چطور شطرنج‌باز خوبي باشيم؟

اين روزها سريال The Queen’s Gambit بسيار پرطرفدار شده است. يك داستان خيالي در مورد يك نابغه شطرنج. معمولا وقتي چنين برنامه‌اي پخش مي‌شود بينندگان با خودشان فكر مي‌كنند من هم بايد شبيه به قهرمان داستان شوم.تب يادگيري شطرنج براي مدتي بالا مي‌رود. اما اولين چيزي كه در مورد شطرنج بايد بدانيم اين است كه همه ما نابغه‌هاي ذاتي مانند بث هارمون (شخصيت سريال) نيستيم.كسي كه در ۹ سالگي توسط يك نفر كشف شود و آموزش ببيند و به زودي بتواند استاد خود را شكست دهد. 
دختري كه دكتراي رياضيات دارد و مي‌تواند الگوها و حركات شطرنج را بلافاصله تشخيص دهد. مي‌تواند بدون هيچ زحمتي تجسم كند.توانايي به خاطر سپردن حركات را دارد و مي‌تواند روي سقف خوابگاهش يك مسابقه كامل را شبيه‌سازي كند. او يك اعجوبه است. درست مثل قهرمان جهان بابي‌فيشر كه والتر توويس رمانش را كه سريالي بر اساس آن ساخته شده از زندگي او الهام گرفته است. ما فقط انسان‌هاي معمولي هستيم كه به شطرنج علاقه‌منديم. حال چطور مي‌توانيم در اين رشته خوب باشيم؟
اول از همه با عشق به شطرنج. فيشر مي‌گفت اگر فقط عاشق بازي باشيد، مي‌توانيد در شطرنج خوب شويد. شما بايد بي‌نهايت مجذوب آن شويد و ظرفيت بي‌پايان آن را ببينيد. مايل به پذيرش پيچيدگي‌ها باشيد. از ماجراجويي لذت ببريد. هر بازي بايد براي شما يك آموزش باشد و چيزي به شما اضافه كند. باختن مهم نيست.‌گري كاسپاروف ديگر قهرمان سابق شطرنج جهان مي‌خواهد بگويد شما از شكست‌هاي خود بيشتر از پيروزي‌ها درس مي‌گيريد. در نهايت شما برنده شدن را شروع مي‌كنيد اما شكست‌هاي زيادي سر راه‌تان است. با افرادي بازي كنيد كه از شما بهتر هستند و براي باخت آماده باشيد سپس ياد مي‌گيريد. 
اگر شما مبتدي هستيد نيازي به تسلط يك باره روي همه مهره‌ها نداريد. از پياده‌ها شروع كنيد سپس بقيه مهره‌ها را مثل قطعات پازل اضافه كنيد. روشي كه يك جفت فيل مي‌توانند روي بازي تسلط پيدا كنند.يا اينكه چطور مي‌توان قلعه‌ها را در آخر بازي استفاده كرد. چرا پادشاه و وزير مي‌توانند با هم هماهنگ باشند.يك معلم خوب مثل آقاي شيبل (شخصيت سريال) براي خودتان پيدا كنيد. البته حواس‌تان باشد با او مشكل ارتباطي نداشته باشيد. 
پس از يادگيري اصول اوليه استفاده از رايانه و منابع آنلاين را براي بازي و كمك به تجزيه و تحليل حركات خود شروع كنيد. سايت‌هاي زيادي هستند نظير chess.com يا lichess.org و chess24.com كه سايت‌هاي بسيار خوبي براي بازي و يادگيري هستند. سايت chessbomb.com منبعي درخشان براي تماشاي مسابقات بزرگ دنياست. سايت chessgames.com يك پايگاه داده فوق‌العاده از بازي‌هاي شطرنج است. سايت chesspuzzle.net مي‌تواند به شما در داشتن يك برنامه تمريني عالي كمك كند. سايت decodechess.com تلاش مي‌كند،حركات شطرنج‌بازان بزرگ دنيا را توضيح دهد. همچنين برنامه‌هاي پيچيده و همه‌منظوره‌اي وجود دارد كه معمولا موتورهاي شطرنج ناميده مي‌شوند. مانند Fritz يا HIARC كه البته خريدني هستند اما به شما كمك مي‌كنند تا بازي‌هاي خود را حرفه‌اي كنيد. اما هنگام استفاده از اين اپليكيشن‌ها اجازه ندهيد همه كار را رايانه انجام دهد. مغز شما بايد درگير تجزيه و تحليل شود. همچنين بي‌وقفه برابر كامپيوتر بازي نكنيد. رقباي انساني را به صورت آنلاين پيدا كنيد يا حضوري با آنها مسابقه دهيد. 
مطالعه زندگي استادان بزرگ شطرنج دنيا به شما كمك مي‌كند. بازيكني كه دوست داريد و از سبك بازي‌اش لذت مي‌بريد را پيدا كنيد و حرفه او را دنبال كنيد. فيشر يك نقطه شروع عالي است. بازي او واضح و قابل درك است.كتاب معروفش «۶۰ بازي خاطره‌انگيز من»  است. مورفي(شطرنج‌باز مورد علاقه هارمون)، آلخين، كاپابلانكا، تال، كورچنوي و شيروف ديگر چهره‌هاي افسانه‌اي شطرنج هستند كه ممكن است از آشنايي با آنها خوشحال شويد. آنها همچنين داستان‌هاي زندگي جذابي دارند و شطرنج در بطن زندگي آنها وجود داشته و با احساسات گرم‌شان پيوند خورده است. استادان بزرگ شطرنج معاصر كه استادان مدرن شناخته مي‌شوند اكثرا بر اساس تئوري‌هاي عميق گسترش  بازي كار مي‌كنند. شما براي دستيابي به اين دانش نياز به تجربه بيشتري داريد و تا زماني كه تخصص كافي كسب نكرده‌ايد بهتر است از ورود به اين مباحث خودداري كنيد. 
كودكان اغلب متوجه مي‌شوند كه در مدرسه‌شان يك پايگاه شطرنج وجود دارد و اين باشگاه حتي ممكن است با پايگاه‌هاي ديگر در مدارس ديگر ارتباط بگيرد. مربياني وجود داشته باشند كه تخصصي شطرنج ياد مي‌دهند. تمايل از سنين پايين بسيار بهتر از اشتياق از سن متوسط يا بالاست. اگر بازيكني واقعا جدي است بايد به پايگاه شطرنج محلي اطراف محل سكونتش بپيوندد. احتمالا بعد از پايان همه‌گيري كرونا اين مراكز دوباره باز خواهند شد. فعلا بازيكنان مغز خود را به صورت آنلاين روشن نگه مي‌دارند و با بازيكناني از سراسر دنيا به صورت مجازي بازي مي‌كنند. اين جالب است اما توجه داشته باشيد كه برخي از بازيكنان احتمالا تقلب مي‌كنند. آنها براي برنده شدن از موتورهاي شطرنج استفاده مي‌كنند. اين ارزيابي خودتان از بازي‌اي كه ارايه كرده‌ايد را سخت مي‌كند. همچنين برخي سوءاستفاده‌ها هم در بازي‌هاي آنلاين وجود دارد. اكثر بازيكنان تازه‌وارد هنگام ورود به سايت‌هاي شطرنج ترجيح مي‌دهند در قسمت سريع و برق‌آسا بازي كنند. اما اين راهي نيست كه شما واقعا بتوانيد شطرنج خود را بهتر كنيد. شما نياز به يك بازي همراه با تفكر طولاني داريد. 
اگر مي‌خواهيد از اين چرخه خارج شويد و وارد مسابقات حرفه‌اي شويد(البته زماني كه بازي‌ها از سر گرفته شد) بايد به فدراسيون شطرنج كشورتان مراجعه كنيد و بعد از انجام تعداد بازي‌هاي لازم شما موفق به كسب يك امتياز خواهيد شد. چيزي كه به آن ريتنيگ گفته مي‌شود. آن وقت مي‌توانيد با بازيكنان هم سطح خودتان جفت شويد و در مسابقات به همراه آنها حضور پيدا كنيد اما تا آن زمان نكته اصلي اين است كه از شطرنج لذت ببريد و به دنبال حقيقت دست نيافتني در يك موقعيت باشيد. اگر حركت خوبي مشاهده كرديد به دنبال حركت بهتر باشيد. شما هميشه مي‌توانيد در استمرار و تمرين چيزهاي قابل توجه و مهمي به دست آوريد. از آن دسته چيزهاي عميقي كه كسي نمي‌تواند به شما ياد بدهد. زيبايي و حقيقت: جوهر شطرنج. 
منبع: گاردين