشور داراي مشكلاتي است و هر شخصيتي كه مسووليت برعهده مي‌گيرد، با علم به اين مشكلات وارد ميدان مي‌شود. ازطرفي در عرصه اجرايي براي مسوولان كشور اتوبان درست نكرده‌اند و در اين مسير صخره‌ها و پستي و بلندي‌هاي بسياري وجود دارد. بنابراين وقتي شخصيتي مسووليتي را مي‌پذيرد، با علم به مشكلات آن را پذيرفته است. درواقع اين ميدان، مرد ميدان هم مي‌خواهد. باوجود احترامي كه بنده براي آقاي روحاني به عنوان يك شخصيت پرسابقه قائلم اما تنها وقتي مي‌تواند يارانش‌را پشت سر خود به حركت دربياورد كه خودش با تمام وجود در وسط ميدان باشد. اگر پرچمدار باانگيزه و پرتلاش باشد ياران او هم تحرك خواهند داشت. در جنگ تحميلي هم شاهد همين مساله بوديم كه فرماندهان جلودار بودند و ياران‌شان هم پشت‌سرشان مي‌رفتند و به همين دليل، بيشترين شهدا از ميان فرماندهان بودند.
بعضي مسوولان فقدان منابع مالي را علت مشكلات مي‌دانند. آيا پيش از پذيرش مسووليت، از اين كمبود منابع بي‌اطلاع بودند؟ به عنوان مثال وزارت بهداشت ادامه طرح تحول سلامت را نيازمند تامين منابع مالي آن مي‌داند.
البته آقاي قاضي‌زاده هاشمي تا پيش از اين وزير نبود و تجربه اين كار را نداشت. بماند كه ايشان فردي محترم، باشخصيت و نيرويي پابه‌كار است و روحيه خوبي براي كار دارد و براي بهبود اوضاع، وقت هم مي‌گذارد وبه اصطلاح مرد ميدان است اما به هر حال تجربه كافي نداشت و به نظر مي‌رسد در گردابي از اميدها و قول‌هايي كه دريافت كرد، گرفتار شد. به هر حال منابع كشور نامحدود نيست. آقاي قاضي‌زاده با اين اميد كه دولت تمام‌قد از او حمايت مي‌كند، وارد ميدان شد كه كاري بزرگ را به انجام برساند اما دولت به دليل مشكلات اقتصادي و مسائل ديگر نتوانست آنچنان كه براي وزير بهداشت توقع ايجاد كرده بود، پاسخگو باشد. به همين دليل آقاي قاضي‌زاده در ميانه راهي ايستاده كه هم‌اكنون با كسري بودجه نزديك 20هزارميليارد توماني روبه‌رو شده است.
منظورتان طرح تحول سلامت است؟
بله، مشكل بزرگ در اين طرح، اختلاف ميان دو وزارتخانه بهداشت و درمان و تعاون، كار و رفاه اجتماعي است كه نمي‌خواهم وارد جزييات آن شوم اما به هر حال مسوول حل اين اختلاف كيست؟ دو وزير با هم اختلاف دارند و همه مي‌دانيم و يكجا بايد موضوع فيصله يابد اما چرا كسي اين كار را نمي‌كند و اساسا چه‌كسي مسووليت دارد؟ به هر حال رييس‌جمهور مسوول حل اختلافات وزراي خودش كه هست. اينكه درست نيست دو وزارتخانه بخشي از وقت‌شان را صرف اصطكاك با يكديگر كنند. اين به نفع كشور نبوده و ناشي از همان بحثي است كه در ابتدا گفتم. آقاي روحاني بايد تحرك داشته باشد كه بقيه پشت‌سرش به حركت دربيايند.
بحث ديگر برجام و عملكرد وزارت خارجه است. چه منتقد دولت باشيم، چه حامي آن، برجام منجر به محبوبيت دولت و شخص وزير خارجه در ميان افكارعمومي شد؛ چرا وزارت خارجه در امور ديگر وارد نمي‌شود؟
يكي ديگر از اشتباهات دولت اين بود كه همه همت خود را در برجام خلاصه كرد. به هر حال برجام يك كار بود و از تمام توان ديپلماسي نظام در آن استفاده شد. دولت هم فارغ از فراز و نشيب‌ها و نقاط مثبت و منفي اين كار را انجام داد اما اين فقط يك كار بود. امروز بيش از ۱۸۰ كشور در دنيا هستند كه بايد به تمام آنها به چشم فرصت نگاه كنيم. قرار نيست صرفا به اروپا و امريكا چشم بدوزيم. همسايگان ما بهترين فرصت براي ما هستند. كشورهاي شرقي و جنوب‌شرقي آسيا نيز حائز اهميت هستند. البته كشورهاي اروپايي هم فرصت هستند اما صرفا نبايد به كشورهاي اروپاي غربي چشم بدوزيم. كشورهاي اروپاي شرقي هم ظرفيت خوبي براي تعامل دارند. امريكا هم صرفا واشنگتن نيست. امريكاي لاتين و جنوبي هم هست. متاسفانه دوستان ما در وزارت خارجه از ظرفيت ديپلماسي كشور براي حل مشكلات كم بهره گرفت. انتظار از ظريف اين بود كه اگر بن‌بست و اختلالي هم در خارج از كشور ايجاد شده، پاي كار بايستند و از ظرفيتي كه درمنطقه، همسايگان و ديگر كشورها وجود دارد، استفاده كند. به هرحال آقاي ظريف دست به تحولاتي در ساختار وزارت خارجه زده و بنده نمي‌خواهم در اين رابطه قضاوت كنم؛ چراكه بررسي دقيقي درباره خروجي آن نداشتم. ازطرفي جابه‌جايي افراد هم در اختيارات وزير است و باز نمي‌خواهم قضاوت كنم اما واقعيت اين است كه وزارت خارجه بايد بپذيرد اگر وزارت خارجه روبه راه شود، بخشي از مشكلات اساسي كشور مرتفع مي‌شود. قطعا ايجاد معاونت اقتصادي در وزارت خارجه اتفاق مثبتي است اما كافي نيست. لازم است، سفارتخانه‌هاي كشور اصلاح شده و روزآمد و اقتصادي شوند. بايد ظرفيت‌هاي داخل كشور را با خارج پيوند بدهند. ما اين توانايي را داريم كه ظرفيت بازارهاي خارجي را از آن خود كنيم. امروز روسيه ظرفيت بازارش را در اختيار ما گذاشته است. چه كسي بايد اين مساله را مديريت كند؟! چه كسي بايد بازار روسيه را تصرف كند؟ وزارت خارجه كارهاي بسياري دارد. فقط برجام نيست. بنابر اين معتقدم مردان دولت با اميدبيشتري پاي كار بيايند و رييس‌جمهور هم بايد وقت بگذارد و با تك‌تك وزراي مهم خود حداقل دو هفته يك‌بار جلسات اختصاصي بگذارد. نبايد جلسات دولت محدود به جلسات رسمي هفتگي باشد.
آيا دولت را يكدست مي‌بينيد؟
به هرحال همه يك جور فكر نمي‌كنند و به اصطلاح هر سري، فكري دارد. آن‌چه مسلم است يك تيم وارد انتخابات شده و آقاي روحاني را رييس‌جمهور كرده‌اند و حالا بايد دركنار هم كار كنند. ازطرفي خود روحاني بايد ميداندار اين عرصه باشد. اگر خود روحاني شخصا ميداندار باشد، طبيعتا با وزارت خارجه جلسات اختصاصي مي‌گذارد. با وزراي كار و بهداشت جلسه گذاشته و مشكل‌شان را حل مي‌كند.
آيا شما به عنوان رييس ستاد انتخابات قاليباف از اين وضع ناراحتيد؟!
طبيعتا بنده ترجيح مي‌دادم آقاي قاليباف پيروز شود و هنوز هم قاليباف را توانمندتر از روحاني مي‌دانم اما به عنوان فردي كه دلم به حال اين كشور مي‌سوزد، دوست دارم دولت موفق شود. حاضرم هر كاري لازم است، انجام دهم كه مشكل كشور حل شود. نگاه من كمك به دولت است كه البته به اين معنا نيست كه هرچه دولت بگويد، بپذيريم؛ بلكه هرچيزي كه درست است، بايد انجام دهيم. به هر حال ما در كشور فقط يك دولت داريم و همه بايد به آن كمك كنيم. هرچند اميدوار نيستم كه دولت موفق باشد. چرا كه موفقيت الزامات، التزامات و استلزاماتي دارد كه اگر به آن بي‌توجه باشيم، راه به جايي نمي‌بريم. دولت بايد برنامه داشته باشد و براي حل مشكلات وقت بگذارد.
دولت بايد بين خواص و عوام وبه اصلاح توده مردم فقط توده مردم را انتخاب كند. الان ۵ سال است كه دولت در راس امور است. در اين مدت آيا حتي يك كارمهم را به ثمر رسانده است؟
برجام.
برجام از زحمات دولت بود اما متاسفانه به سامان نرسيد.
به هر حال جلوي بخشي از ضرر و زيان كشور را گرفت.
بله. قبول دارم. اما اين برنامه مربوط به وزارت خارجه بوده. باقي دولت چطور؟
طرح تحول سلامت و...
(باخنده) البته من تخصص در امور بهداشت ندارم و نمي‌خواهم قضاوت كنم اما وقتي نظر كارشناسان را مي‌شنويم، مي‌بينيم نمي‌توان تمام‌قد حمايت كرد. بايد ببينيم از اين پول چه ميزان به جيب پزشكان رفت و چه ميزان به جيب مردم. بايد ببينيم دولت چگونه مي‌خواهد ۱۸هزار ميليارد تومان را جبران كند. البته اين انتقادات منتقدان طرفدار دولت است و من بنا ندارم نظر تخصصي داشته باشم. تاكيدم اين است كه مردم حتي يك كار مهم از اين دولت نديدند كه طعم شيرينش را چشيده باشند و امروزهم دچار چالش نشده باشد.
در بحث نفت به جز انعقاد قرارداد با شركت‌هاي خارجي، الگوي جديد قراردادها تهيه شد.
اينكه در حد شعار بود. البته معتقدم وزارت نفت در اين برهه تاريخي وظيفه خود را انجام نمي‌دهد. ما امروز به‌سختي نفت مي‌فروشيم و پول‌مان را هم به سختي دريافت مي‌كنيم. اين درحالي است كه مي‌گوييم يك ميليون و چهارصدهزار ميليارد تومان نقدينگي در كشور داريم و درمقابل مي‌گوييم نيازمند سرمايه‌گذاري در صنعت نفت هستيم. راه‌حل روشن است. ما متخصصان بسياري داريم و درحال صادرات متخصص هستيم. امروز وزارت نفت بايد اين نقدينگي را جمع كند و آن را در صنعت نفت و گاز سرمايه‌گذاري كند. در اين دولت مردم پول‌شان رابيشتر در موسسات مالي سرمايه‌گذاري كردند وعمدتا دچار مشكل شدند و اگر دولت و وزارت نفت، مردم را توجيه مي‌كرد كه در صورت سرمايه‌گذاري در اين حوزه، سود خوبي دريافت مي‌كنند، حتما استقبال مي‌كنند. اگر دولت نمي‌تواند بخش بالادستي را در اختيار بخش خصوصي قرار دهد، حداقل بخش پايين‌دستي را در اختيار اين بخش قرار دهد. آيا التماس كردن براي فروش نفت، آن هم وقتي امكان دريافت پول فروش اين نفت وجود ندارد، موفقيت است؟! ما بايد به توان داخلي، متخصصان داخلي و سرمايه داخلي اتكا كنيم. اگر دولت فقط ۱۰درصد نقدينگي كشور را جذب كند، ۱۴۰ هزار ميليارد تومان سرمايه در اختيار خواهد داشت. اگر رييس‌جمهور همين يك كار را به اصطلاح با ژنرال نفتي‌اش حل كند، كشور آباد مي‌شود. اين شد يك كار. زماني كه تقريبا خيلي‌ها ساكت بودند من منتقد احمدي‌نژاد بودم. اما واقعيت اين است كه احمدي‌نژاد وقتي مي‌خواست كاري انجام شود، هرچه مخالفت مي‌شد، كارش را به انجام مي‌رساند. مي‌گفت سهام عدالت، وقت مي‌گذاشت و كار را به انجام مي‌رساند. مي‌گفت مسكن مهر، غلط يا درست ۳ ميليون نفر را صاحب خانه مي‌كرد. اداره كشور با بي‌حالي، تنبلي و خواب‌آلودگي انجام نمي‌شود و كسي كه پرچمدار است، بايد بيش از ديگران وقت بگذارد. وقتي اعضاي لشكر مي‌بينند، پرچمدار عقب ايستاده و مي‌گويد، بقيه جلو بروند، تكان نمي‌خورند و به عقب نگاه مي‌كنند.