خانه موسيقي ايران از حدود سه سال پيش با برگزاري اولين جلسه «گفتمان ضرب اصول» دچار ناآرامي‌ها و تنش‌هاي زيادي شد؛ تنش‌هايي كه با پيوستن نزديك 700 نفر از موسيقيدانان و اهالي موسيقي به اوج خود رسيد و در برهه‌هايي از زمان با ميانه‌داري برخي بزرگان موسيقي، اندكي رو به آرامش رفت. حالا اما با انتخاب فرهاد فخرالديني به عنوان رييس شوراي عالي اين خانه به نظر مي‌رسد ميانه‌داري او اتحاد از دست رفته اهالي موسيقي را بازگرداند. در اين گزارش ضمن اشاره كوتاه و اجمالي بر بعضي انتقادهاي مطرح شده درباره خانه موسيقي در اين سال‌ها به جلسه تازه اعضاي شوراي عالي مي‌پردازيم كه عصر روز يكشنبه در خانه هنرمندان برگزار شد.
كــوتاه درباره برخي انتقادات پيــرامون خانه موسيقي
نخستين جلسه «گفتمان ضرب اصول» در خرداد 94 در فرهنگسراي ارسباران براي بررسي عملكرد 15 ساله خانه موسيقي تشكيل شد و برخي از منتقدان ايرادات اساسنامه‌اي خانه موسيقي را عنوان كردند.
دكتر ساسان فاطمي (اتنوموزيكولوگ و از اعضاي اسبق خانه موسيقي) در اين جلسه به مشكلات دروني اين مجموعه اشاره و تاكيد كرد دوره مديريت اعضاي هيات‌مديره به پايان رسيده و آنها بر اساس اساسنامه به طور غيرقانوني به كار خود ادامه داده‌اند. اما اين نقدها زماني به اوج خود رسيد كه علي مرادخاني بي‌توجه به حرف‌هاي مطرح شده در جلسات ضرب اصول و نامه‌هايي كه منتقدان منتشر كرده بودند، حميدرضا نوربخش را به عنوان مدير سي‌‌ويكمين جشنواره بين‌المللي فجر انتخاب كرد. مديريت نوربخش در جشنواره نيز با حاشيه‌هاي زيادي همراه بود كه از جمله آنها مي‌توان به محفلي برگزار كردن آن اشاره كرد. با اين وجود حمايت علي مرادخاني از حميدرضا نوربخش همچنان ادامه داشت تا اينكه 700 نفر از منتقدان و اهالي موسيقي در نامه‌اي خطاب به وزير ارشاد وقت خواستار تغيير سياست‌هاي جشنواره موسيقي در دوره سي و دوم شدند.
اما در جريان نقدها به خانه موسيقي در اسفند سال 94 خانه موسيقي از ساسان فاطمي به جرم افترا و نشر اكاذيب شكايت كرد و در حالي كه به نظر مي‌رسيد جريان اين شكايت‌ها دامن بعضي ديگر از منتقدان را مي‌گيرد، نزديك به 500 نفر از اهالي موسيقي با انتشار بيانيه‌اي اين عملكرد خانه موسيقي را محكوم و آن را خلاف منافع صنفي قلمداد كردند. در اين بيانيه كه حسين عليزاده، كيهان كلهر، داريوش طلايي و مجيد كياني هم پاي آن را امضا كرده بودند، آمده بود: « بديهي است مشاركت در تعيينِ سرنوشت تنها نهاد قانوني و صنفي موسيقي در كشور از حقوق اصلي و ابتدايي موسيقيدانان است و به همين دليل شكايت از هنرمندان منتقد اقدامي غيرمنطقي و مخرب است كه تنها نتيجه‌آن اثبات ناتواني و ضعف هيات‌مديره خانه موسيقي در پاسخگويي منطقي و شفاف به پرسش‌‌هاي جامعه موسيقي كشور و همچنين برخورد ناشايست با ديدگاه منتقدان يا مخالفان است.» چند روز بعد اما با حضور ساسان فاطمي در خانه موسيقي، شكايت اين نهاد ظاهرا صنفي باز پس گرفته شد.
در تير 95 انتخابات خانه موسيقي با حضور حداقلي اعضا برگزار شد و در پي آن هيات‌مديره تازه معرفي شدند. اگرچه حضور چهره‌هايي چون مسعود شعاري و بهداد بابايي در فهرست اعضاي هيات‌مديره نويد تعامل سازنده با خانه موسيقي را مي‌داد اما همچنان به نظر مي‌رسيد منتقدان خانه از ناديده گرفته شدن و پاسخ نگرفتن مطالبات خود ناراضي هستند و مديران خانه هم با به دل گرفتن اين نقدها همچنان به روش قهرآميز خود ادامه مي‌دهند.
فصل همدلي در سال جديد
هرچند از زمان تشكيل شوراي عالي در خرداد 1390 تا امروز، اين شورا تنها 8 جلسه برگزار كرده و بيشتر به شورايي تشريفاتي شبيه بوده است اما به نظر مي‌رسد فرهاد فخرالديني عزم خود را جزم كرده تا اهالي موسيقي را با هم يكدل و همراه كند. از اين رو عصر يكشنبه، فخرالديني با ترتيب دادن جلسه‌اي در خانه هنرمندان اعلام كرد: « دلم به درد مي‌آيد كه اهالي موسيقي در اين مدت با هم خوب نيستند. خانه موسيقي خانه همه ما است و همه بايد در آن مشاركت جدي داشته باشيم. ما بايد كاري كنيم كه مشكلات حل شود. »
برخي منتقدان هم طي نامه‌اي در اين جلسه خواسته‌هاي خود را عنوان كردند: « آغاز موثر راه جز با مشاهده تغيير در عملكرد خانه موسيقي بر اساس سرفصل‌هاي زير نخواهد شد: پايبندي به اصول اوليه فعاليت صنفي و مدني؛ قانونمداري. التزام و عمل به اساسنامه؛ شفافيت در عملكردها و محرم دانستن اهالي موسيقي و به ويژه اعضا؛ پاسخگو بودن در مقابل سوالات، نقدها و عملكرد پيشين آن نهاد و تصحيح روال‌هاي نادرست موجود؛ احترام و ارزش يكسان براي تمامي اهالي صنف موسيقي، تلاش در جهت منافع جمعي و اجتناب از هرگونه عملكرد محفلي؛ دوري از سياسي‌كاري، ايجاد رانت و به حداقل رساندن وابستگي به نهادهاي دولتي به هر شكل.»
حميدرضا نوربخش هم در بخش ديگري از جلسه در پاسخ به كيوان ساكت كه از رانت‌هاي زياد خانه موسيقي شكايت كرده بود، گفت: «مطمئن باشيد اگر من رانت خوار بودم چپ و راست بايد آلبوم توليد كرده و در كشورهاي مختلف كنسرت مي‌دادم. البته ممكن است برخي از دوستان تصور كنند كه ما رانت خوار هستيم اما واقعا به كار بردن اين كلمات خيلي جفاست. اصلا كداميك از بزرگاني كه در اينجا نشستند از رانت استفاده مي‌كنند؟»
جلسه روز يكشنبه شوراي عالي و اعضاي خانه موسيقي بيش از هر چيز، مجالي بود براي شنيده شدن حرف‌هايي كه تا پيش از اين كمتر از سوي اين خانه به آن بها داده مي‌شد. هر چند نمي‌توان انتظار داشت همه مشكلات و مسائل پيرامون خانه موسيقي و منتقدانش يك روزه مرتفع شود اما قدمي كه فرهاد فخرالديني در جهت همگرايي اهالي موسيقي برداشت، ستايش‌آميز و قابل تقدير است. مضاف براينكه روز گذشته حميدرضا نوربخش هم در ديداري صميمانه با اهالي رسانه از آنها خواست تا خانه موسيقي را در پيشبرد اهدافش در سال جديد همراهي كنند. او در اين نشست گفت: «خيلي از نكاتي كه گفته مي‌شود نشات گرفته از يك سوءتفاهم است كه بايد مرتفع شود. ما انتظار داريم اين مشكلات را حل كنيم و با همه سليقه‌هاي موسيقي همبستگي داشته باشيم. » نوربخش در اين جلسه اعلام كرد كه برنامه‌هاي تازه خانه موسيقي در جهت پيگيري قانون مولفان و مصنفان (كپي‌رايت) خواهد بود. ضمن آنكه جريان لغو كنسرت‌ها و ممانعت از حضور بانوان روي صحنه در برخي از استان‌ها از جمله مسائل ديگري است كه خانه موسيقي به صورت جدي آنها را در سال جديد پيگيري خواهد كرد.
حالا بايد منتظر ماند و ديد كه خانه موسيقي تا چه حد به تعهدات و اهداف خود در سال جديد پايبند مي‌ماند و نيز تا چه اندازه قابليت تعامل با كساني را دارد كه پيش از اين در زمين مقابل به نقد او مي‌پرداختند. آيا حقيقتا اين اختلافات ناشي از سوءتفاهم بوده است؟