جيب صنعت و تجارت دارو خالي شد
گروه اجتماعي|گزارش‌هايي كه از نشست اضطراري وزير بهداشت با دست‌اندركاران صنعت توليد و زنجيره تامين دارو منتشر شده، نشان مي‌دهد كه برخلاف وعده‌هاي دولت و اطمينان‌بخشي به مردم از بابت «هموار بودن مسير تامين و دسترسي دارو حتي با وجود شديدترين تحريم‌هاي اقتصادي تحميل شده بر كشور»، حالا تامين ارز دارو با چالش جدي مواجه شده و همين مساله، خط توليد دارو و تامين مواد اوليه صنايع دارويي را با مشكلات فراوان مواجه كرده است. جلسه اضطراري وزير بهداشت و رييس سازمان غذا و دارو با فعالان صنعت دارو و تجهيزات پزشكي در حالي برگزار شد كه اعلام رسمي دولت «تدبير و اميد»، همواره اين بوده كه ايران در توليد 97درصد داروي مصرفي و 70درصد مواد اوليه موردنياز خط توليد دارو به خودكفايي رسيده اما حالا چالش جدي تامين ارز 4200 توماني، آينده ثبات و به‌روز رساني 97درصد توليد داخلي را هم با بحران جدي مواجه كرده است. گزارشي كه محمدرضا شانه‌ساز، رييس سازمان غذا و دارو، ديروز در حضور وزير بهداشت و در جمع فعالان صنعت دارو و تجهيزات پزشكي ارايه كرد، حكايت از كسري نگران‌كننده ارز مورد نياز صنعت استراتژيك كشور و شيب نزولي تمام اعداد سرنوشت‌ساز دارد. شانه‌ساز در اين گزارش درباره آخرين وضعيت ارز موردنياز دارو و تجهيزات پزشكي از ابتداي سال ۹۹ تا نيمه شهريور ماه اعلام كرد: «تا روز ۱۵ شهريور ماه، ۱۹۶۴ ميليون دلار ثبت سفارش دارو و تجهيزات پزشكي صورت پذيرفته كه نسبت به سال گذشته در زمان مشابه كاهش ۹درصدي دارد. تخصيص ارز در همين مدت هم باتوجه به تخصيص ۱۴۰۲ ميليون دلاري ارز دارو و تجهيزات پزشكي، نسبت به مدت مشابه سال گذشته كاهش ۲۱درصدي دارد ضمن آنكه تا 15 شهريور ماه، از كل منابع تخصيصي ارز دارو هم ۹۶۹ ميليون دلار تامين شده كه ميزان تامين ارز هم نسبت به زمان مشابه سال قبل كاهش ۴۳درصدي دارد و در مجموع، تامين ارز بانكي دولتي در سال جاري و نسبت به
6 ماهه نخست سال 98، كاهش ۵۱درصدي دارد.» باتوجه به گزارشي كه رييس سازمان غذا و دارو از وضعيت تامين ارز صنعت دارو ارايه داد، ماه‌هاي پاياني سال 91 تداعي مي‌شود كه چند هفته‌اي پيش از عزل وزير بهداشت وقت، اعضاي كميسيون بهداشت و درمان مجلس در اعلام رسمي خبر دادند كه بانك مركزي با دستور مستقيم رييس‌جمهوري، تخصيص ارز دارو را متوقف كرده است. اگرچه تا امروز، هيچ شواهدي از وقوع اتفاق مشابه در دست نيست و حتي سابقه حضور سياسي رييس كل بانك مركزي و وزير بهداشت در حزب كارگزاران و اعتدال و توسعه هم نمي‌تواند شائبه‌هاي مشابهي را تقويت كند ولي آنچه امروز در حال وقوع است، صرف‌نظر از تفاوت منش سياسي رييس دولت دوازدهم با رييس دولت دهم، همان جيب‌هاي خالي وزارت بهداشت از ارز داروست. البته نه فقط وزارت بهداشت بلكه بانك مركزي هم حالا گرفتار معضل مشابه است چون تشديد تحريم‌هاي اقتصادي، امروز به بيشترين حد خود در دهه گذشته رسيده و بايد امروز به اين فرضيات فعالان اقتصادي گريز زد كه شايد جيب بانك مركزي هم از ارز موردنياز خالي است آن‌هم در حالي كه هزاران دست نيازمند دريافت ارز 4200 توماني كه هم نان مي‌خواهد و هم رانت، به سمت عبدالناصر همتي دراز شده است. حالا ديگر با قطعيت مي‌توان گفت كه تاريخ مصرف قول دولت در تامين صددرصدي و بي‌دغدغه دارو، ديگر تمام شده است؛ هم براي صنف و صنعت، هم براي صاحبان داروخانه‌ها و هم براي مردمي كه خواننده و شنونده اخبار رسمي هستند.
دارو، توجه ويژه مي‌خواهد
احمد شيباني، رييس فعلي سنديكاي صاحبان صنايع داروهاي انساني، در ماه‌هاي پاياني سال 91 هم رييس سازمان غذا و دارو بود كه تا پيش از عزل مرضيه وحيد‌دستجردي از وزارت بهداشت با حكم رييس دولت دهم، حفظ آبرو مي‌كرد و تلاش داشت صداي كفگيري كه به ته ديگ خالي مي‌خورد، به گوش مردم نرسد. بعد از عزل رييس مافوقش توسط رييس‌جمهوري وقت و آن هم با غيرقابل توجيه‌ترين بهانه‌اي كه جز براي محمود احمدي‌نژاد، براي هيچ سياستمداري محلي از اعراب نداشت، سيم آخر افشاگري را در دست گرفت و به رسانه‌ها گفت كه رييس دولت وقت چه بلايي سر يك ميليارد و
400 ميليون دلار ارز دارو آورده و چطور با غرض‌ورزي، دستور توقف تخصيص ارز براي حياتي‌ترين كالاي اساسي كشور را داده تا به جاي دارو، زين اسب و چوب بستني وارد كند. شيباني حالا چند سالي است كه روي صندلي رياست مهم‌ترين سنديكاي دارويي كشور نشسته و ديروز هم در جلسه اضطراري فعالان صنعت دارو با وزير بهداشت حضور داشت در حالي كه مي‌توانست بر اين قطعيت پافشاري كند كه آن همه افتخار و كبر به توليد 97درصد داروي موردنياز كشور، فقط تا وقتي قابل دفاع است كه پولي در جيب توليد‌كننده باشد. شيباني البته همان زمان هم كه رييس سازمان غذا و داروي دولت دهم بود، او را به عنوان يك مدير محافظه‌كار و آينده‌نگر مي‌شناختند. محافظه‌كاري شيباني در حدي بود كه با روزنامه‌هاي منتقد دولت - اعتماد، شرق و آرمان- مصاحبه نمي‌كرد و پاسخ را به مديرانش واگذار مي‌كرد. هنوز هم اين روحيه محافظه‌كاري را دارد و در مناسبات رسانه‌اي يا از مصاحبه با خبرنگاران اين رسانه‌ها خودداري مي‌كند يا به بهانه‌اي، پاسخ سوالات را در كوتاه‌ترين حجم و خلاصه‌ترين جملات مي‌گويد. اما اگر شيباني هم جوانب احتياط را رعايت كند و وقار و آبروي نظام سلامت را بخرد، واقعيت‌هاي موجود در جامعه قابل كتمان نيست. از دو روز قبل، توصيه و تاكيد مسوولان وزارت بهداشت درباره لزوم تزريق واكسن آنفلوآنزا براي گروه‌هاي پرخطر آغاز شده ولي حالا با آخرين حرف‌هاي رييس سازمان غذا و دارو، معلوم شد اصلا واكسني در انبارها نيست و بدتر اينكه پولي هم براي واردات واكسن وجود ندارد. شانه‌ساز، به صراحت خطاب به رسانه‌ها اعلام كرده كه: «واردات واكسن آنفلوآنزا در انتظار تخصيص ارز است. ان‌شاءالله اگر ارز داده شود واكسن به‌موقع در كشور وارد و توزيع خواهد شد. البته در حال حاضر به ميزاني واكسن را وارد كرده‌ايم و در كشور موجود است، اما براي واردات مابقي واكسن‌ها به تخصيص ارز نياز داريم.»