به اين سمينار،به اين اتفاق بيشتر فكر كنيم
تئاتر شهر جوان شد
احسان صارمي
كافي است چند اجراي تئاتر شهر به چند جوان سپرده شود تا حجم عجيبي از مصاحبه‌ها و يادداشت‌ها در باب وضعيت بد مديريت تئاتر شهر در رسانه‌ها منتشر شود. هنوز اجرا و كار آن جوانان بر ترازوي نقد محك نخورده، فرياد وامصيبتا بلند مي‌شود كه تئاتر شهر محل تجربه‌اندوزي نيست و بايد عنان صحنه‌اش به‌دست كاربلدان باشد. بماند كه در اين سال‌ها بارها و بارها كاربلدان عنان را رها كرده و رويدادهايي ناگفته برجاي گذاشته‌اند و آنچه تئاتر شهر را هنوز تئاتر شهر نگه‌داشته، همان اجراهاي جوانانه است. كافي است سري به سايت‌هاي فروش بزنيد تا دريابيد كدام نمايش تئاتر شهر در اين روزها مخاطب را به سوي خود جذب كرده است.
در اين سال‌ها، سالن كنفرانس تئاتر شهر نيز به عنوان بخشي از اين بناي تاريخي، مشمول اين مساله بوده است. اساسا برنامه‌هاي سالن كنفرانس موردپسند نسلي است كه شايد در ايام كم‌كاري و بازنشستگي و شايد به واسطه تعلق‌خاطر مقبولش قرار مي‌گيرد. كافي است به چند برنامه اخير كانون كارگردانان تئاتر يا كانون منتقدان تئاتر و حتي تاريخ شفاهي جشنواره فجر دقت كنيم. ميانگين سني تمامي اين برنامه‌ها به شكل قابل توجهي بالاست.
سالن كنفرانس تئاتر شهر اما به شكل عجيبي در ايام سمينار مطالعات اجرا مخاطب نسل جواني شد كه با رويكردهاي پژوهشي قهر بوده است. آنان دلخوشي چنداني به نشست‌هاي پژوهشي چند سال اخير نداشته‌اند. جلساتي كه بدون جوانان، بي‌رمق دنبال شده و از ديد آنان چيزي تازه‌اي براي گفتن نداشته است؛ اما در اين وانفسا، سمينار مطالعات اجرا گويي فضا را دگرگون كرد. برخلاف ايام سابق جايي براي نشستن نبود و عده‌اي كثير در راهروي مدور طبقه سوم تئاتر شهر، نوميد از فقدان فضاي كافي، در انتظار رفتن ديگران بودند.
به ياد ندارم كسي روي موكت‌هاي سالن كنفرانس آرام بگيرد؛ اما در 3 روز آنها هم جاي براي آزومدن نشستن شدند. آغازيه برنامه با سخنراني صالح نجفي بود كه بدون شك عاملي براي جذب آن تعداد مخاطب بود. در سال‌هاي گذشته كمتر ديده شده چهره‌هاي مرتبط با فلسفه در فضاي تئاتري ظاهر شوند. هر چند صالح نجفي در چند نوبت در دانشكده‌هاي تئاتري به آموزش فلسفه مشغول بوده است؛ اما گويي شرايط براي حضور ديگر چهره‌هاي علوم انساني در فضاي تئاتري مهيا نبوده است.
با تصور آنكه جمعيت براي استماع سخنراني صالح نجفي آمده بودند، اما در كمال تعجب جمعيت براي شنيدن ديگر سخنراني‌ها نيز در سالن ماندند. اين وضعيت تا روزهاي بعد نيز تكرار شد تا مشخص شود طرح نو عاملي بر پويايي شده است. دقت كنيم كه تركيب سخنرانان تازه و جوان است. خبري از آن سخنرانان هميشگي نيست. مباحث تازه است و گويي رويكردهاي پست‌مدرن در حال شكستن تن تنومند اما فرتوت نگاه‌هاي كلاسيك است. نسل جديد به دنبال رويه‌اي تازه براي انديشيدن و آفرينش هنري است و نمي‌توان با چشم‌اندازهاي دهه 60 براي دهه 90 تصميم گرفت.
سمينار مطالعات اجرا اين فرصت را به تعداد اندكي از افراد مي‌دهد. درون دفترچه راهنماي سمينار مي‌توان حجم عجيبي از اسامي و عناوين را يافت كه خواهان حضور در اين نشست بوده‌اند. سمينار جسارت آمدن به طبقه سوم تئاتر شهر را پديد آورده و تابوي بودن در حوزه پژوهش را شكسته است.