حميد رضا خالدي
ديروز بالاخره بعد از بحثها و چالشهاي بسيار و پس از انصراف 3 گزينه از 7 گزينه شهرداري تهران، طبق قرعهكشي انجام شده، محمدعلي نجفي و الهه كولايي در شوراي شهر حاضر شدند و به ارايه برنامههاي خود و دفاع از آن پرداختند. نجفي در برنامهاش از لزوم ساخت «شهري انسانمحور و پرنشاط» گفت و از تعاملي كه با دولت و شخص رييسجمهور دارد. از لزوم مبارزه با فساد مالي در شهرداري و لزوم مناسبسازي شهر براي معلولان، از به كارگيري زنان در پستهاي مديريت شهري تا لزوم حفظ منابع طبيعي و محيطزيست. الهه كولايي هم از ساماندهي بلندمرتبهسازي در تهران گفت و لزوم استفاده از تجارب دانشگاهيان براي اداره شهر. از لزوم نوسازي بافتهاي فرسوده تا ضرورت نظارت پذير بودن شهرداري؛ موضوعاتي كه «اعتماد» به آنها پرداخته است.
برنامه من اصلاحطلبانه است
نجفي ديروز درسخنان خود و دفاعي كه از برنامهاش كرد، به موضوعات مختلفي پرداخت؛ موضوعاتي كه اكثرا، جزو چالشهاي مهم شهرداري امروز تهران است.
ايجاد «اميد» در تهران
قطعا با اميد ميتوان آرامش و نشاط را در شهروندان ايجاد كرد. در پي آن بايد با جلب مشاركت مردم، شهر را به شكوفايي رساند. قطعا اميد، مقدمه ايجاد مشاركت خواهد بود. هدف اصلي برنامههاي من ارتقاي زندگي شهروندان در همه جنبههاي آن بوده است و در اين راستا توجه ويژهاي به اسناد فرادست ملي و سياستهاي كلي مربوط به اداره شهر شده است.
نميشود ظرف چهار سال چشمانداز درستي را پيشبيني كرد لذا ما چشمانداز 8 سالهاي را برنامهريزي كردهايم.
ارتباط و تعامل با «دولت»
امروز در مديريت شهري فعلي همگرايي وجود ندارد يا بسيار ضعيف است. مديريت هماهنگ شهري كه سالها با عنوان مديريت يكپارچه شهري مطرح ميشد تنها در وضعيت فعلي يك شعار محسوب ميشود و هيچ اقدام عملي براي تحقق آن صورت نگرفته است. حتي در خود شهرداري مديريت يكپارچه شهري محقق نشده و معتقدم در گام اول بايد به دنبال تحقق مديريت هماهنگ شهري باشيم و با همه دستگاهها در حوزه ارايه خدمات به شهروندان هماهنگي لازم را ايجاد كنيم.
با آقاي دكتر روحاني پيش از قبول كانديداتوري شهرداري تهران مشورت كردم كه به ايشان گفتم بعد از 14 سال اگر شهردار شوم بين دولت و شهرداري هماهنگي ايجاد ميشود كه اين هم به نفع دولت و هم به نفع شهرداري تهران است. وزير راه و كشور و همه قول همكاري دادهاند. حتي وزير كشور به شوخي گفت يك دسته كاغذ سفيد امضا در اختيار شهرداري براي هماهنگي با وزارت كشور خواهند داد كه ما آن را جدي گرفتيم.
براي استفاده از تمام ظرفيتهاي شهر و محلات، باشگاه مشاوران شهرداري به صورت مجازي و حقيقي راهاندازي ميشود. با اين باشگاه يك اتاق فكر بزرگ تشكيل ميشود. برنامه من يك برنامه اصلاحطلبانه براي اداره شهر است اما در اجرا از همه ظرفيتها استفاده ميكنم.
حضور زنان و جوانان در پستهاي مديريت شهري و بهره وري
بيترديد 30 درصد مديريتهاي سطوح مختلف در شهرداري تهران در صورت انتخاب من در اختيار زنان و جوانان قرار خواهد گرفت.
در حال حاضر 1500 مدير در شهرداري تهران حضور دارند كه حتما ميشود اين رقم را كاهش داد و به اين ترتيب به چابكسازي سازمان كمك كرد. فقط درباره جوانان و زنان تبعيض مثبت اعمال ميكنم ولي در مورد هيچ فرد و دوست و آشنا و فاميلي تبعيض قايل نميشوم.
سهم درآمدهاي پايدار و بدهيهاي شهرداري
در حال حاضر 22 درصد درآمدهاي شهرداري تهران پايدار است و اگر رقمي بالاتر از اين توسط شهردار تهران مطرح ميشود مغاير گزارشهاي ارايه شده است. هنوز در شهر تهران مشخص نيست كه ميزان هولوگرامهاي داده شده به شهروندان چقدر است. در حقيقت دوستان در شهرداري يا ميدانند و نميخواهند آن را اعلام كنند يا اصلا خود مجموعه شهرداري تهران نيز از تعداد آنها بيخبر است.
هيچ يكپارچگي اطلاعاتي در شهرداري تهران وجود ندارد و رقم مطالبات شهرداري به ويژه در حوزه وصول چكها مشخص نيست و از آشفتگي بسياري برخوردار است. وزارت اقتصاد و دارايي عقيده دارد كه نه تنها دولت به شهرداري تهران بدهي ندارد بلكه 3230 ميليارد تومان هم از شهرداري طلبكار است.
ظرف ماههاي آينده تمام قراردادهاي شهرداري را كه بيش از يك ميليارد تومان باشند به روي سايت شهرداري تهران قرار خواهيم داد كه به تبع اين عمل شفافيت ايجاد خواهد شد. من شهرداري تهران را چهار ساله نميبينم؛ لذا بايد بنياني بگذاريم كه مسائل مالي كاملا شفاف شوند. بايد به دنبال ظرفيتهاي خالي درآمد در شهر تهران باشيم. تا وقتي درآمد سهل الوصول و البته خلاف مانند فروش تراكم مازاد وجود دارد شهرداري به دنبال پيدا كردن درآمد پايدار سالم نخواهد رفت. بيترديد برخي پروژههاي شهرداري تهران ميتواند با هزينه كمتري به اتمام برسد و تنها نيازمندي آن اعمال مديريت هزينهها در پروژه است كه همه اين موارد با شفافسازي مرتبط است. الان برخي درآمدهاي شهرداري به حسابهاي شهرداري واريز نميشود. همين منابع ميتوانند به عنوان منابع پايدار مطرح باشند. اطلاعاتي به ما رسيده كه به طور مثال يك پروژه كه ۲۲۰ ميليون تومان براي شهرداري درآمد دارد به پيمانكار گفته ميشود يك سوم را به حساب شهرداري و دو سوم را در وجه حامل چك بدهد. اين پولها بايد تماما به خزانه شهرداري واريز شود؛ حتي برخي شهرداران درآمد نقدي را در حساب منطقه نگه ميدارند و درآمدهاي غيرنقد را حواله سازمان املاك ميكنند.
لايحهاي براي كسب درآمدهاي پايدار تدوين شد اما كنار گذاشته شد. در حوزه بافت فرسوده نيز ما نيازمند اين هستيم كه دولت به همكاري ما بيايد.
درباره اطلسمال و همچنين مالارگ در سعادتآباد مسوولان شهري بيايند گزارش بدهند كه چطور به اينها مجوز دادند؟ درختها را قطع كردند ابتدا به بهانه پاركينگ و حالا تبديل به مال شده است.
طرح برج باغ يكي از اشتباهات شوراي وقت بود، حتي اگر آن مصوبه درست اجرا ميشد اين مشكلات در اين سطح نبود، اسمش برج باغ است و در واقع فقط برج!
آيا از وضعيت محلاتي مثل هرندي و دروازهغار باخبريد و ميدانيد چه شرايطي دارد؟
از انتشارات شهرداري تا روزنامه همشهري
شهرداري الي ماشاءالله در تصديهاي غيرضروري وارد شده است. براي مثال امروز شهرداري تهران انتشارات به راه انداخته در حالي كه بسياري از انتشاراتهاي داخلي رو به ورشكستگي هستند؛ براي اينكه شهرداري از رانت امكانات خود استفاده ميكند. در كجاي دنيا شهرداري يك روزنامه سراسري كاملا سياسي دارد؟ البته اين گفته من به اين معنا نيست كه همين فردا همشهري را تعطيل خواهيم كرد. اما مقرر است كه ما به شهر خدمت كنيم.
اگر شهرداري ميخواهد كتاب چاپ كند چرا به ناشران بخش خصوصي نميدهد؟ چه نيازي دارد كه با رانت امكانات شهرداري انتشارات راه انداخته و كتابفروشي و شهر كتاب راه انداخته و بخش خصوصي كه با سيلي صورت خودشان را سرخ نگه داشتهاند را تحت فشار گذاشتهاند و به ورشكستگي آنها كمك ميكند؟ تا جايي كه ميشود بايد خدمات شهرداري روي وب برود و الكترونيك ارايه شود.
سالانه 160 ميليارد تومان صرف مطالعه ميشود و اين غير از پولي است كه به عنوان حقوق به كارشناسان و كارمندان بخش مطالعات شهرداري پرداخت ميشود، آيا خروجي اين بخش به اندازه پولي است كه هزينه ميشود؟
توجه به حفظ منابع طبيعي و محيطزيست
هنگامي كه در شورا خدمتگزار مردم بودم برنامه جامع محيطزيست تدوين شد اما ظاهرا بعدها به بايگاني سپرده شد. در دولت نيز برنامهاي تدوين شده كه ميتوان با هماهنگي ميان اين دو برنامه و به صورت مشترك موضوع محيطزيست را در شهر تهران پيگيري كنيم. ميتوانستيم امروز تهران را به يك باغ شهر تبديل كنيم؛ البته با وضعي كه دنبال شده است اين كار ديگر به سادگي انجام نخواهد شد اما بايد به سمتي حركت كنيم كه با هر نوع تعرض به باغات شورا و شهرداري قاطعانه برخورد كنند. بايد در جهت صيانت از باغات گامهاي بلندي برداشته شود.
مواجهه براي حوادث غيرمترقبه
مخابرات و صدا و سيما ميتوانند از سيستمهاي شهرداري تهران به بهترين شكل ممكن بهره بگيرند. امروز بايد در حوزه ايمني و تاب آوري شهري به مسائلي همچون سرقت، اعتياد و مواد مخدر در جهت تحقق ايمني شهروندان توجه ويژهاي داشته باشيم و راهكارهاي مناسبي ارايه كنيم. امروز در هنگام بروز حوادث با هجوم مردمي مواجه هستيم؛ لذا نياز است تيمهايي از داوطلبان تشكيل و با ارايه آموزشهاي لازم به آنها و در تعامل همكاري با بسيج و دستگاههاي ذيربط هنگام بروز حوادث با يك فراخوان از اين نيروي مردمي بهره بگيريم. نمونههاي تشكيل چنين تيمهايي در شهرهاي جهان وجود دارد.
مديريت فراجناحي و باقي ماندن مديران شايسته
رويكرد من براي مديريت و مديران در صورت انتخاب تغيير تدريجي و بدون وارد شدن لطمه به خدمات شهر خواهد بود. بيترديد نيروهاي شايسته و خدوم در سطوح شهرداري كه امروز در حال انجام وظيفه هستند به كار گرفته خواهند شد. مديريت شهرداري بايد فراجناحي باشد. هر چه اين مديريت سياسي شود بيترديد از انجام ماموريتهاي خود دور خواهد شد.
در شهرداري تهران بايد به عنوان يك دستگاه حرفهاي نگاه حرفهاي داشته باشيم بنابراين مديريت سياسي جايي ندارد. بنده با تمام جريانات و احزاب اصلاحطلب ارتباط داشتم اما امروز صراحتا اعلام ميكنم هيچ ارتباط تشكيلاتي و تعهدآور با هيچ حزب و گروهي ندارم. اگر به عنوان شهردار تهران انتخاب شوم و اين «بار» بر عهده من گذاشته شود خوشحال خواهم شد چرا كه امكان خدمت به شهروندان براي من فراهم شده است. بيترديد در صورت انتخاب بنده از همان روز اول جامه سياسي از تن در ميآورم و جامه خدمت خواهم پوشيد. شهردار بايد موضعي فراجناحي داشته باشد.
به طور كامل از ظرفيتهاي موجود استفاده نشده، اميدواريم با ارتقاي ظرفيتها بتوانيم گامهاي موثري در حوزه حمل و نقلبرداريم. بخشي از ترافيك تهران را بدون هزينههاي سنگين و اصلاح هندسي معابر ميتوان حل كرد و همچنين با توسعه فرهنگ ترافيك نيز بر كاهش بار ترافيكي تاثيرگذار بود.
من فردي سياسي هستم و اين برنامهاي كه در حال حاضر ارايه شد تحليلي است كه از همان تفكر سياسي برآمده است. اما معتقدم وقتي به عنوان شهردار انتخاب شدم در اجراي برنامههاي شهرداري نبايد تفكر سياسي و كار سياسي انجام دهم اما اين موضوع را براي اعضاي شورا بد نميدانم.
در سيستم مديريت خود توصيهپذير نيستم و امروز حتي براي يك مدير شهرداري تهران تصميم نگرفتم. رزومهها را بررسي ميكنم ولي يقينا توصيهپذير نيستم. اميدوارم بهترين تصميم را اعضاي شورا بگيرند و بهترين فرد براي تصدي پست شهرداري تهران انتخاب شود.
در شهرداري كار سياسي نخواهيم كرد و انتخابهاي ما نيز سياسي نخواهد بود. اما بيترديد من يك فرد سياسي هستم و اين برنامه نيز برخاسته از تفكر اصلاحطلبانه در مديريت شهري است. نبايد براي دستگاه فراجناحي شهرداري به دنبال مجري سياسي بود. كلانشهر تهران حتما بايد جهاني شود و بايد راهكارهاي مناسب با آن تبيين شود.
از شهرداري به فكر رفتن به دولت نيستم و اين چهار سال خدمت پايان دوره مديريتي من خواهد بود.
برنامه توسعه شهرداري و مبارزه با فساد
هيچ كلك و فسادي از كوچك تا بزرگ را نميپذيرم.
بافتهاي فرسوده به دو علت مغفول مانده كه يكي نبود سياستها و راهبرد مشخص است و ديگري عدم هماهنگي و همراهي با دولت، كه امروز فضا، فضاي هماهنگي و همدلي است. من برنامه پنج ساله دوم شهرداري را برنامه خوبي نميبينم و كساني كه مسوول تهيه آن بودهاند نيز از آن دفاع نميكنند. بايد تدوين برنامه سوم را از سال 1397 آغاز كنيم.
چرا اصرار ميشود كه شهرداري وارد هر كاري شود؟! علت آن است كه اين موضوع و عدم برون سپاري براي بسياري سود دارد! براي برخورد با اين فسادها از دستگاه قضايي اختيارات ويژه ميخواهم كه براي مبارزه با فساد به كمك ما بيايند زيرا اگر پرونده بزرگ فسادي مشخص شود رسيدگي به آن طي چندين سال طول خواهد كشيد. متاسفانه امروز شهرداري تهران به يك لغزشگاه مالي براي مديران و پرسنل خود تبديل شده لذا هر فردي كه شايبه مالي داشته باشد براي همكاري در شهرداري تحت مديريت من دعوت نخواهد شد.
تمام كساني كه مرا ميشناسند و از فعاليت ۳9-۳7 ساله مديريت من اطلاع دارند ميدانند هرگز از نظارت مالي فرار نكرده و به دنبال زد و بندهاي مالي نيستم.
طرح من بازرسيهاي مخفي در شهرداري تهران است تا نظارت درست و همهجانبه باشد. وقتي ما بازرس مخفي را براي نظارت بر شهرداري مطرح ميكنيم حتما از نظارت سختگيرانه ۲۱ عضو استقبال ميكنيم.
كدام بازرس و ناظر بر شهرداري بهتر از 21 عضو شورا كه تا يك ميليون و 700 هزار راي سخاوتمندانه مردم را كسب كردند بهتر؟ حدود 500 بازرس مخفي را براي نظارت بر شهرداري به كار خواهيم گرفت.
نظارتپذير بودن هر مديري در هر سطحي بايد محقق شود. ما در دو موضوع وضع مقررات براي اداره شهر و نظارت بر عملكرد مديران در شهرداري تهران به كمك كارشناسان و شورا نيازمنديم تا ابزارهاي نظارتي و سيستمهاي جديد در راستاي نظارت بهتر تعبيه شود. تصور ميكنم چهار سال آينده در صورت انتخاب براي تصدي پست شهرداري تهران آخرين دوره مديريتي من در نظام جمهوري اسلامي ايران خواهد بود. اعتقاد دارم نبايد هيچ مديري از هيچ نظارتي در زمينههاي مالي و ساير حوزهها فرار كند. بيترديد من چنين كاري را نخواهم كرد.
اختيارات ويژهاي براي شهرداري براي مقابله با فساد بايد داده شود.
از بررسي نيروي انساني تا شهري مناسب براي معلولان
حتما در مديريتهايي كه توسط بنده دعوت به كار ميشوند از بازنشستگان نيز استفاده خواهد شد. اما اصل براي ما استفاده از بازنشستگان نيست. در حوزه ترافيك بايد به مسائلي همچون اصلاح هندسي، فرهنگ ترافيك و عملكرد پليس راهور توجه ويژه شود. عملكرد پليس راهور بايد مبتني بر دادهكاوي باشد.
در برنامهها قطعا بايد مردم ري نيز مورد توجه جدي قرار گيرند.
شهرداري تهران 63 هزار و 600 نيروي مشغول به كار دارد. آيا بهرهوري اين تعداد نيرو همين مقداري است كه امروز مشاهده ميكنيم يا ميتوان بهرهوري آنها را به چندين برابر افزايش دهيم؟ با مشاهده چارت سازماني شهرداري تهران امروز نه تنها گيج بلكه وحشت زده ميشويم؛ چرا كه با تداخلهاي متعدد مواجه ميشويم. براي مثال تمامي معاونتها، بخش برنامهريزي دارند و هر يك به صورت مجزا فعاليت ميكنند.
بسياري از فضاهاي شهري مناسب افراد كم توان جسمي نيست مثل ايستگاه مترو كه هاشمي گفت ۸۰ ايستگاه مترو داراي آسانسور ويژه معلولان است.
در كل تهران پنج ايستگاه مترو براي معلولان بهينهسازي نشده، من اشتباه كردم كه در برنامهام به معمولان بيشتر نپرداختم اما حتما معلولان در اولويت خواهند بود.
آسيبهاي اجتماعي
سالهاست بين شهرداري و مراكز فعال در حوزه آسيبهاي اجتماعي نهتنها اختلافنظر بلكه دعواست.
معلوم نشده در حوزه آسيبهاي اجتماعي شهرداري چه مسووليتي دارد. در حوزه آسيب اجتماعي شهرداري بايد اختيار داشته باشد.
با همه احزاب و گروههاي اصلاحطلب ارتباط داشته و دارم و صراحتا اعلام ميكنم ارتباط تشكيلاتي و تعهدآور با هيچ حزب و گروهي ندارم البته با گروهي از دوستان سابقه همكاري و دوستي بيشتري دارم.
نقد مديريت 12 ساله
مديريت 12 ساله گذشته را قطعا درست نميدانم چرا كه آمرانه بوده و از اشكالات اساسي برخوردار است. آوردن مديران از بيرون مجموعه شهرداري تهران آن هم تنها از يك يا دو دستگاه كار درستي نبوده و در اين مديريت شهري رويكردهاي انساني مورد قبول نبوده و شهر انسان محور نبوده است. لذا اين رويكرد را قبول ندارم. متاسفانه رويكرد مشاركتي مورد قبول اين مديريت شهري نبوده است، به گونهاي كه شوراياريها نيز در اين دوره تضعيف شدهاند. شهر تهران شهري انسان محور نيست. پيادهروهاي ما مناسب عابران پياده نيست و نميتوان نيم ساعت پياده روي كرد و به مانعي برخورد نكرد تا از پيادهرو به خيابان نرويم.
با فقر نمادهاي معماري و شهري مواجهيم به شكلي كه آنچه موجود است در شأن مردم تهران و ايران نيست. ما ملتي هستيم كه به خلاقيتهاي معماري خود افتخار ميكنيم. آيا امروز از منظر شهري و نمادهاي شهري وضعيت پايتخت مناسب است. لذا بايد به تدريج به سمت بازآفريني شهري حركت كنيم.
مدير خوب آن است كه استراتژي و مديريت خوب داشته باشد، اينكه از صبح تا شب بيايد اما راندمان كاري زير 50 درصد باشد، درست نيست. آيا بيل گيتس و مديران موفق، مديريت موفق داشتند يا از صبح تا شب سر كار بودند؟
اگر مديراني هم از بيرون بياورم، مديران با سابقه شهرداري، شهري يا وزارت كشور خواهند بود.