مشروح سخنان سيدحسين موسويان در همايش مذاكرات هسته‌اي لوزان از ديدگاه علوم سياسي
قطعنامه‌هاي سازمان ملل فراتر از NPT است
گروه ديپلماسي|باراك اوباما در سپتامبر ۲۰۱۳ در سازمان سخنراني داشت. اين سخنراني داراي پنج نكته مهم است خصوصا كه قبل از آن تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي در نيويورك مذاكرات شبانه‌روزي داشتند. در آن سخنراني، نخستين باري بود كه رييس‌جمهور امريكا در منظر عمومي اعلام مي‌كرد كه سياست من، تغيير رژيم نيست. دوم اينكه اوباما اعلام كرد آماده مذاكره با ايران بدون پيش‌شرط است. پيش از آن، هر بار كه امريكا اعلام آمادگي براي مذاكره مي‌كرد، پيش‌شرطي را اعلام مي‌كرد. سوم اينكه اعلام كرد امريكا آماده بهبود روابط با ايران بر اساس احترام متقابل است. اين مطلب چيزي بود كه ايران ۳۵ سال اصرار مي‌كرد كه رابطه با امريكا بايد بر اساس احترام متقابل باشد. چهارمين نكته، اين است كه اوباما فتواي هسته‌اي مقام معظم رهبري را به رسميت شناخت. بايد به اين موضوع توجه كرد كه رييس‌جمهور امريكا در سازمان ملل فتواي يك مرجع شيعه را به رسميت بشناسد و نكته آخر اينكه اوباما، وزير امور خارجه خود را مامور كرد با همتاي ايراني مذاكرات هسته‌اي را ادامه دهد. اين پنج نكته، نقطه آغاز روابط ايران و امريكا بود كه بعد از آن توافق ژنو و بيانيه لوزان را داشتيم كه اگر بخواهم به‌طور خلاصه اين دو مورد را بررسي كنم، بايد بگويم كه ما دو امتياز بزرگ مي‌گيريم و دو امتياز بزرگ مي‌دهيم كه در توافق جامع نيز همين‌طور خواهد بود. دو امتياز بزرگ ما اين است كه تحريم‌هاي هسته‌اي برداشته مي‌شود و حق غني‌سازي ما در زمينه هسته‌اي و حق آب سنگين هر دو مورد به رسميت شناخته مي‌شود. متوجه باشيد كه حق غني‌سازي با حق آب سنگين متفاوت است. دو امتياز بزرگي كه در مقابل مي‌دهيم يك سيستم راستي‌آزمايي بزرگ و گستره محدوديت برنامه هسته‌اي ما خواهد بود. اما اگر اين دو امتياز را ندهيم، آن دو را هم نمي‌گيريم. تمام نگراني‌ها درباره اين دو امتيازي است كه مي‌خواهيم بدهيم و نديدم در بحث‌هاي داخلي به دو نكته كليدي كه گفته شده است، اشاره شود. همه دوستان مي‌گويند ما فراتر از ان.پي.تي امتياز داده‌ايم، اين حرف درست است اما چرا؟ ما در ژنو و در بيانيه لوزان و همچنين در آينده براي يك دوره مشخص فراتر از ان.پي.تي امتياز مي‌دهيم چون قطعنامه‌هاي سازمان ملل فراتر از ان.پي.تي است. ما عضو سازمان ملل هستيم. ما منشور سازمان ملل را پذيرفتيم، منشور سازمان ملل مي‌گويد كه تمام قطعنامه‌هاي شوراي امنيت الزامي و لازم‌الاجراست. ان.پي.تي را مجلس پذيرفته و قانون بين‌الملل به قانون داخل شده است. مجلس نيز عضويت در سازمان ملل را پذيرفته است و قانون آن را هم قبول كرده و از طرفي قوانين سازمان ملل به ان. پي. تي تفوق دارد و هر عضوي كه پشت ميز مذاكره بنشيند مجبور است درباره قطعنامه‌هاي شوراي امنيت مذاكره كند. من متعجبم كه چرا قطعنامه‌هاي شوراي امنيت در كشور بازنشده است و كسي به آن نپرداخته است. هر كسي كه مي‌خواهد مذاكرات را بررسي كند بايد قطعنامه‌ها را مورد بررسي قرار دهد. قطعنامه‌ها پروتكل الحاقي را الزامي كرده است. نمي‌گويد پروتكل الحاقي، مي‌گويد دسترسي نامحدود تا هر زماني كه اعتماد جامعه جهاني نسبت به ايران حاصل شود كه شامل حقوق بشر و تروريسم نيز مي‌شود و احتمالا تا ظهور حضرت مهدي ادامه خواهد داشت. بعد از بيانيه لوزان، اوباما در سخنراني‌اش پنج نكته مهم را مطرح كرد. اول اينكه هر چه تحريم را بيشتر كرديم ايران غني‌سازي را بيشتر كرد و تحريم‌ها در ميزان درصد غني‌سازي تاثير معكوس داشت. دومين نكته اين است كه ايران مايوس و تسليم فشار‌ها نمي‌شود. توجه كنيد كه اين حرف از زبان رييس‌جمهور قدرتمند‌ترين كشور دنيا يعني امريكا، زده مي‌شود كه بسيار مهم است. نكته سوم، اوباما اعلام كرد كه به ما ثابت شده كه سياست تحريم، فشار و انزوا به جايي نمي‌رسد. نكته چهارم اينكه ايران بر تعهدات خود عمل كرده و پنجم اعلام كرد كه سياست تعامل با ايران را ادامه مي‌دهيم. موضوع جهاني كه اكنون به دليل مذاكرات بين ايران و امريكا اتفاق افتاده است، از نظر بنده مساله هسته‌اي نيست بلكه ۹ شكاف است؛ شكافي كه در مرز حاكميت سياسي امريكا اتفاق افتاده، تاريخي و استثنايي است. شكافي كه بين لابي يهود و اسراييل در امريكا اتفاق افتاده است، استثنايي است. شكافي كه در داخل حاكميت اسراييل ايجاد شده، استثنايي است. ۲۰۰ افسر ارشد اسراييلي عليه سخنان نتانياهو موضع‌گيري مي‌كنند. رييس سابق موساد سخنان نتانياهو را برخلاف امنيت اسراييل مي‌داند. از طرفي شكافي كه در روابط امريكا و اسراييل به وجود آمده، بي‌نظير است. شكافي كه در بين قدرت‌هاي اروپايي ايجاد شده و شاهد آن موضع‌گيري‌هاي فرانسه است. شكافي كه در بين قدرت‌هاي جهاني اتفاق افتاده و در بين پنج قدرت شاهد آن هستيم. همچنين شكاف بين اسراييل و كل جهان غرب، شكاف بين اعراب متحد امريكا و امريكا و شكافي كه در بين اعراب به وجود آمده است. از يك طرف عمان وجود دارد كه براي موفقيت مذاكرات مي‌كوشد و از طرف ديگر، عربستاني است كه مي‌خواهد مذاكرات شكست بخورد. اين ۹ شكاف حداقل در چند دهه گذشته بي‌سابقه است. اعراب مي‌گويند كه ايران بين اين همه تحريم، نفوذ و قدرت منطقه‌اي آشكاري كه دارد اگر تحريم‌ها را لغو كند، قدرت بلامنازع مي‌شود و در اين صورت سياست رژيم صهيونيستي به طور كلي فرو مي‌پاشد. در بحث‌هاي داخلي بايد بيش از موضوعاتي همچون جزيياتي درباره ذخاير و تعداد و رقم‌ها به اين مسائل استراتژيك توجه شود.