بلشويك‌ها و جسد موميايي لنين!
محمود فاضلي
103 سال پس از پيروزي بلشويك‌ها در شوروي كه بعدها «انقلاب اكتبر» نام گرفت هنوز نام ولاديمير لنين رهبر بلشويك‌ها و بنيانگذار اتحاد جماهير شوروي و يكي از تاثيرگذارترين شخصيت‌هاي قرن20 روسيه و جهان در اين كشور مطرح است اما اين بار دفن جسد موميايي شده او مورد اختلاف است. جسد لنين به صورت موميايي از سال 1924 به دليل محبوبيت و اهميت بسيار بالايي كه براي مردم روسيه داشت و به دستور استالين(جانشينش) در ديد عموم قرار گرفت. البته در آن زمان تصميم بر اين بود كه جسد لنين براي مدت كوتاهي و به طور موقت در معرض نمايش علاقه‌مندانش قرار بگيرد اما سرنوشت او اينگونه بود كه بيش از 100 سال در گوشه ميدان سرخ واقع در مركز شهر مسكو موسوم به آرامگاه سرخ در خارج از كاخ كرملين به محلي براي بازديد گردشگران تبديل شود.
به دليل هزينه نگهداري اين جسد موميايي، بيش از دو دهه است اختلافاتي بين دولت روسيه و كمونيست‌هاي تندروي اين كشور در خصوص حفظ و نگهداري اين جسد وجود دارد. مقامات دولت روسيه معتقدند كه تنها 10 درصد از جسد موميايي لنين باقي مانده و نگهداري آن چندان مناسب نيست. معمولا هر 18 ماه يك بار براي جلوگيري از تجزيه جسد، جنازه لنين را به منظور انجام عمليات بيوشيميايي ضروري از آرامگاه خارج مي‌كنند. اعضاي حزب كمونيست روسيه در سالگرد تولد لنين و استالين از آرامگاه آنها بازديد كرده و از آنها به عنوان نمادهاي دوران قدرتمندي روسيه و اتحاد جماهير شوروي ياد مي‌كنند. اخيرا نيز «گنادي زوگانوف» رهبر حزب كمونيست روسيه به همراه مسوولان حزب و ساير سازمان‌هاي چپ‌گراي مسكو در مراسم اهداي گل به مقبره لنين شركت كردند. رهبر حزب كمونيست تلاش گروهي از سياستمداران براي پافشاري بر دفن بدن لنين را محكوم مي‌كند. او تاكيد دارد زماني كه كسي مي‌گويد كه مي‌آيد و كسي را از قبر خارج خواهد كرد و دور خواهد انداخت به همه بگوييد كه همه اين تحريك‌كنندگان را با چوب(درخت بلوط) متواري خواهيم كرد! برخلاف زوگانوف، ولاديمر ژيرنوفسكي رييس حزب ليبرال دموكرات روسيه خواهان انتقال تمامي افراد دفن شده از ميدان سرخ مسكو است. در سال‌هاي 1953 تا 1961 جنازه استالين نيز در كنار لنين قرار داشت كه سال 1961 از مقبره خارج و در بيرون از مقبره دفن شد. همه ساله هزاران نفر از مردم روسيه و ساير كشورها از اين مقبره ديدن مي‌كنند. پس از فروپاشي شوروي در سال 1991 پيشنهادهايي مبني بر اينكه جسد موميايي لنين از مركز مسكو برداشته شود مطرح شد و اين موضوع در دو دهه اخير مورد اختلاف موافقان و مخالفان است. در ماه سپتامبر گذشته نيز در سايت اتحاديه معماران روسيه اخباري در خصوص آغاز جذب درخواست‌ها براي مسابقه بهترين پيشنهاد براي «بهره‌برداري مجدد» از مقبره لنين در ميدان سرخ روسيه، منتشر شده بود.
پوتين رييس‌جمهوري روسيه به عنوان يكي از مخالفين دفن جسد لنين معتقد است ايدئولوژي كمونيسم كه 70 سال پايه و اساس سيستم سياسي شوروي بود، موارد تشابه بسيار زيادي با مسيحيت دارد. تقريبا تمام مفاهيم كليدي اين جنبش(كمونيسم) از جمله ايده آزادي‌هاي اساسي، برابري و عدالت در كتاب انجيل مورد تاكيد قرار گرفته است؛ قوانين زيربنايي كمونيسم هم از كتاب مقدس(انجيل و تورات) اقتباس شده است. تصميم بلشويك‌ها براي نگهداري جسد لنين در مقبره پس از مرگ به جاي دفن در زمين نيز با توجه به اين امر گرفته شده است. پوتين شخص لنين را به مقدسين مسيحي تشبيه كرده و اين پرسش را مطرح مي‌كند كه جسد لنين كه در آرامگاه قرار گرفته است چه فرقي با بقاياي جسد و اشياي باقي مانده از مقدسين دارد. وقتي به من مي‌گويند كه در مسيحيت چنين رسم و سنتي وجود ندارد(كه مرده را دفن نكنند) من در پاسخ مي‌گويم چطور وجود ندارد، شما به كوه آتوس در يونان كه زيارتگاه مسيحيان ارتدوكس است، نگاه كنيد همچنين در روسيه بقاياي جسد و اشياي متعلق به مقدسين مسيحي در عبادتگاه‌ها نگهداري مي‌شود. اين پرسش بارها در رسانه‌هاي روسيه مطرح شده است كه آيا اساسا دليلي براي حفظ اين جسد موميايي وجود دارد يا لنين هم بايد مثل بقيه دفن شود؟ رسانه‌هاي روسيه بارها نتايج نظرسنجي‌هاي مختلف را در زمينه دفن جسد منتشر كرده اند كه اكثريت پرسش شوندگان خواستار دفن جنازه او شده‌اند. آنها اعتقاد دارند كه بهتر است با دفن جسد لنين ميراث او هم به فراموشي سپرده شود.