بازهم غافلگيري

برف سپيد آمد و اميد آورد. اميد به اينكه اين‌بارش‌ها به كاهش آلودگي هوا كمك كند و كمي هم كه شده ما را از شر بلاي خشكسالي نجات دهد. بعد از سال‌ها صداي پارو زدن برف و گرومپ گرومپ ريختن برف از پشت‌بام به كوچه و حياط به گوش رسيد. شهر لباس سفيد به تن كرد و صداي شادي و برف بازي بچه‌ها و بزرگ‌ترها گوش‌ها را نوازش كرد. البته ظاهرا مسوولاني كه براي بارش برف و باران، براي حل مشكل آلودگي هوا و آب دست به دامن دعا و نماز شده بودند، يادشان رفته بود كه ممكن است دعاي‌شان مستجاب شود و بايد براي بعدش هم فكري بكنند. ما ملت غافلگيري هستيم. هرچيزي به سادگي براي‌مان به بحراني بزرگ تبديل مي‌شود و غافلگيرمان مي‌كند. چه زلزله ۵ ريشتري بيايد و اولين برف در زمستان گرم. اولين برف زمستان خشك امسال پايتخت را به تعطيلي كشاند. مردم را ساعت‌هاي طولاني در خيابان‌ها، اتوبان‌ها و جاده‌ها اسير كرد. فرودگاه‌ها تعطيل و پروازها كنسل شدند و مردم به ناچار در هواپيماها به مبداهاي‌شان برگشتند يا در شهرهايي كه محل زندگي‌شان نبوده، سرگردان شدند حتي اسحاق جهانگيري، معاون اول رييس‌جمهور نيز در شيراز ماند زيرا هواپيمايش نتوانست پرواز كند. درختان شكسته در گوشه و كنار كوچه و خيابان افتاده بودند.
ما دوباره غافلگير شديم. آنقدر غافلگير كه محمدحسين مقيمي، استاندار تهران با اشاره به اينكه شنبه‌شب برخي از هموطنان به دليل بارش سنگين برف و ايجاد ترافيك و راه بندان در معابر به ويژه مسيرهاي اصلي برون شهري تهران دچار مشكل شدند، براي بروز مشكلات پيش‌آمده و تحمل شرايط نامساعد، از مردم پوزش طلبيد و عذرخواهي كرد.  با وجود اينكه محمدعلي نجفي، شهردار تهران مدعي شد كه خوشبختانه آماده باش كامل بوده و به خاطر پيش‌بيني‌هاي هواشناسي از قبل آماده بودند و كار خودشان را در كنار پليس راهور آغاز كردند اما غافلگيري مديريت شهري چيزي نبود كه از چشم كسي پنهان بماند. علاوه بر اينكه به گواه خود شهردار تهران سازمان هواشناسي بارش شديد برف را از قبل اعلام كرده بود و بهنام سعيدي، سخنگوي سازمان مديريت بحران هم گفت كه از ۲ روز پيش درباره وضعيت جوي، برودت هوا و بارش برف به مردم اطلاع‌رساني شده و كافي بود كه مديران شهري در عصر تكنولوژي و فناوري سري به سايت‌هاي هواشناسي بزنند تا بدانند كه قرار است برف با شهر چه كند. آن وقت شايد مردم آنقدر در جاده نمي‌ماندند تا بنزين‌هاي‌شان تمام شود و چيزي براي خوردن و راهي براي رفتن نداشته باشند. درست است كه نجفي، شهردار تهران گفته است كه بخشي از مشكلات پيش‌آمده در پي بارش شديد برف طبيعي است و بخشي ديگر به ضعف امكانات باز مي‌گردد، اما به قول مجيد فراهاني، رييس كميته بودجه شوراي شهر تهران سال گذشته 33 ميليارد تومان و در سال جاري 30 ميليارد تومان براي برف‌روبي شهر اختصاص داده شده و هر ساله هم هزينه برف‌روبي به پيمانكاران پرداخت مي‌شود و با وجود پيش‌بيني اعتبارات، شهرداري در برف اخير غافلگير شده است. فراهاني از اين غافلگيري گلايه كرد و گفت: «از شنبه شب تاكنون برف و باران چاره‌ساز مشكلات شده اما براي مديريت ما مشكل‌ساز شده است. سطح خيابان‌هاي شهر با وجود بودجه برف‌روبي دچار اختلال شده و برف‌روبي نشده به گونه‌اي كه امكان تردد نيست. درختان زيادي شكسته شده و عوامل شهرداري و مديريت شهر در سطح معابر ديده نمي‌شوند. اول به خودم و بعد به مسوولان شهرداري تذكر مي‌دهم.» تذكري كه به نظر بجا و درست مي‌آيد. برخلاف ادعاي مديران شهري كه معتقدند از بارش برف غافلگير نشده‌اند اما از دسترس خارج شدن سامانه ۱۳۷ كه سامانه‌اي است براي پاسخگويي به درخواست شهروندان تهران، نشان مي‌دهد كه اين ادعاي مديران چندان هم درست نيست. سامانه ۱۳۷ به عنوان پاسخگوي هميشه بيدار معرفي شده است اما ظاهرا برف باعث شده اين سامانه و كاركنانش در شرايطي كه بيش از هميشه بايد پاسخگوي مشكلات همشهريانش باشند، به خواب زمستاني بروند.
در اين ميان شهردار تهران پس از بارش برف سنگين در تهران در حساب توييتري‌اش نوشت: «از شهروندان خوب تهراني به خصوص جوانان و دانش‌آموزان دبيرستاني دعوت مي‌كنم از چند ساعت ديگر و با گرم‌تر شدن هوا در كنار ماموران شهرداري به سبك‌تر شدن بار شاخه‌هاي درختان از برف به آرامي و دقت كمك كنند»؛ جمله‌اي كه واكنش‌هاي مثبت و منفي زيادي در فضاي مجازي به همراه داشت. عده‌اي معتقد بودند كه اگر قرار است مردم برف روي درختان را بتكانند، پس نقش شهرداري چيست؟ عده‌اي ديگر هم مي‌گفتند كه حرف شهردار تهران چندان هم غيرمنطقي نيست و در بسياري از كشورهاي دنيا، شهرداري مردم را موظف مي‌داند كه بعد از بارش برف‌هاي اينچنيني، خودشان درختان و برف جلوي خانه‌شان را بروبند و شهرداري تنها موظف به پاكسازي خيابان‌هاست. شايد اين حرف درست باشد اما شاخ و برگ درختان شكسته اين‌طور مي‌نمود كه درختان هرس نشده بودند و همين باعث شده‌بود در اين قحطي درختان در پايتخت كه ميراث شهردار سابق تهران است، درختان بيشتري بشكنند و از بين بروند. البته باز هم گشتي در شهر و نگاهي به خيابان‌هاي تهران نشان مي‌داد كه اگر در نظر بگيريم وظيفه شهرداري تنها پاكسازي خيابان‌هاست كه در تهران اين گونه نيست، خيابان‌هاي تهران هم ۱۲ ساعت بعد از شروع بارش آن‌طور كه بايد و شايد از برف پاك نشده بودند. برفي هم كه از ساعت هشت و نيم شنبه شب شروع شده بود، نه‌تنها يكشنبه كه دوشنبه هم باعث تعطيلي مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها شد؛ چرا بايد با اولين‌بارش برف زمستاني در دومين ماه از فصل زمستان، شهر را به تعطيلي بكشاند؟ چرا در پايتخت كشور اولين راه‌حل براي مواجهه با هر مشكلي تعطيلي است؟ آلودگي هوا شهر را به تعطيلي مي‌كشاند، برف هم شهر را تعطيل مي‌كند. البته كه شنبه‌شب مترو تا نيمه‌هاي شب باز بود و به مردم سرويس مي‌داد اما مردم گلايه مي‌كردند كه اتوبوس‌ها كمتر از هميشه در شهر حركت مي‌كنند و تاكسي هم براي سوار شدن نيست. همين باعث شد كه قيمت اسنپ و تپسي چند برابر شود و تازه اگر كسي از روي اجبار هم تصميم مي‌گرفت كه از اين سامانه‌ها استفاده كند، بايد اميدوار مي‌بود كه درخواستش را قبول كنند و دنبالش بيايند.