واكسن بخريم يا بسازيم: مساله اين نيست!

ظاهرا قرار نيست دعواهاي حيدري، نعمتي و دوقطبي‌سازي از هر پديده مربوط و نامربوط و مجادله مجازي و رسانه‌اي بر سر آن در كشور ما تمامي داشته باشد. از انرژي هسته‌اي و قرارداد نفتي و روابط ديپلماتيك و FATF و برنامه نود و سريال پايتخت و هر موضوع عمومي و تخصصي ديگري اين ظرفيت را دارد كه گروهي از مردم و رسانه‌ها را به جان هم بيندازد و خوراكي براي لشكرهاي سايبري و غيرسايبري هميشه در صحنه فراهم كند. حالا هم نوبت كرونا و واكسن آن است كه در قالب دو جريان توييتري # واكسن- بخريد و # واكسن- بسازيد زمينه مجادلات رسانه‌اي و توييتري و... شود. براي من هنوز روشن نيست كه اين دوگانه چه معنايي دارد و اصولا چه تعارض و تضادي بين اين دو موضوع است. آنچه در پيش روي ماست آن است كه قريب به 11 ماه است كه با ورود ويروس كرونا (حالا اينكه از كجا آمد و اولين بار در كجا شايع شد خودش مدت‌ها محل دعوا بود) زندگي ما ايراني‌ها نيز همچون بسياري نقاط ديگر دنيا تحت‌الشعاع قرار گرفته و چه بسا بيش از ديگر نقاط دنيا از اين بليه آسيب ديده‌ايم. مشكلات اقتصادي با زمينه قبلي و تحريم‌هاي شديد امريكا موجب تشديد آسيب‌هاي اقتصادي اين بيماري در كشور ما شد. آسيب‌هايي همچون تعطيل شدن قابل ملاحظه بخش خدمات در اقتصاد كشور و ضربه خوردن بسياري از كسب وكارها و بيكاري خيل كثيري از مردم به ويژه اقشار آسيب‌پذير و از همه بدتر ابتلاي نزديك به يك ميليون نفر و درگذشت بيش از 50 هزار نفر در اثر اين بيماري (كه تازه اين بر اساس آمار رسمي است و تعداد واقعي بيش از اين تخمين زده مي‌شود) بخشي از لطماتي است كه كشور و مردم ما در اثر اين بيماري دريافت كرده‌اند. از همان ماه‌هاي آغازين اين پاندمي مردم و نظام‌هاي درمان كشورها در كنار تاكيد بر روش‌هاي پيشگيري از ابتلا نيم نگاهي نيز به اخبار رسمي و غيررسمي در مورد كشف دارو يا واكسن اين بيماري داشتند. پروژه‌هاي مطالعاتي ساخت واكسن و دارو با خبررساني‌هاي ضدونقيض در برخي كشورهاي دنيا از جمله ايران آغاز شد و روسيه اولين كشوري بود كه كشف واكسن را اعلام كرد اگرچه اين خبر توسط بسياري از محافل جدي گرفته نشد. پس از مدتي نيز امريكا، انگلستان و چين اخباري در خصوص موفقيت‌آميز بودن كارآزمايي‌هاي خود اعلام كردند. دقيقا از همين زمان دعواي غرب‌گرايي و شرق‌گرايي در كشور ما هم آغاز شد. گروهي اصولا با واكيسناسيون مخالفند حالا متعلق به هر كشوري كه مي‌خواهد باشد. به نظر مي‌رسد اين گروه همفكراني در امريكا و اسراييل هم دارند. گروهي به واكسن غربي اعتماد ندارند و گروهي اعتبار واكسن روسي و چيني را زير سوال مي‌برند. جمعي اصولا واكسن خارجي را غيرقابل اعتماد مي‌دانند و فقط به واكسن داخلي اعتماد دارند و گروهي دقيقا عكس اين عقيده را دارند. مواضع ضدونقيض دولتي‌ها و ديگر افراد مسوول و غيرمسوول در اين مدت نيز بر اين سردرگمي افزوده و حتي در مواردي با ديگر مسائل مورد اختلاف مانند FATF هم پيوند خورده است كه آتش دعوا را شعله‌ورتر مي‌كند.
متغيري كه در اين دعواها مغفول مانده، متغير زمان است. هر روز كه از اين بيماري مي‌گذرد (بر اساس آمار اين روزها) حدود 150 نفر فوت مي‌كنند و بيش از 6 هزار نفر مبتلا مي‌شوند و از اين تعداد جمعي هم روانه بخش‌هاي مراقبت‌هاي ويژه بيمارستان‌ها مي‌شوند. بسياري از كسب وكارها هنوز تعطيل هستند و ارايه خدمات عمومي به خاطر دوركاري كاركنان دولت فاقد كيفيت لازم است و به ‌طور كلي بسياري از كارها روي زمين مانده است. از اين رو به نظر مي‌رسد جلوي اين ضرر از هر جا گرفته شود، منفعت است. افزون بر آن وقتي ملاحظه مي‌شود بسياري از كشورهاي همسايه و غيرهمسايه كه نسبت به ما، هم آسيب كمتري از كرونا ديده‌اند و هم وضعيت اقتصادي لزوما بهتري از ما ندارند و برنامه‌هاي رايگان واكسيناسيون عمومي را آغاز كرده‌اند بر نگراني و حسرت عمومي مي‌افزايد. مايه تعجب است كه چطور برخي بدون درك اين وضعيت بغرنج با خريد واكسن مخالفت كرده و كشور را حواله چند ماه بعد مي‌كنند كه آيا واكسن داخلي آماده مي‌شود يا خير فارع از اينكه آيا ظرفيت توليد انبوه آن نيز در كشور وجود دارد يا خير؟ به هر حال دستيابي به واكسن موثر و باكيفيت در داخل نه تنها موجب افتخار هر ايراني است بلكه حتي مي‌تواند با صادرات آن درآمد ارزي و قدرت نرم ايران را نيز افزايش دهد اما اگر از همين امروز بتوان واكسن مطمئني را با قيمت مناسب از هر جاي دنيا خريداري كرد و گروه‌هاي آسيب‌پذيرتر(مانند كادر درمان، بيماران خاص، سالمندان و... نه آقاها و آقازاده‌ها و خواص و خودي‌ها) را در اولويت ايمن‌سازي قرار داد و جلوي مرگ و ابتلاي حتي يك نفر را گرفت ضرورت اين كار اظهرمن‌الشمس است. به نظرم لازم است در اين موضوع يك صداي واحد با اطلاع‌رساني شفاف و دقيق از نظام مديريت كشور شنيده شود و افراد مسوول و نيمه مسوول از اظهارنظرهاي گاه و بيگاه در اين خصوص خودداري كنند. اگرچه ديوار بي‌اعتمادي بين مردم و نظام و دولت بالاست اما بدنه تخصصي جامعه پزشكي كشور هنوز مورد وثوق مردم هستند. ضمن آنكه بايد ياد بگيريم هر موضوعي به ويژه سلامت و جان مردم را دستمايه تسويه‌حساب‌هاي سياسي نكنيم اگرچه چشم‌انداز ماه‌هاي آتي نويدبخش اين معنا نيست و گروهي هر موفقيت دولت را مقارن شكست اهداف انتخاباتي خود تلقي  مي‌كنند.