مذاكره‌كنندگان 1+5 لغو تحريم‌ها را مورد بررسي قرار دادند
سايه قطعنامه‌اي، اين بار به نفع ايران
گروه ديپلماسي| در روزهاي سال 1393، مذاكرات هستهاي ايران و 1+5 در لوزان سوييس آغاز خواهد شد. گفته مي‌شود كه احتمال حضور وزراي امور خارجه 1+5 در لوزان در روزهاي پاياني اين دور از مذاكرات بسيار بالا است و اين احتمال را مي‌توان به امكان به نتيجه رسيدن سياسي مذاكره‌كنندگان طبق وعده‌اي كه داده بودند، تعبير كرد.
ايران و شش كشور مقابل آن در مذاكرات در ماه نوامبر سال گذشته در وين به اين توافق رسيدند كه تا پايان ماه مارس چارچوب سياسي مشخص براي رسيدن به توافق جامع هستهاي را تعيين كرده و سپس تا پايان ماه ژوئن به تلاش‌ها براي رسيدن به توافق فني ادامه دهند. براساس اخباري كه در چند هفته گذشته از چنددور مذاكرات فشرده ميان ايران و امريكا در سال نو ميلادي به گوش مي‌رسد، دو طرف در بسياري از مسائل فني به راه‌حل نهايي نزديك شده‌اند و در حال حاضر اصلي‌ترين واژه‌اي كه به عنوان چالش جدي از زبان مذاكره‌كنندگان شنيده مي‌شود، بحث تحريم‌هاي ايران و نحوه از ميان برداشته شدن آنها است.
خبرگزاري رويترز در تازه‌ترين گزارش خود در اين خصوص ادعا مي‌كند كه مقام‌هاي غربي مذاكرات درباره قطعنامه شوراي امنيت جهت برداشتن تحريم‌هاي ايران را آغاز كرده‌اند. بر اساس اين گزارش، گروه 1+5، بي‌سرو صدا و به آرامي مذاكرات درباره قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل براي برداشتن تحريم‌هاي ايران را آغاز كردند. بحث تصويب قطعنامه شوراي امنيت در خصوص برداشته شدن تحريم‌هاي ايران در حالي مطرح شده است كه تندروهاي امريكايي و در راس آنها 47 سناتور جمهوريخواه هفته گذشته با انتشار نامه‌اي كه مخاطب آن دولتمردان ايران ناميده شدند، تاكيد كردند كه توافقي كه باراك اوباما، رييس‌جمهور ايالات متحده با ايران در خصوص برنامه هستهاي آن امضا كند تنها تا پايان دوران رياست‌جمهوري وي كارايي خواهد داشت و پس از آن جمهوريخواهاني كه اكثريت كنگره را در اختيار دارند، مي‌توانند اقدام به گردش قلم و زير سوال بردن اين توافق كنند. رويترز در اين خصوص مي‌نويسد: يك قطعنامه شوراي امنيت درباره توافق هستهاي با ايران مي‌تواند از نظر قانوني اجباري باشد كه اين اقدام مي‌تواند تلاش‌هاي آينده جمهوريخواهان (پس از توافق) را براي از بين بردن توافق پيچيده كند.
محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه ايران در واكنش به اين نامه سناتورها از به تصويب رسيدن قطعنامه‌اي در شوراي امنيت كه ضامن اجرايي توافقنامه جامع هستهاي خواهد بود، سخن گفت و اين مساله در گزارش رويترز هم مورد تاييد قرار گرفته شده است. مقام‌هاي غربي حاضر در مذاكرات اعلام كرده‌اند كه آنها در حال بحث درباره قطعنامه با 15 عضو شوراي امنيت سازمان ملل براي برداشتن تحريم‌هاي هستهاي سازمان ملل از دسامبر 2006 تاكنون هستند.
رويترز در اين گزارش با اشاره به آنكه ايران در حال حاضر با پنج عضو دايم شوراي امنيت در حال مذاكره براي اثبات صلح‌آميز بودن برنامه هستهاي خود و لغو تحريم‌هاي اعمال شده بر اين كشور است، نوشت: هشت قطعنامه سازمان ملل شامل چهار قطعنامه دربرگيرنده تحريم‌ها عليه ايران صادر شده است كه در آنها از ايران خواسته شده است غني‌سازي اورانيوم را متوقف كند. علاوه بر اين بر اساس اين قطعنامه‌ها ايران حق خريد و فروش تكنولوژي اتمي و موشك‌هاي بالستيك را ندارد. علاوه بر اين ايران تحت تحريم‌هاي تسليحاتي سازمان ملل هم قرار دارد. ايران از بدو آغاز مذاكرات هستهاي خواهان لغو تحريم‌هاي شوراي امنيت بوده است. جان كري، وزير امور خارجه ايالات متحده روز چهارشنبه گذشته در كميته سياست خارجي كنگره به صراحت اعلام كرد كه توافق هستهاي با ايران از منظر حقوقي و سياسي به گونه‌اي خواهد بود كه دولت‌هاي آتي امريكا هم ملزم به رعايت آن خواهند بود.
رويترز در بخش پاياني گزارش خود در اين خصوص مي‌نويسد: در حال حاضر يكي از اصلي‌ترين بحث‌ها اين است كه شيب زماني و سرعت لغو تحريم‌هاي ايران توسط شوراي امنيت چگونه خواهد بود؟ آيا پس از آنكه دو طرف در ماه مارس ميلادي اعلام كردند كه به چارچوب توافقي سياسي رسيده‌اند روند بررسي لغو تحريم‌ها يا برداشته شدن تعدادي از آنها در دستور كار قرار خواهد گرفت و يا از ميان برداشته شدن آنها پس از امضاي توافق جامع هستهاي در ماه ژوئن ممكن خواهد بود؟
ساعاتي پس از آنكه خبرگزاري رويترز در گزارشي مدعي شد كه بحث در مورد تصويب قطعنامه‌اي در شوراي امنيت سازمان ملل براي لغو تحريم‌هاي ايران آغاز شده، سفير فرانسه در واشنگتن جزييات مهمي از قطعنامه احتمالي را افشا كرد. «ژرارد آرو» در اين خصوص گفت: بحث در مورد قطعنامه بعد از توافق هستهاي با تهران، چيز تازه‌اي نيست و از زماني كه مساله لغو تحريم‌ها مطرح شده، اين موضوع نيز در دستور كار بوده است. اگر توافق شود، ديگر قطعنامه شوراي امنيت سازمان يك گزينه نيست، بلكه يك الزام است. هيچ بحثي هم در اين مورد وجود ندارد، اين مساله غيرقابل اجتناب است. قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل بايد تحريم‌هاي سازمان ملل را برداشته و مجوز مقداري غني‌سازي را همراه با تضمين‌هاي لازم، صادر كند. همچنين توافق را تاييد كند. هر توافقي، به معني لغو مرحله به مرحله، قابل بازگشت و مشروط تحريم‌هاي سازمان ملل، اتحاديه اروپا و ايالات متحده خواهد بود. در پنج مورد از قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل، غني‌سازي ممنوع شده است. اگر قرار شده اجازه اين كار داده شود، بايد از طريق همين ابزار (قطعنامه) و نه فقط با توافق، صورت گيرد.
كري، از شرم‌الشيخ تا لوزان
جان كري، وزير امور خارجه ايالات متحده از شرم‌الشيخ در مصر به لوزان در سوييس مي‌رود تا با محمدجواد ظريف همتاي ايراني خود ديداري تازه كند. وزارت امور خارجه امريكا تاكنون اعلام نكرده كه مدت‌زمان اقامت كري در لوزان چند روز خواهد بود و تاريخ برگشت وي هم اعلام نشده است. با اين همه محمدجواد ظريف و معاونان وي روز دوشنبه از لوزان به بروكسل مي‌روند تا با وزراي امور خارجه سه كشور اروپايي انگليس، فرانسه و آلمان ديدار كنند.
گفته مي‌شود كه تيم مذاكره‌كننده ايران پس از اين ديدار به لوزان براي ادامه مذاكرات بازخواهد گشت.
اين دور از مذاكرات هستهاي ميان ايران و 1+5 در بسياري از رسانه‌ها به مهم‌ترين مقطع مذاكراتي تعبير شده است. جان كري، در كنفرانس خبري مشترك خود با «فرانك والتر اشتاين‌ماير» همتاي آلماني خود كه آخر هفته در واشنگتن بود تاكيد كرد كه ايران بايد انتخاب‌هايي اساسي در خصوص موضوع هستهاي خود صورت دهد. جان كري در خصوص ديدار با وزراي خارجه 1+5 در پاريس گفت: ما به صورت مفصل در پاريس در خصوص موضوعاتي كه همچنان شاهد اختلافاتي در آن زمينه‌ها هستيم گفت‌وگو كرديم و بسيار اميدواريم كه در طول روزهاي آينده بتوانيم اين شكاف‌ها را از بين ببريم.
اشتاين‌ماير نيز با بيان اينكه مذاكرات بسيار جدي است، از ايران خواست تا آمادگي خود را براي توافق نشان دهد و در اين خصوص گفت: ما هفته گذشته از فرصت خود در پاريس استفاده كرديم تا با شركاي اروپايي خود يعني فرانسه و بريتانيا گفت‌وگو و يك رويكرد مشترك را با يكديگر هماهنگ كنيم به طوري كه اين رويكرد ما را به سمت دور نهايي مذاكرات براي يافتن يك راه‌حل سوق دهد. براي بيش از يك دهه، نزاع (در خصوص موضوع هستهاي ايران) با ما همراه بود. من در دوران اول صدارت به عنوان وزير خارجه آلمان در اين موضوع درگير بودم بنابراين اجازه دارم كه بگويم براي اولين بار در طول اين 10 سال، من تحت تاثير اين مساله قرار گرفتم كه مذاكرات يك سال گذشته داراي ماهيت جدي بوده است. پيشرفت در مذاكرات ملموس بوده است اما با اين حال دو طرف متقاعد شده‌اند كه تمامي موانع از ميان برداشته نشده است و بنابراين از همه و ايران خواسته مي‌شود كه مذاكرات را با يك روحيه جدي ادامه دهند و ما از ايران مي‌خواهيم و آن را ترغيب مي‌كنيم تا آمادگي خود را براي مصالحه و توافق نشان دهد و ابراز كند.