اعجاز نظام بازار آزاد
كليپي كه از فريدمن دست به دست چرخيد
گروه اقتصادي| درروزهاي ابتدايي سال جديد ويديويي در دنياي مجازي بين كاربران دست به دست شد كه با زباني بسيارساده و بياني شيوا رويكردي اصولي و كاربردي در دنياي اقتصاد را معرفي ميكرد. اين ويديو كه با عنوان«توضيحات ميلتون فريدمن در مورد مكانيزم بازار آزاد و معجزه نظام قيمتها» منتشر شد، چگونگي عملكرد مكانيسم بازار آزاد در جهت هماهنگ كردن فعاليتهاي اقتصادي افرادي با زبان و پوست و مذهب متفاوت بود؛ آنهم بدون هيچ مكانيسم دستوري.
در اين ويديو ميلتون فريدمن، اقتصاددان طرفدار بازار آزاد كه همواره به مضرات دخالت دولت تاكيد دارد با اشاره به پيشپا افتادهترين و دم دستترين كالايي كه در دست دارد، «يك مداد ساده» از مزايايي برقراري نظام بازار آزاد ميگويد؛ چوب مداد از ايالت واشنگتن آورده شده است و براي ارايه همين چوب و تبديل از درخت به اشكال ديگر از تبري استفاده شده است كه تيغههاي آن فولادي است. همين فولاد از معادن سنگ آهن با تمام مشقتها و زحمات كارگران استخراج شده است. نوك مداد نيز از گرافيت است كه ممكن است متولد معادن امريكاي جنوبي باشد. ممكن است پاككن قرمزرنگ كائوچويي آن نيز از جنگلهاي مالزي آمده باشد. همچنين دررابطه با رنگ زرد و سياهي كه چشم را به سمت خود ميكشاند و حلقه برنجي كه در ساختارش ديده ميشود و... نيز ميتوان در مناطق مختلف جهان ردي يافت. افرادي با زبان و مذهب متفاوت باهم كه حتي ممكن است در مواردي تضاد منافع داشته باشند در اين فرآيند پاياپاي براي توليد همين مداد ساده نقش داشتهاند. به راستي كدام قانون و كدام دستور دولتي تعيينكننده اين حركت هماهنگ جهاني بوده است؟ اعجاز نظام قيمتها اينجا خودنمايي ميكند و اهميت نظام بازار آزاد را نشان ميدهد. نظامي كه در كنار برقراري توليدي كارآمد، همكاري و يكپارچگي را در سطح جهان به نمايش ميگذارد و از دستاوردهاي همين نظام است كه افرادي در گوشه گوشه جهان ميتوانند در ازاي پرداخت پولي ناچيز دقايقي از فعاليت تكتك اين افراد را خريداري كنند.