روزگار سپري شده اپرا در نصف جهان

مراسم بزرگداشت ميرزاده عشقي به مناسبت يكصدمين سال اجراي نمايش اپرا در اصفهان به همراه رونمايي از كتاب ميرزاده عشقي به قلم اردشير صالح‌پور با حضور هنرمندان و مديران فرهنگي و هنري برگزار شد. صالح‌پور در اين مراسم گفت: شهرداري اصفهان، اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي و حوزه هنري بايد كمك كنند تا اجراي اپرا را در اصفهان پاس بداريم.
به گزارش ايران تئاتر ثبت رويداد يكصد ساله اجراي اپرا در اصفهان، احياي سالن نمايش هتل جهان، نامگذاري آن به نام ميرزاده عشقي و نيز اجراي سالانه اپرا در اين سالن، پيشنهادات مهمي بود كه رييس يونيما و رييس ايكوم ايران همزمان با فرا رسيدن يكصدمين سالگرد اجراي اپرا توسط ميرزاده عشقي در مراسمي كه به منظور بزرگداشت اين هنرمند در اصفهان برگزار شده بود، مطرح كردند.
علي عطريان، رييس اداره هنري سازمان فرهنگي اجتماعي و ورزشي شهرداري اصفهان در آيين بزرگداشت «ميرزاده عشقي» كه شامگاه شنبه (۲۵ بهمن ‌ماه) در آستانه بازگشايي تالار هنر اصفهان در سالن اصلي اين تالار برگزار و از صفحه رسمي آن در اينستاگرام به صورت زنده پخش شد،گفت: برنامه امشب، يادي خواهد بود از تلاش‌هاي بزرگمردي شاعر، نمايشنامه‌نويس، كارگردان، شهردار اصفهان، مرحوم ميرزاده عشقي كه در همدان ‌زاده شد و در ۳۱ سالگي در تهران از دنيا رفت. او ادامه داد: تالار هنر به عنوان يكي از خاستگاه‌هاي هنر نمايش در شهر اصفهان فردا (يكشنبه- ۲۶ بهمن) ‌ماه به مناسبت يك‌صدمين سالروز اجراي اپرا در اصفهان افتتاح ‌مي‌شود و خرسنديم كه اين افتتاح، سرآغازي براي فعاليت هنرهاي نمايشي در شهر باشد.

پيشنهاد ثبت رويداد يكصد ساله اجراي اپرا به نام اصفهان
سپس اردشير صالح‌پور، رييس يونيماي ايران سخنش را با بيان اين جمله كه «اصفهان همواره مهد هنر و پايتخت فرهنگي ايران بوده و هست» آغاز كرد و گفت: براي اينكه اصفهان بتواند به ‌تنهايي ويترين هنر ايران باشد بايد اين تجلي‌گاه فرهنگي را با درايت، هوشمندي و حضور همه هنرمندان به پايگاهي براي هنرمندان بدل كند تا دركوي و برزن اين شهر شاهد هنرنمايي جهانيان باشيم.
او افزود: زماني كه درباره ميرزاده عشقي شروع به نوشتن كردم، بنا داشتم يك مقاله بنويسم اما به‌ مرور آن‌قدر اطلاعات جديدي پيدا شد كه تحقيق را به ۲۰۰ صفحه رساند و ترجيح دادم آن را در قالب كتاب منتشر كنم. نويسنده كتاب ميرزاده عشقي با بيان اينكه اجراي اپراي «رستاخيز سلاطين ايران» در اصفهان، اولين نمونه اجراي نمايش اپرا در ايران است، خاطرنشان كرد: طبق اسنادي كه پيدا كرديم، ميرزاده عشقي حدود 100 روز شهردار بلديه اصفهان بوده و مشير همايون، نمايشنامه‌نويس و موسيقيدان بزرگ نيز زماني رياست شهرباني اصفهان را برعهده داشته است. اين مساله نشان مي‌دهد كه آن زمان چقدر به هنر نمايش توجه مي‌شده و شهر، حضور هنرمندان را برمي‌تابيده است.
صالح‌پور از شهردار اصفهان، رييس سازمان فرهنگي اجتماعي و ورزشي شهرداري اصفهان و معاونت فرهنگي آن درخواست كرد، تلاش كنند تا رويداد يكصد ساله اجراي اپرا در اصفهان به نام اين شهر ثبت شود تا بتوانيم هر ساله در هتل جهان كه ميعادگاه اولين اپراي تاريخ ايران بوده شاهد اجراي اين ژانر باشيم.
اين مدرس تئاتر درخواست خود را از هنرمندان شهر به اين شرح بيان كرد: اپرا، نمايش آوازي و موسيقايي است و ما نمونه مذهبي آن را هم داريم؛ «ابوالحسن صبا» تعزيه را اپراي موسيقايي مي‌نامد و ريشه اين هنر در اصفهان به دوره صفويه برمي‌گردد. بنابراين هنرمندان تئاتر اصفهان اين قابليت را دارند كه ژانر اپراي آوازي را در اين شهر زنده كنند و اصفهان بايد در كنار كمدي سفيد خود مبناي اپراي آوازي دركشور باشد.او ادبيات كهن و داستان‌هاي مختلف ايران را داراي قابليت تبديل‌ شدن به اپرا دانست و درباره فصل‌هاي مختلف كتابي كه درباره ميرزاده عشقي نوشته، توضيح داد: در اين كتاب ابتدا به تاريخچه اپرا پرداخته‌ام و بعد اپرا در مشروطه را دنبال كرده‌ام. در ادامه ضمن بررسي تاثير تعزيه بر اپراهاي ايراني درباره ميرزاده عشقي و اجراي اپراي «رستاخيز سلاطين ايران» در هتل جهان توضيحاتي را ارايه كرده‌ام و درباره نگاه و عشق و علاقه او به شهر اصفهان مطالبي را آورده‌ام.
صالح‌پور، ميرزاده عشقي را حد فاصل شعر، موسيقي و نمايشنامه معرفي كرد و يادآور شد: ملت ايران سابقه شعري سترگي دارد، اصفهان نيز در اين حوزه صاحب‌كمال و جمال است و اين منزلت را بايد پاس داشت.
رييس يونيماي ايران گفت: شهرداري اصفهان، اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي و حوزه هنري بايد كمك كنند تا اجراي اپرا را در اصفهان پاس بداريم، چراغ آن را برافروزيم تا گردشگران همان ‌طور كه از ميدان نقش‌جهان بازديد مي‌كنند از موزه عروسك و تئاتر كمدي و اپراي اصفهان نيز بازديد كنند.