آيا خاشقجي به دليل افشاي رابطه ايران اينترنشنال با دربار سعودي ترور شد؟
نگراني از امنيت جاني خبرنگار ايراني گاردين
شهاب شهسواري
بيش از يك ماه از ترور جمال خاشقجي، روزنامه‌نگار منتقد سعودي مي‌گذرد و هر روز ابعاد تازه‌تري از اين جنايت و انگيزه‌هاي آن افشا مي‌شود. تازه‌ترين افشاگري در مورد اين پرونده، از سوي يك خبرنگار ايراني‌تبار روزنامه گاردين انگليس منتشر شده است. سعيد كمالي دهقان، كه در طول هفته‌هاي گذشته گزارش‌هايي تفصيلي در مورد وابستگي يك شبكه تلويزيوني فارسي‌زبان مستقر در لندن به دربار سعودي منتشر كرده بود، روز جمعه با انتشار پيامي در حساب كاربري توييتر خود نوشت: «مي‌توانم تاييد كنم كه جمال خاشقجي به دليل گفت‌وگوي روز 26 سپتامبر با من و افشاي اينكه منابع مالي شبكه تلويزيوني ايران اينترنشنال از طرف محمد بن سلمان و سعودي القحطاني تامين مي‌شود به قتل رسيد.» گفت‌وگوي مورد اشاره سعيد كمالي دهقان كه دقيقا يك هفته پيش از ترور جمال خاشقجي انجام شده است، مبناي گزارشي در روزنامه گاردين شد كه به نقل از منبع ناشناس از تامين 250 ميليون دلار منابع مالي از سوي دربار سعودي براي تاسيس و بهره‌برداري از شبكه تلويزيوني ايران اينترنشنال خبر مي‌داد. با افشاگري جديد خبرنگار گاردين، مشخص شده است كه منبع ناشناس اين خبر، جمال خاشقجي بوده است. شبكه تلويزيوني ايران اينترنشنال و منابع مالي و اهدف آن، بعد از عمليات تروريستي 31 شهريور در اهواز و مصاحبه اين رسانه با سخنگوي گروه تروريستي عامل اين جنايت،
11 روز قبل از ترور خاشقجي در مركز توجه رسانه‌هاي بريتانيا از جمله گاردين قرار گرفته بود. اين خبرنگار ساكن لندن دقايقي بعد با انتشار توييت ديگري از اعضاي خانواده و دوستانش خواست تا در شرايط كنوني با او تماس نگيرند. ساعاتي بعد، تمام اين پيام‌ها از حساب كاربري توييتر سعيد كمالي دهقان پاك شد. همزمان دولت تركيه رسما تاييد كرده است كه اثري از جسد جمال خاشقجي باقي نمانده است. به نوشته رسانه‌هاي تركيه جسد جمال خاشقجي بلافاصله بعد از مثله شدن، براي پاك كردن رد پا در اسيد حل شده است.
نگراني از امنيت خبرنگار گاردين
همزمان با اين افشاگري، حميد بعيدي‌نژاد، سفير جمهوري اسلامي ايران در لندن نيز با انتشار پيامي در توييتر، ضمن حمايت از اقدام «شجاعانه» اين خبرنگار، تاكيد كرد: «مقامات ذي‌ربط از مخاطرات احتمالي براي آقاي كمالي آگاه هستند و سفارت نيز با آنها در تماس است.» برخي رسانه‌ها از احتمال اقدام دولت عربستان‌سعودي براي سوءقصد به جان اين خبرنگار به دليل افشاگري اخير، اظهار نگراني كرده‌اند. پايگاه خبري اسپوتنيك روسيه در گزارشي ضمن بازنشر اين اطلاعات پرسيد: «آيا قاتلان خاشقجي يك روزنامه‌نگار ايراني را هدف قرار مي‌دهند؟» سعيد كمالي دهقان در شرايطي اين خبر جديد را منتشر كرده است كه چند روز پيش در توييتر خود نوشته بود كه هرگز حاضر به افشاي منبع گزارش خود در مورد منابع مالي شبكه خبري ايران اينترنشنال نيست. اين خبرنگار روزنامه گاردين چهار روز پيش نوشته بود: «باتوجه به سوالات متعدد درباره اينكه آيا جمال خاشقجي منبع مطلب گاردين درباره تلويزيون ايران اينترنشنال بوده، بنده اين موضوع را تاييد يا تكذيب نمي‌كنم چون ما هويت منبع بي‌نام خود را فاش نمي‌كنيم.»
سعود القحطاني كيست؟
سعيد كمالي دهقان، پيش از پاك شدن مرموز توييت‌هايش با انتشار پيامي در توييتر از تركيه و عربستان خواسته است تا رسما در مورد انگيزه قتل جمال خاشقجي و ارتباط آن با گزارش گاردين در مورد نقش دربار سعودي، وليعهد عربستان و سعود القحطاني، مشاور بركنار شده پادشاه عربستان در تاسيس و بهره‌برداري از اين شبكه تلويزيوني مخالف ايران، توضيح دهند و اين روايت را رسما تاييد كنند.
نام سعود القحطاني، فردي كه گفته مي‌شود مسووليت اصلي عمليات ترور جمال خاشقجي را برعهده داشت، محور افشاگري تازه در مورد اين ترور است. سعود القحطاني مقام بلندپايه امنيتي سعودي است كه تا يك ماه پيش در مقام مشاور پادشاه و مشاور رسانه‌اي وليعهد فعاليت مي‌كرد، او بعد از متهم شدن به رهبري عمليات ترور خاشقجي، به دستور پادشاه از مقام خود بركنار شد، هر چند مقام ديگرش به عنوان «رييس فدراسيون امنيت سايبري، برنامه‌نويسي و پهپادها» را همچنان برعهده دارد. او طي يك دهه گذشته در محافل هكرهاي اينترنتي و امنيت سايبري به عنوان يك فرد ثروتمند و در جست‌وجوي جذب استعدادهاي نفوذ و جاسوسي، نامي براي خود دست و پا كرده بود و در سال‌هاي اخير به عنوان چهره پشت‌پرده عمليات رواني عربستان در رسانه‌ها و شبكه‌هاي مجازي معرفي مي‌شد. در طول هفته‌هاي بعد از ترور جمال خاشقجي، نيويورك تايمز در گزارشي از نقش قحطاني در استخدام كارمندان شبكه‌هاي اجتماعي، از جمله توييتر براي نفوذ در اطلاعات شخصي منتقدان و مخالفان خبر داده بود. به نوشته نيويورك تايمز، قحطاني با استفاده از ربايش اطلاعات شخصي مخالفان و منتقدان، از هويت واقعي، محل زندگي يا سبك زندگي براي تهديد، بازداشت، باج‌خواهي يا حتي قتل آنان استفاده مي‌كرد. پايگاه اينترنتي مادربرد، در گزارشي تفصيل سوابق حساب‌هاي كاربري منتسب به قحطاني در شبكه‌هاي مجازي و ارتباط او را با محافل هكرها و موسسات نرم‌افزاري توليدكننده باج‌افزارها و بدافزارها تشريح كرده است. ديلان هيلي، پژوهشگر امنيت سايبري كه فعاليت‌هاي پيشين يك اكانت منتسب به قحطاني را در انجمن‌هاي گفت‌وگوي هكرهاي اينترنتي دنبال كرده است به مادربرد مي‌گويد: «او با حساب كاربري خود پول‌هاي زيادي براي هدف قرار دادن رايانه‌ها و حساب‌هاي كاربري افراد ديگر پيشنهاد مي‌داد، رقم‌هايي كه در اين انجمن‌ها بي‌سابقه و نامعمول بود.» به نوشته مادربرد، اطلاعات درز پيدا كرده از انجمن گفت‌وگوي هكرفوروم و كمپاني ايتاليايي هكينگ تيم، نشان مي‌دهد كه قحطاني با استفاده از مقام رسمي‌اش در دربار سعودي از سال‌ها پيش در جست‌وجوي خريد نرم‌افزارهاي جاسوسي و استخدام هكر‌هايي بوده است كه براي جاسوسي يا هدف قرار دادن مخالفان و منتقدان دولت سعودي مورد استفاده قرار گيرند.