رييس مجلس يازدهم پيام رهبري را تحويل رييس مجلس دوماي روسيه داد
ماموريت
انجام شد
محمدباقر قاليباف، رييس مجلس كه روز يكشنبه بعد از آن همه حواشي راهي مسكو شد، ديروز مهم‌ترين ماموريت خود در اين سفر را انجام داد و پيام رهبري را تقديم رييس مجلس دوماي روسيه كرد. او همان ابتدا و در بدو ورود به مسكو گفته بود كه حامل پيام مهمي از سوي مقام معظم رهبري براي دولت روسيه است؛ پيامي در چارچوب روابط راهبردي دو كشور. رييس مجلس كه پس از نپذيرفتن پروتكل‌هاي بهداشتي براي ملاقات با پوتين با حواشي و هجمه‌هاي بسيار مواجه شده بود، توضيح داد كه اين سفر به دعوت رييس دوماي روسيه برنامه‌ريزي شده است. همچنين تاكيد كرد كه «روابط جمهوري اسلامي ايران و فدراسيون روسيه مبتني بر يك رويكرد راهبردي و درازمدت است و بر همين اساس پارلمان‌هاي دو كشور در تعميق‌بخشي، جهت‌‌دهي و بسترسازي براي راهبردي كردن همكاري‌هاي بين دو كشور و مسائل منطقه‌‌اي و بين‌المللي مذاكره و همكاري خواهند كرد.»
محورهاي گفت‌وگو
رساندن پيام رهبري و گفت‌وگوهاي دوجانبه معمول اما تنها هدف قاليباف از اين سفر نبود. او به روسيه رفت تا در اين اوضاع و احوال اقتصادي كه متاثر از تحريم‌هاي غرب است، روزنه‌اي براي نفس كشيدن اقتصاد ايران بيابد. در واقع نگاه به شرق و رفع تنگناهاي اقتصادي كشور از اين طريق از جمله اهداف اين سفر است و براي همين هم ديديم كه روزنامه كيهان در شماره ديروز خود هراس از توسعه روابط با چين و روسيه را پشت پرده هجمه‌ها به سفر قاليباف خواند. بديهي است كه ايران و روسيه حرف براي زدن بسيار دارند. از برجام و مسائل هسته‌اي كه روسيه در آن جانب ايران را دارد، گرفته تا خريد واكسن كرونا كه بحث داغ اين روزهاست. قاليباف نيز در همان مصاحبه بدو ورود گفت كه پيرامون اين مسائل رايزني خواهد كرد. آنچه قاليباف درباره اهداف اين سفر نگفت اما اين روزها كاملا مورد توجه و تاكيد است، استارت ديپلماسي پارلماني است كه به گفته تحليلگران و كارشناسان با افزايش پرستيژ و اعتبار سياسي قاليباف توام است.
ايرادگيري قاليباف از ديپلماسي اقتصادي
قاليباف اولين جلسه در روسيه با ديپلمات‌ها و روساي نهادهاي جمهوي اسلامي در مسكو داشت. همان‌جا هم بود كه به بعد اقتصادي سفر خود تاكيد و ايراداتي كه پيش‌تر به عملكرد وزارت خارجه در حوزه اقتصادي گرفته بود را تكرار كرد. او بخش عمده‌اي از تقصيرها در زمينه وضعيت اقتصادي را گردن سوءمديريت انداخت و بعد از يك‌سري حرف تكراري مثل انتقاد از فرار سرمايه و... با تاكيد بر اينكه اكنون در نقطه‌اي ايستاده‌ايم كه با وجود تمام فشارها مي‌توانيم يك تحول بزرگ در كشور به وجود بياوريم، گفت: «در بخش‌هايي مانند حوزه علمي، دفاعي و تكنولوژي كه مبتني بر سنت‌هاي الهي و مديريت درست حركت كرده‌ايم، موفق بوديم و عمق استراتژيك ما ۲ هزار كيلومتر شده است اما متاسفانه در حوزه اقتصادي عمق استراتژيك ما به اندازه يك خمپاره 60 هم نيست.» او گفت: «ما مي‌توانيم حوزه اقتصادي را هم با همان قدرت بالا ببريم. فصل مشترك تمام مشكلاتي كه امشب در اين نشست مطرح شد، اين است كه ما نمي‌توانيم توليدات خود را ۲ هزار كيلومتر آن‌طرف‌تر به فروش برسانيم و ريشه اصلي تمام اين مشكلات در اين خلاصه مي‌شود كه توان توليد و قدرت سياسي براي انجام هماهنگي‌ها و ظرفيت‌هاي لازم را داريم، اما سوءمديريت و بروكراسي‌هاي غلط موجود، مشكل اصلي ماست كه اجازه استفاده از اين ظرفيت‌ها را نمي‌دهد.»
تاكيد رهبري به انجام سفر
رييس مجلس در بخش ديگري از سخنان خود، به تشريح انگيزه‌هاي خود از سفر به روسيه پرداخت و گفت: «علت سفر من به اين كشور اطمينان‌بخشي به روسيه بود تا بداند بروز هر اتفاقي در غرب هيچ تاثيري بر روابط ما با آنها نمي‌گذارد و ما اكنون به دنبال زيرساخت‌هاي جديدي براي استفاده از ظرفيت‌ها هستيم.» او در واكنش به حواشي سفر نيز گفت: «غرب‌گراها در كشورمان در بحث همكاري‌هاي مشترك ايران با روسيه و چين سنگ‌اندازي‌هايي مي‌كنند، مانند بحث برنامه راهبردي ۲۵ ساله ايران و چين كه ظرف ۴۸ ساعت هجمه‌اي را عليه چين به راه انداختند كه موجب تعجب اين كشور شد. همچنين شاهد بوديم از روزي كه سفر من به روسيه قطعي شد، هجمه‌هاي زيادي را به وجود آوردند.» وي با بيان اينكه در اين سفر حامل پيام رهبر انقلاب كه حاوي ادامه‌دار بودن طرح‌هاي راهبردي ميان ايران و روسيه است، براي رييس‌جمهور روسيه هستم، اظهار كرد: با اين وجود شاهديم همان جريان‌ها، طي ۲۴ ساعت چه غوغايي عليه اين سفر به راه انداختند كه بيانگر يك طراحي مشخص است. در برهه‌اي حتي زماني كه مي‌خواستم زمان سفر به روسيه را به تعويق بيندازم، رهبر معظم انقلاب فرمودند اين سفر را به تاخير نيندازيد و تاكيدشان بر اين بود كه نكاتي را به صورت مكتوب به شما ارائه مي‌كنم تا به روسيه ببريد.»
روايت ظريف از تداركات سفر
همزمان با رايزني‌هاي قاليباف در روسيه، حواشي سفر اينجا در تهران ادامه داشت و كار به جايي رسيد كه وزارت امور خارجه و شخص ظريف تصميم براي ارائه توضيحاتي در اين خصوص بگيرند. به گزارش ايسنا، ظريف در پاسخ به پرسشي در مورد سفر رييس مجلس به روسيه و اينكه وي حامل چه پيامي است و آيا وزارت خارجه در جريان اين سفر بوده است يا نه، گفت: بله ما از انجام اين سفر اطلاع داشتيم. البته پروتكل‌هاي كرونايي و پروتكل‌هاي ملاقات روساي مجلس، امكان ملاقات با آقاي پوتين را فراهم نمي‌كرد و ما اين را از همان ابتدا به دوستان در مجلس گفتيم. وي با بيان اينكه در وزارت خارجه و همچنين سفارت ايران در روسيه تلاش شد كه سفر بسيار خوبي براي آقاي قاليباف تدارك ديده شود، افزود: آقاي قاليباف در سفر به روسيه با روساي دو مجلس روسيه، وزير خارجه و دبير شوراي امنيت ملي اين كشور ديدار و رايزني خواهد كرد. همچنين ملاقات‌هاي متعددي با محافل دانشگاهي، خبري و ايرانيان مقيم روسيه خواهند داشت. سفر بسيار خوبي براي ايشان تدارك ديده شده است و اميدواريم اين سفر، سفر موفقي در راستاي تقويت روابط دو كشور باشد.
نقد وزارت خارجه به برخوردهاي جناحي
سعيد خطيب‌زاده، سخنگوي وزارت امور خارجه نيز در نشست خبري ديروز خود خطاب به خبرنگاران گفت: حيف است يك سفر به اين مهمي توسط رييس مجلس و همراه با پيام مقام معظم رهبري انجام شود و برخي آنهايي كه نمي‌دانند و مي‌خواهند از همه چيز براي برخوردهاي جناحي استفاده كنند. از اول ملاقاتي با پوتين طراحي نشده بود. اگر موضوع كرونا و پروتكل‌ها نبود ممكن بود برخي ملاقات‌ها انجام شود. الان در شرايط ويژه‌اي به سر مي‌بريم و نفس سفر مهم است و ملاقات‌هاي خوبي با مقامات روسيه و همتاي خود داريم. از اول ايشان در جريان بودند و برخي كساني كه نمي‌دانند برخي اظهاراتي را مطرح مي‌كنند كه سازنده نيست. وي گفت: وزارت خارجه به عنوان دستگاه حاكميتي حتي اگر تاجر بخواهد جايي برود تمام تسهيلات را فراهم مي‌كنيم. در اين سفر حداكثر همراهي و همكاري بين ظريف و قاليباف و نشست و رايزني در سطوح مختلف صورت گرفته است. اين اظهارات سازنده نيست و پيغام غلط است. از دوستان تقاضا دارم در مسائل حاكميتي شأن حاكميتي داشته باشند.