معطل اراده اروپا
قطعا چنين اقدامي از سوي ايران، واكنش طرف مقابل را در پي خواهد داشت، اما در عين حال باعث ايجاد جنبش در ميداني مي‌شود كه اكنون با سكون و بي‌عملي مطلق مواجه شده است. مقام‌هاي ارشد جمهوري اسلامي ايران به روشني گفته‌اند كه برجام يك توافق يك‌طرفه نيست كه فقط قرار باشد ايراني‌ها تعهداتي را بر اساس آن بر دوش بكشند و... ديگران از مزاياي آن بهره‌مند شوند، اگر منفعتي در توافق وجود دارد بايد براي طرفين توافق باشد. علي اكبر صالحي و سيد عباس عراقچي در بروكسل با مقام‌هاي اروپايي اتمام حجت كردند كه شرايط نبايد به سمتي برود كه سرنوشت برجام به دليل تعلل طرف‌هاي اروپايي در اجراي تعهدات‌شان از بين برود. در شرايطي كه ايران به تاييد همه نهادهاي نظارتي تمامي تعهدات خود بر اساس برجام را اجرا مي‌كند، همه مظاهر نقض برجام بر عهده طرف‌هاي مقابل خواهد بود. من هنوز معتقد نيستم كه برجام در شرايط برزخي قرار گرفته است كه نهايتا به دوزخ ختم شود. سرنوشت برجام سياه و سفيد نيست، برجام تا همين امروز هم براي ايران موثر و مفيد بود و توانسته است پرونده‌سازي ساليان دراز عليه ايران در آژانس‌بين‌المللي انرژي اتمي و شوراي امنيت سازمان ملل متحد را دود كند و به هوا بفرستد، به اضافه اينكه ساختار حقوقي تحريم‌هاي ضدايراني در نهادهاي بين‌المللي كاملا دچار فروپاشي شده است و اگر تحريمي وجود دارد، تحريم‌هاي يك‌طرفه امريكا عليه ايرانيان و ديگر مردم جهان براي معامله با ايرانيان است. تنگ‌تر شدن محاصره اقتصادي امريكا عليه ايران و فقدان همكاري جامعه بين‌المللي براي مقابله با اين محاصره غيرمشروع و غيراخلاقي، باعث خواهد شد كه ايران واكنشي مقتضي نشان دهد. واكنش تلافي‌جويانه ايران براي از ميان برداشتن برجام نيست، بلكه براي جبران آسيب‌هايي است كه از طريق محاصره اقتصادي امريكا و همكاري ديگر طرف‌هاي برجام با آن، به مردم ايران تحميل مي‌شود. اگر در دوران مذاكرات برجام تعاملي ميان ايران و قدرت‌هاي جهاني براي حل مساله هسته‌اي شكل گرفت، امروز اين تعامل دوباره به يك تقابل تبديل شده است كه هر طرف از اندوخته‌هاي خود براي وادار كردن طرف مقابل به تجديد نظر استفاده مي‌كند. امريكا تمام امكانات ديپلماتيكش را چه در گروه اقدام عليه ايرانيان و چه در روابط تجاري با ديگر كشورها بسيج كرده است كه ايران را تضعيف كند. در برابر ايران هنوز گزينه‌هاي زيادي را عملي نكرده است و تلاش مي‌كند با بسيج كردن جامعه جهاني امريكا و متحدانش را از اقدامات عليه ايران بازدارد، اما هر زمان اراده كند مي‌تواند با تجديد نظر در سطح همكاري‌هاي خود با ديگر شركاي برجام يا كاهش سطح تعهداتش در اين توافق، اجراي آن را متوقف كند.