تخصيص عوايد فروش 120 مدال براي كمك به بيمارستان‌هاي درگير كرونا
مدال‌هاي «تناولي» بر سينه قهرمانان سلامت
پرويز براتي
سياست آسيب مي‌زند و هنر مرهم مي‌گذارد. اين گزاره، در خود حقيقتي نهفته دارد. در دوران عالمگيري ويروس كرونا كه سياست با نقاب تحريم و تحديد حتي به بيماران هم رحم نمي‌كند و سدي در برابر فروش دارو و تجهيزات پزشكي است، هنرمندان با زبانِ تاثيرگذار هنر در تلاش براي التيام زخم‌ها و آلام جامعه هستند. هنرمندان بزرگي در يكصد سال اخير براي دردهاي اجتماع فرياد كشيده‌اند: ديه‌گو بلاسكز، بارتولومه استبان موريلو، فرانسيسكو گويا، ونسان ون‌گوگ، پابلو پيكاسو، اِدگار دگا و آنري لوترِك. در ايران، كم نيستند هنرمندان صاحبنام و جوان كه با نقاشي‌ها، عكس‌ها، مجسمه‌ها و طرح‌هاي‌شان مرهمي گذاشته‌اند بر زخم‌هاي دردمندان و مصيبت‌زدگان. در طول تاريخ معاصر كشورمان رخداد يا رويدادي را نمي‌توانيم بيابيم كه در آن شاهد همراهي و همدلي هنرمندان با عموم افراد جامعه نباشيم. پرويز تناولي در اين بين هميشه پيشگام بوده است. اين هنرمند پيشكسوت اين روزها با طراحي مدال‌هايي براي فروش، عوايد آن را به بيمارستان‌هاي درگير بحران كرونا در ايران اختصاص داده است. تناولي كه اين روزها در ونكوور كانادا به‌سر مي‌برد، درباره تلاش پزشكان و پرستاران و كادر درماني بيمارستان‌ها در مبارزه با كرونا مي‌گويد: «من از نحوه برخورد كاركنان بهداشت و درمان ايران با كمترين امكانات ممكن در برابر بحران كرونا بسيار تحت‌تاثير قرار گرفته‌ام. وضعيت كنوني ايران بسيار بحراني است؛ تحريم‌ها، سقوط قيمت نفت و شيوع بيماري كرونا شرايط سختي را به وجود آورده و مردم واقعا براي زندگي خود مي‌جنگند.» اين هنرمند كار كادر درماني ايران را با وجود مشكلات اقتصادي ناشي از تحريم‌ها، مشكل‌تر از ديگر كشورها دانسته و از كار ايثارگرايانه آنها تقدير كرده و اضافه مي‌كند: «كادر پزشكي، شب و روز كار مي‌كنند و براي نجات جان مردم همه تلاش خود را به‌كار مي‌بندند. من تصميم گرفتم در يادبود آنها مدال بسازم، زيرا آنها قهرمان هستند و از فروش اين مدال‌ها اميدوارم به آنها كمك شود تا برخي تجهيزات موردنياز خود را خريداري كنند. من مي‌خواستم قدرداني خودم را به عنوان يك ايراني نشان دهم، نه فقط به عنوان يك هنرمند.»
تناولي اواخر ماه مارس (فروردين) گذشته دو مدال برنز و نقره را كه هر دو يك طرح هستند، براي قالب‌گيري و توليد به ايران فرستاد. مدال برنز به قيمت 600 دلار (حدود 10 ميليون تومان) و مدال نقره به قيمت 1500 دلار (حدود 24 ميليون تومان) عرضه شده است. از مدال برنز 100 عدد و از مدال نقره كه گران‌تر است 20 عدد توليد شده است. روي هر كدام از اين مدال‌ها طرح بلبل نشسته روي دست و پشت آنها طرح سرو به‌كار رفته است. اين هنرمند درباره استفاده از طرح بلبل روي اين مدال‌ها مي‌گويد: «در فرهنگ عامه ايران بلبل يك پرنده خوش‌يمن و حامل خبر محبوب به معشوق است.» در مدال برنزي نيز طرح درخت سرو كار شده است. به گفته تناولي، درخت سرو به عنوان نمادي از زندگي طولاني است. او ادامه مي‌دهد: «پس‌زمينه اين مدال‌ها صدها خط عمودي قرار دارد كه نمايانگر مردم ايران است. اين مدال‌ها به يك نوار فيروزه‌اي رنگ بسته شده‌اند كه نمايانگر «ريه‌هاي سالم» است.» پرويز تناولي ابراز اميدواري مي‌كند كه از فروش اين مدال‌ها صد هزار دلار (بيش از يك و نيم ميليارد تومان) براي حمايت از بيمارستان‌ها و مددجويان مراقبت‌هاي بهداشتي در ايران جمع‌آوري شود.
اما در گفت‌وگو با نازنين عطارها، مدير روابط عمومي موزه پرويز تناولي، آخرين وضعيت فروش مدال‌ها و نحوه كمك‌رساني از طريق اين مدال‌ها را جويا شديم. به گفته عطارها، مدال نقره در ٢ روز و مدال برنز در ٥ روز كاملا به فروش رفته است. نسخه ١٠٠/١٠٠ مدال برنز را هم موزه ملي بريتانيا خريداري كرده است. بنا به گفته عطارها، از مبالغِ دريافت شده تا امروز 4 عدد دستگاه BIPAP (اكسيژن‌ساز) براي بيمارستان فياض‌بخش خريداري شده و
١٠٠ ميليون تومان نيز براي خريد دستگاه تانك اكسيژنِ بيمارستان طالقاني تهران هزينه شده است. همچنين فعلا بالغ بر 5 هزار تجهيزات پوششي (اعم از ماسك N95، لباس فضاي ايزوله و گان جراحي ايزوله) براي بيمارستان‌هاي شهرهاي دزفول، آغاجاري، خرمشهر، ياسوج و دهدشت خريداري و فرستاده شده است. مبلغ ٢٠ ميليون تومان كارت خريد نيز براي پرسنل بيمارستان حضرت رسول خريداري و دراختيار گذاشته شده است. در عين حال، ما ٢ دستگاه ونتيلاتور هم يكي براي بيمارستان شريعت‌رضوي تهران و يكي براي بيمارستان گنجويان دزفول خريداري كرده‌ايم.» عطارها همچنين خبر مي‌دهد: «در اين هفته مشغول مذاكره براي خريد ٢ عدد دستگاه ونتيلاتور هستيم و مابقي عوايد را پس از مشورت با خيريه‌هايي مانند خيريه نيكان ماموت، باران بركت و مهر گيتي هزينه مي‌كنيم.٢ مدال نيز كه توسط دوستان آقاي تناولي در خارج از ايران خريداري شده به تمام كادر درماني
٢ بيمارستان اهدا خواهد شد كه هنوز تصميم نگرفته‌ايم كدام بيمارستان‌ها باشد.»
عطارها از برنامه بعدي پرويز تناولي و موزه او در تهران هم خبر مي‌دهد. به گفته او، رونمايي از كتاب اخير اين هنرمند تحت عنوان «ويروس مجموعه‌داري» در شمار برنامه‌هاي موزه است كه مجموعه شخصي پرويز تناولي از هنر معاصر ايران از دهه ٤٠ را شامل مي‌شود كه همزمان با رونمايي كتاب مجموعه هم نمايش داده خواهد شد. اين اولين باري نيست كه تناولي هنر خود را وقف اهداف بشردوستانه مي‌كند. او پيش از اين هم آثار هنري در حمايت از مردم خاورميانه خلق كرده بود. زمان اشغال عراق از سوي امريكايي‌ها، يك مجسمه «هيچ» به ياد زندانيان گوانتانامو ساخت. اين اثر، «قفسِ هيچ» نام داشت و ارتفاع آن ۱۳۰ سانتي‌متر بود. يادمان بزرگي هم به پاس پايداري‌هاي مردم افغانستان براي نصب در يكي از ميدان‌هاي اين كشور ساخت. در عين حال در سال ۲۰۰۶ همزمان با تجاوز اسراييل به لبنان، به ياد قربانيان اين واقعه مجسمه‌اي ديگر ساخت. سال 1393 نيز در واكنشي ديگر نسبت به حملات اسراييل، تابلوي نقاشي‌اي با عنوان «قتل‌عام پرندگان غزه» كشيد. تناولي در حالي نماد پرنده و سرو را براي طراحي مدال‌هايش برگزيده كه اين دو عنصر نقشي محوري در مجسمه‌هاي او دارند. مجسمه‌هاي «شاعر و درخت سرو»، «عشاق و درخت سرو» و «تقديس» از جمله آثار اين هنرمند هستند كه همراه با موتيف‌هايي از سرو، درخت باستاني ايراني، اجرا شده‌اند. از طرف ديگر نمادها و نشانه‌هاي زبان هنري تناولي همچون پرنده، قفس و نوشته‌هاي ناخوانا در بسياري از آثار او به كار گرفته شده است.
مدال نقره در ٢ روز و مدال برنز در ٥ روز كاملا به فروش رفته است. نسخه ١٠٠/١٠٠ مدال برنز را هم موزه ملي بريتانيا خريداري كرده است. بنا به گفته عطارها، از مبالغِ دريافت شده تا امروز چهار عدد دستگاه BIPAP (اكسيژن ساز) براي بيمارستان فياض‌بخش خريداري شده و ١٠٠ ميليون تومان نيز براي خريد دستگاه تانك اكسيژنِ بيمارستان طالقاني تهران هزينه شده است.