وزير نيرو از تاسيس «مركز امور اجتماعي» اين وزارتخانه خبر داد
روشن شدن چراغ گفتوگو براي كاهش مصرف آب
گروه اجتماعي|«مركز امور اجتماعي» وزارت نيرو با هدف كاهش مصرف آب و انرژي در كشور آغاز به كار كرد. رضا اردكانيان، وزير نيرو، ديروز در حاشيه سومين جشنواره و نمايشگاه توانمنديهاي بهرهبرداري و نگهداري در صنعت آب و فاضلاب كشور اين خبر را اعلام كرد. به گزارش فارس، اردكانيان با اشاره به آغاز به كار كارگروه سازگاري با كمآبي از اسفندماه سال گذشته با حضور 4 وزير و روساي سازمان برنامهريزي و صنايع و معادن، گفت: همكاري با نمايندگان دولت و استانداريها براي پيشبرد برنامههاي وضعيت بخش آب و سازگاري با وضعيت كنوني آب بسيار ضروري است كه خوشبختانه با تشكيل اين كارگروه موفق به اين موضوع شدهايم. اردكانيان با تاكيد بر اينكه براي گفتوگو با مردم نيازمند تغيير شيوه و مفاهمه هستيم، گفت: بنابراين وقتي در عرصه برق قرار است 4 تا 5 هزار مگاوات مديريت مصرف صورت گيرد نيازمند گفتوگو با مصرفكنندگان عمده هستيم و بايد مردم را در جريان شيوهها قرار دهيم. وزير نيرو پس از آنكه بر لزوم گفتوگو با مصرفكنندگان آب و انرژي سخن گفت با اشاره به اينكه ايران از يك كم آبي تاريخي رنج ميبرد؛ گفت: «ميتوانيم با توجه به اهميت موضوع آب و ساير منابع زيست محيطي با تكيه بر تجارب پيشينيان و منابع انساني عظيم كشور و پشتيباني مردم در سالهاي پيشرو برنامههاي مناسبي پياده كنيم.»
حالا وزير نيرو هم از تاسيس مركز اجتماعي خبر ميدهد و هم بر لزوم گفتوگو تاكيد ميكند. تاسيس مركز امور اجتماعي وزارت نيرو از اين جهت اهميت دارد كه تا پيش از اين وزارت نيرو عمدتا بر رويكردهاي مهندسي در حوزه مديريت منابع متمركز بوده و اين براي نخستينبار است كه مركزي براي سامان دادن به فعاليتهاي اجتماعي در زمينه كاهش مصرف آب و انرژي در اين وزارتخانه شكل ميگيرد. پارسال پس از آنكه رضا اردكانيان از مجلس راي اعتماد گرفت، «محمد فاضلي» استاد جامعهشناسي دانشگاه شهيد بهشتي را به عنوان مشاور خود برگزيد. فاضلي يكي از جامعهشناساني است كه درباره سياستهاي مديريت منابع آب از منظر جامعهشناختي سخنرانيهاي متعددي دارد. انتخاب او كه جزو منتقدان سياستهاي «مديريت سازهاي» است نويدبخش تغيير رويكرد وزارت نيرو در اين حوزه بود. حالا ميتوان تاسيس مركز امور اجتماعي وزارتخانه را گام عملي اين تغيير رويكرد تعبير كرد. اما تاسيس مركز امور اجتماعي وزارت نيرو چه اهميتي دارد و اين مركز براي صرفهجويي مصرف آب و انرژي در كشور چه رويكردهايي را بايد در پيش بگيرد؟ محمد درويش، مديركل سابق دفتر مشاركتهاي مردمي سازمان حفاظت محيط زيست در پاسخ به اين سوالها به «اعتماد» گفت: «اين تصميم را ميتوان اولين اقدام بسيار خوب وزير نيرو براي صرفه جويي در بخش آب ارزيابي كرد. ضعف در رويكردهاي اجتماعي يكي از مشكلات جدي سياستگذاري در كشور است و پيش از اين آقاي تجريشي، معاون سازمان حفاظت محيط زيست هم اين ضعف را يكي از دلايل ناكامي در تحقق اهداف احياي درياچه اروميه اعلام كردهاند.»
او درباره اينكه اين مركز براي تحقق اهدافش از اين پس چه سياستهايي را در پيش بگيرد، افزود: «در بدنه وزارت نيرو جاي خالي جامعهشناسان و پژوهشگران حوزه اجتماعي خالي است و به همين دليل در تمام سالهاي گذشته همواره رويكردهايي از بالا به پايين و مديريت سازهاي در دستور كار مديران وزارت نيرو بوده است. به گفته درويش نخستين كار عملي اين مركز بايد تدوين برنامههاي آموزشي براي كارشناسان وزارت نيرو باشد: «تا زماني كه بدنه وزارت نيرو با ديدگاههاي آقاي وزير همراه نشوند نميتوان به تغيير رويكردها دل بست. بايد در ابتدا براي اين كارشناسان كارگاههاي آموزشي برگزار شود و اهميت نقش مشاركت مردم در بهبود مديريت منابع آب و انرژي را عميقا درك كنند.» او همچنين به مديران مركز امور اجتماعي وزارت نيرو توصيه كرد كه از زمينهسازي براي همكاري تشكلهاي غيردولتي با اين مركز امتناع نكنند: «ظرفيت شنيدن نقد و زمينهسازي براي شكلگيري نهادهاي غيردولتي قوي در استانها ميتواند موجب موفقيت هرچه بيشتر برنامههاي اجتماعي وزارت نيرو شود. در اينجا نبايد دوباره سراغ درست كردن تشكلهاي دولتي برويم.»
عضو هيات علمي موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور همچنين بر لزوم تدوين بستهاي از اقدامها خصوصا در زمينه استفاده از تكنولوژيهاي جديد در بخش كشاورزي تاكيد كرد: «اگر ميخواهيم مصرف آب به معناي واقعي كاهش يابد بايد تمام مراكز تصميمگيري هماهنگ عمل كنند. بخش كشاورزي بايد متحول شود و سرانه مصرف آب در آن كاهش يابد و بهرهوري متناسب با شاخصهاي بينالمللي افزايش يابد.» درويش از لزوم اصلاح نظام قيمتگذاري آب به عنوان يكي ديگر از ابزارهاي كاهش مصرف تاكيد كرد. همان نكتهاي كه ديروز وزير نيرو هم بر آن تاكيد كرد: «ابزار قيمت ميتواند كمك كند كه پرمصرفها را با اين وسيله و ابزار متوجه افزايش مصرف كند و به آنها بگويد كه كشور كمآب و خشكي هستيم.» به گفته اردكانيان وقتي جمعيت رشد ميكند و مصارف متنوع ميشود يك تامينكننده به تنهايي قادر به تنظيم آن رابطه نيست پس بايد به اين نكته توجه كنيم كه علاوه بر مديريت مصرف و تقاضا الگوي كشت به گونهاي تغيير كند و اين تغيير الگو به گونهاي باشد كه تقاضا براي آب در يك دشت از يك رقم به رقم ديگري تغيير كند. اردكانيان از تمهيدات وزارتخانه تحت مديريتش براي سال آبي آينده هم خبر داد: از همين امروز بايد براي سال آبي 98-97 (مهرماه تا شهريور سال آينده) برنامه تامين آب شرب مردم در كشور با نرخ قابل قبول رشد جمعيت و بر اساس بارش تا 10 درصد كمتر تدوين شود.