پيشنهاد تشكيل كميته فراقوه‌اي
براي حل مشكلات خودروسازي‌ها
گره اصلي عرضه خودرو در بورس
ندا جعفري
آبان ماه امسال بود كه طرح مجلس براي ساماندهي عرضه خودرو به تصويب اوليه مجلس رسيد. بر اساس اين طرح مقرر شد تا محدوديت خريد ۳ سال يك‌بار براي خريداران در نظر گرفته شده و در عين حال، خريد و فروش خودروها از طريق بورس كالا انجام شود. البته در اين طرح عنوان شد عرضه خودروهاي پرتيراژ در بورس كالا صورت گيرد و فقط خودروهايي كه تيراژ توليد محدود دارند و يا شركت‌هايي كه توليدشان بسيار محدود است، از اين قاعده مستثني شوند. بر اساس اين طرح خودروسازان اصلي ملزم به عرضه محصولات خود در بورس كالا مي‌شدند و ضمن آن تعيين قيمت پايه خودروها، به سازمان حمايت مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان واگذار و سپس قيمت نهايي براي فروش، بسته به عرضه و تقاضاي بورس تعيين مي‌شد.
مخالفت وزير صمت با عرضه خودرو در بورس هنوز يك ماه از تصويب اوليه اين طرح نگذشته بود كه عليرضا رزم‌حسيني وزير صنعت، معدن و تجارت سي‌ام آذر ماه اعلام كرد: كميته خودرو عرضه خودروهاي داخلي در بورس كالا را نپذيرفته است و آن را غيرمنطقي مي‌داند و ما در نهايت به اين جمع‌بندي رسيديم كه بازار خودرو بايد خود به خود تنظيم شود و عرضه محصولات خودروسازان در بورس كالا منطقي نيست. كميته خودرو نيز اين موضوع را پذيرفته است.
انتقاد رييس كميته خودرو
به سخنان وزير صمت
پس از آن روح‌الله ايزدخواه رييس كميته خودرو در كميسيون صنايع مجلس به سخنان وزير صمت واكنش نشان داد و گفت: كليات طرح عرضه خودرو در بورس كالا در كميسيون تصويب شده و ما در حال بررسي جزييات اين طرح هستيم و به هيچ‌وجه از دستور كار خارج نشده است و آقاي رزم‌حسيني از ابتدا مخالف اين طرح بودند و احتمالا با چند تن از مخالفان طرح عرضه خودرو در بورس در مجلس صحبت كرده‌اند و به اين نتيجه رسيده‌اند كه اين طرح منتفي شده است در حالي كه اين‌طور نيست و اين موضوع به هيچ‌وجه از دستور كار خارج نشده است. رييس كميته خودرو كميسيون صنايع و معادن مجلس با انتقاد از رويكرد وزير صنعت، معدن و تجارت گفت: وزير صمت طرحي را به صورت حضوري براي ما تشريح كرد و آن هم اينكه قيمت‌گذاري خودروهاي كم‌تيراژ كه ۴۵ درصد محصولات خودروسازان را شامل مي‌شود آزاد شود و قيمت‌گذاري خودروهاي پرتيراژ دستوري بماند اما هر سه ماه يك بار اصلاحيه بخورد و افزايش يابد. اگرچه اين طرح به صورت حضوري براي نمايندگان تشريح شد و لايحه و امثالهم به مجلس ارايه نشده است اما مجلس به هيچ‌وجه با اين برنامه موافق نيست.
پيشنهاد تشكيل كميته‌اي فراقوايي
براي صنعت خودرو
آرش محبي نژاد، دبير انجمن صنايع همگن نيرومحركه و قطعه‌سازان كشور در خصوص سخنان ضد و نقيض عرضه خودرو در بورس كالا به «اعتماد» گفت: يكي از ايرادات بزرگ در صنعت خودروسازي امروز عدم هماهنگي بين قواست و ما پيشنهاد داديم تا كميته‌اي فراقوا از اركان تصميم‌گيرنده در صنعت خودرو تشكيل شود تا اين چندگانگي‌ها را بتوان حل كرد. طرح عرضه خودرو در بورس كالا طرحي است كه در كميته خودرو در دست بررسي است و بايد ابتدا در كميسيون صنايع مجلس به تصويب برسد و پس از آن به صحن علني مجلس برود منتها اين طرح يك بار در كميسيون صنايع با ايراداتي روبرو و رد شد و مجددا در كميته خودرو در دست بررسي قرار دارد.
نمي‌توان معطل تصويب نهايي اين طرح شد
دبير انجمن صنايع همگن نيرو محركه و قطعه‌سازان با بيان اينكه اين طرح تا تاييد نهايي حداقل 7 تا 8 ماه زمان مي‌برد، خاطرنشان كرد: تا نهايي شدن اين طرح نمي‌توان معطل ماند و نيازمند يك طرح ضرب‌الاجل براي اين صنعت هستيم زيرا تنها يكي از بندهاي اين طرح مربوط به عرضه خودرو در بورس كالاست و بندهاي ديگر آن به موضوعات ديگري مرتبط است.
اين فعال حوزه خودرو تصريح كرد: در اين مدت شايد مجلس قادر باشد تا نظر دولت را جلب كند، اما مساله‌اي كه حائز اهميت است اين است كه طرح بسته جهش توليد خودرو را نهايي كنند تا شاهد سرو سامان گرفتن توليد خودرو باشيم. محبي‌ن‍ژاد افزود: اين ضرورت حس مي‌شود تا طرح جهش توليد خودرو كه در 4 محور تدوين شده هر چه زودتر مصوب شود زيرا با اجراي اين طرح زيان‌دهي خودروسازان و قطعه‌سازان كاهش يافته، سهام خودرويي‌ها رشد خوبي را تجربه خواهد كرد و سهامداران مي‌توانند چشم‌انداز خوبي براي سهم‌هاي خود متصور باشند.
كشف قيمت همه خودروها در بورس عملياتي نيست
دبير انجمن صنايع همگن نيرومحركه و قطعه‌سازان كشور در مورد ضرورت يا عدم ضرورت قيمت‌گذاري خودرو در بورس كالا گفت: با توجه به تكثر مدل خودروها در كشور و آپشن‌هاي مختلفي كه وجود دارد به صورت كلي عملياتي شدن اين موضوع بسيار سخت است و شايد اصلا عملياتي هم نشود اما تعداد محدودي از خودروها شايد براي قيمت‌گذاري به بورس كالا راه پيدا كنند، البته اين موضوع براي همه خودروها عملياتي نيست و از ابتدا هم تنها براي تعداد محدودي از خودروها و كشف قيمت آن اين موضوع مطرح شد تا از قيمت‌گذاري دستوري خارج شوند. بر اساس اين گزارش؛ در حالي كه برخي فعالين اين حوزه با اجراي طرح عرضه خودرو در بورس كالا موافق هستند و اجراي اين طرح را راهي براي شفاف‌سازي قيمت‌ها و شكستن حباب قيمت‌ها عنوان مي‌كنند و معتقدند دست دلالان را از اين بازار كوتاه خواهد كرد اما در مقابل عده‌اي ديگر معتقدند؛ عرضه خودرو در بورس مزيت ويژه‌اي ندارد، شايد قيمت را شفاف كند، اما اگر قرار باشد، عرضه خودرو در بورس همراه با كنترل قيمت‌ها باشد، بهتر است در خارج از بورس تعيين قيمت شود. ضمن آنكه براي عرضه خودرو در بورس، نحوه عملكرد و مديريت بورس كالا نيز بايد مورد سنجش دقيق قرار گيرد چرا كه هم اكنون برخي فعالان صنعت و همچنين مسوولان وزارت صنعت معتقدند حضور مديران شركت‌هاي خصوصي در هيات مديره بورس كالا مانع از عملكرد صحيح اين نهاد در عرضه برخي محصولات شده است. همچنين عرضه خودرو بدون سقف قيمت در بورس كالا زماني مي‌تواند رقابت و تعديل در بازار را به همراه داشته باشد كه عرضه و تقاضا تا حدي به يكديگر نزديك باشند و همه خودروهاي توليدي خودروسازان در بورس كالا عرضه شوند.