همه‌چيز در مورد كارگزار استقلال، سلطه سازمان ليگ، تبليغات محيطي و اسپانسر مشكوك
جنگ زرگري يا نبرد آرماگدون؟
گروه ورزش
هفته گذشته باشگاه استقلال از كارگزار جديد خود رونمايي كرد. آجورلو، مديرعامل جديد استقلال كه با وعده حل مشكلات مالي آبي‌ها پا به عرصه گذاشته در نخستين گام اقدام به عقد قرارداد با كارگزار جديد به مبلغ ۵۰۰ ميليارد تومان كرد. رقمي بزرگ و بي‌سابقه در فوتبال ايران كه توجه همه را به خود جلب كرد. با اين حال سازمان ليگ به عنوان ذي‌نفع اصلي تبليغات محيطي مقابل اقدام باشگاه موضع گرفت.
كارگزار جديد آبي‌ها
پس از فسخ قرارداد با هاي‌وب كه با دخالت دادگاه صورت گرفت باشگاه استقلال با كارگزار جديد به تفاهم رسيد. باشگاه استقلال در اين رابطه نوشت: «طي قراردادي ميان مديرعامل باشگاه استقلال و شركت ايده پروران تبليغ، اين شركت به عنوان كارگزار رسمي باشگاه استقلال معرفي شد. طبق اين قرارداد كف تعهد كارگزار در فصل جاري ۵۰۰ ميليارد تومان و در صورت افزايش درآمد كارگزار، باشگاه از اين درآمدها سهم بالايي خواهد برد. گفتني است ۱۵۰ ميليارد تومان از تعهد كارگزار مربوط به تبليغات محيطي بازي‌هاي خانگي باشگاه استقلال است.» گفته شده يكي از سهامداران اصلي و رييس هيات‌مديره شركت ايده‌پروران علي لهراسبي، يكي از خوانندگان پاپ است. آن طور كه شنيده شده لهراسبي سال‌هاست در كنار خوانندگي فعاليت در عرصه تبليغات را هم پيگيري مي‌كند. بعد از انتشار خبر عقد قرارداد سوال‌هاي زياي در اين رابطه شكل گرفت كه پاسخ‌هايش در بيانيه كوتاه باشگاه استقلال نيامده بود. از جمله اينكه تبليغات محيطي چطور قرار است به استقلال واگذار شود و اينكه باشگاه در ازاي اين رقم تاريخي چه تعهداتي به طرف مقابل داده است؟
آبي‌ها مقابل سازمان ليگ
يكي از اين سوالات بلافاصله پاسخ داده شد؛ ساعاتي بعد از انتشار خبر عقد قرارداد آجورلو به عنوان مديرعامل استقلال در نامه‌اي به سازمان ليگ درخواست كرد تبليغات محيطي بازي‌هاي خانگي استقلال به خود تيم واگذار شود. در بخشي از نامه مصطفي آجورلو خطاب به حيدر بهاروند آمده است: «مقتضي است ضمن ارج نهادن به حقوق باشگاه استقلال به عوامل برگزاري مسابقات دستورات لازم را براي همكاري با كارگزار اين باشگاه شركت ايده پروران تبليغ جهت اجراي تبليغات محيطي ابلاغ فرماييد.» اين درخواست در شرايطي مطرح شد كه در ساعات بعد آن قرار بود استقلال نخستين ميزباني‌اش در ليگ بيست‌ويكم را انجام بدهد. به اين ترتيب همه منتظر ماندند تا ببينند آيا آبي‌ها مي‌توانند استارت توافق با كارگزار جديد را در بازي با هوادار بزنند؟
تبليغات ممنوع!
بازي استقلال و هوادار در هفته اول ليگ برتر در حالي آغاز شد كه خبري از تبليغات محيطي كارگزار جديد استقلال نبود و در كنار زمين تبليغات سازمان ليگ به چشم مي‌خورد. قبل از بازي هم خبري منتشر شده بود مبني بر اينكه مسوولان استاديوم آزادي با هماهنگي سازمان ليگ از ورود تجهيزات تبليغات محيطي باشگاه استقلال به ورزشگاه جلوگيري كرده‌اند. طبق هماهنگي‌هاي صورت گرفته بين استقلال و كارگزار تمامي تجهيزات تبليغات محيطي توسط باشگاه استقلال به استاديوم آزادي براي ديدار با هوادار ارسال شد اما مسوولان ورزشگاه از ورود اين تجهيزات ممانعت به عمل آوردند. به اين ترتيب يكي از بندهاي قرارداد استقلال با كارگزار جديد كه مربوط به تبليغات محيطي بود در همان قدم اول نقض شد. باشگاه استقلال مدعي شد به خاطر اين مساله ۱۰ ميليارد تومان متضرر شده است.
حق پخش‌مان كجا بود؟
در همين رابطه صادق درودگر، عضو هيات رييسه سازمان ليگ كه ابتدا در يك گفت‌وگوي كوتاه با رسانه‌ها درخواست استقلال را نشدني و غيرمنطقي دانسته بود، با حضور در يك برنامه تلويزيوني به صورت مبسوط نسبت به اين مساله واكنش نشان داد و جزييات عجيبي از اين قرارداد فاش كرد. درودگر گفت: «در روز ۲۸ مهر يك نامه از طرف باشگاه استقلال آمده و شركتي را معرفي كرده است. آن شركت هم در يك نامه بدون مهر به ورزشگاه آزادي نوشته ما مي‌خواهيم وسايل را بياوريم و تبليغ كنيم. من از سردار آجرلو اين انتظار را نداشتم. اين پروسه‌اي نيست كه يك روزه انجام شود.» درودگر در ادامه با تاكيد بر قانون‌مداري گفت «اگر مي‌خواهند شرايط عوض شود ساز و كار آن در اساسنامه آمده است.»
درودگر توضيحاتي هم در مورد شركت طرف حساب استقلال داد. درودگر گفت: «اين قرارداد با شركتي بسته شده كه مسووليت محدود دارد و سرمايه‌اش يك ميليون تومان است. يعني اين شركت قراردادي بسته كه رقمش 500 هزار برابر سرمايه شركت است. آيا اين منطقي است؟ چرا باشگاه پرسپوليس اين قرارداد را نپذيرفت؟ شركتي آمده اعلام كرده ۱۵۰ ميليارد به پرسپوليس مي‌دهم،۱۵۰ ميليارد به استقلال. اين در حالي است كه ما يك ماه پيش مزايده گذاشتيم و كل ليگ را داديم ۱۸۰ ميليارد. چرا اين شركت جلو نيامد؟ من حاضرم تمام اعضاي سازمان ليگ را متقاعد كنم و همين شركت را بياورم و كل تبليغات محيطي را به آنها بدهم فقط اين شركت يك ضمانتنامه بانكي بياورد.» عضو هيات رييسه سازمان ليگ در مورد فرد پشت‌پرده اين ماجرا هم به نكات جالبي اشاره كرد. درودگر گفت: «پشت اين قضيه كسي است كه به فوتبال ايران بدهكار است. اين فرد كسي است كه تبليغات تمام ورزش در اين سال‌ها به به عهده‌اش بوده. بسكتبال، كشتي، تكواندو، فوتبال و همه جا بوده!»
مديرعامل سابق چند باشگاه ليگ برتري همچنين به وجود بندهايي در قرارداد استقلال و كارگزار جديد اشاره كرد كه در عمل نشدني هستند: «در اين قرارداد جزيياتي وجود دارد و من شنيدم ۱۵۰ ميليارد تبليغات و البسه تيم‌هاست و ۲۰۰ ميليارد حق پخش تلويزيوني است. مگر ما حق پخش داريم كه از صدا و سيما بگيرند و بدهند به باشگاه‌ها؟ همچنين بحث پيامك است كه ديگر انجام نمي‌شود.»
استقلال سوال مي‌كند
روز گذشته باشگاه استقلال درباره حواشي و مطالبي درباره كارگزار جديد اين باشگاه مطرح مي‌شود، بيانيه‌اي منتشر كرد. در اين بيانيه با مردود دانستن ادعاها نسبت به كارگزار جديد استقلال و تكذيب دخيل بودن حق پخش در درآمدهاي باشگاه آمده است: «با وجودي كه اختيار تبليغات محيطي طي چند فصل گذشته با سازمان ليگ بوده اما اين فرصت تبديل به درآمد بزرگ و پايدار براي باشگاه‌هاي فوتبال كشور نشده است. چه بسا اطلاع‌رساني شفاف درباره درآمدهاي تبليغات محيطي در حداقل پنج فصل گذشته خود تاييدي بر اين گزاره باشد. اكنون سوال اين است كه اگر باشگاهي مانند استقلال توانسته زمينه درآمد تقريبا ۱۵ برابر از تبليغات محيطي را براي خودش ايجاد كند، سازمان ليگ فوتبال كشور به عنوان نهادي كه بايد حامي حقوق باشگاه‌ها باشد، بايد از افزايش درآمد اين باشگاه حمايت كند يا با افزايش اين ميزان درآمد مخالفت كند؟ سوال بعدي اينكه اگر اين قرارداد و قراردادهاي مشابه موجب افزايش درآمد سازمان ليگ به واسطه سهم ۲۰ درصدي از تبليغات محيطي شود باز هم بايد با اين جهش درآمدي و افزايش سود مخالفت كرد؟ و سوال آخر؛ اگر يك باشگاه توانايي درآمدزايي ۱۵۰ ميليارد توماني از تبليغات محيطي را داشته باشد، درآمد كل ليگ برتر از تبليغات محيطي چه ميزان خواهد بود؟» در ادامه اين بيانيه با انتقاد از عملكرد سازمان ليگ آمده است: «متاسفانه به گفته مسوولان سازمان ليگ در فصل جاري ليگ برتر، سازمان ليگ، با هيچ شركتي به عنوان كارگزار تبليغات محيطي قرارداد منعقد نكرده و خود سازمان ليگ به‌مثابه يك شركت تبليغاتي يا كارگزار با اسپانسرها قرارداد مي‌بندد كه حاكي از روند اشتباه تبليغات محيطي در فوتبال ايران است. سوال اين است كه چرا هيچ شركتي حاضر به همكاري با سازمان ليگ نشده است و البته با چه منطق و اصولي و با چه كارنامه‌اي خود سازمان ليگ در مقام كارگزار، امور تبليغات محيطي را اداره مي‌كند؟» در اين بيانيه در مورد درخواست درودگر مبني بر گرفتن ضمانتنامه بانكي از كارگزار استقلال آمده است: «دوستان كه از ضمانتنامه براي حسن انجام قرارداد سخن مي‌گويند به اين سوال هم پاسخ دهند كه در سال ۹۷ و ۹۸ چه ميزان ضمانتنامه از شركت‌هاي طرف قرارداد خود براي تبليغات محيطي دريافت كرده‌اند و در سال گذشته چه قرارداد يا قراردادهايي منعقد شده و چه ميزان درآمد حاصل شده است؟ و سوال ديگر اينكه اگر روال در اين سازمان درست و منطقي بوده چرا سه پرونده مختلف با سه شركت مختلف به اذعان مسوولان اين سازمان وجود دارد؟ اگر از شركت‌هاي طرف قرارداد ضمانتنامه اخذ شده چرا حق كامل باشگاه‌ها از تبليغات محيطي پرداخت نشده است و از بابت اين خسارت، باشگاه‌ها در كدام مرجع بايد حقوق خود را مطالبه كنند؟ نكته بعد اينكه اگر در اين سال‌ها تبليغات محيطي در اختيار سازمان ليگ بوده است چرا خود اين سازمان از بابت خسارت وارد نشدن به منافع فوتبال به باشگاه‌ها ضمانت ارائه نكرده است؟»
هواداران حق دارند
به اين ترتيب و با توضيحات درودگر، قرارداد استقلال و اتفاقي كه در هفته نخست رقابت‌ها رخ داد و بيانيه باشگاه استقلال به نظر مي‌رسد در ادامه شاهد يك جنگ رسانه‌اي و حقوقي بين دو طرف باشيم. هواداران استقلال هم از همان لحظات اول در فضاي مجازي با قدرت پشت مديرعامل تيم‌شان درآمده‌اند و سازمان ليگ و به تبع آن فدراسيون را به سنگ‌اندازي جلوي موفقيت استقلال متهم مي‌كنند. در اين ميان هواداران به درستي يك سوال مهم را مطرح مي‌كنند: در سال‌هاي گذشته به استقلال از تبليغات محيطي ليگ چه سودي رسيده است؟
سوال هواداران استقلال در واقع سوال همه طرفداران فوتبال در ايران و همچنين رسانه‌هاست. سال‌هاست تيم‌هاي ليگ برتري از حضور در ليگ و همچنين كسب عناوين هيچ درآمدي به دست نمي‌آورند. در ابتداي ليگ قبل در گزارشي نوشتيم كه درآمد باشگاه پرسپوليس بابت قهرماني در ليگ برتر «صفر ريال» بوده است. همان زمان يكي از مديران اين تيم كه نخواست نامش فاش شود در پاسخ به سوال خبرنگار روزنامه اعتماد كه پرسيده بود «سال گذشته شما بابت قهرماني در ليگ چقدر درآمد داشتيد؟» گفت: «هيچ!» اين فرد مطلع افزود: «متاسفانه سازمان ليگ اصلا در اين زمينه شفاف عمل نمي‌كند. آنها دقيقا نمي‌گويند چقدر درآمد دارند و نه تنها پولي نمي‌دهند بلكه مدعي مي‌شوند، بدهكار هم هستيد.» در همان گزارش به اين مساله اشاره شد كه اگر سازمان ليگ قدرالسهم پرسپوليس به عنوان قهرمان ليگ را بدهد و صدا و سيما هم به همان وظيفه تعيين شده در قانون يعني پرداخت 30 درصد از درآمد ۱۵۰ ميليارد توماني‌اش از تبليغات عمل كند، سرخ‌ها بابت قهرماني بايد لااقل ۲۰۰ ميليارد تومان عايدي داشته باشند كه در عمل اين رقم صفر بوده. در چنين شرايطي هواداران و باشگاه‌ها حق دارند به اصطلاح خود درودگر «زير ميز بزنند» چرا كه آنها تيم‌شان را مي‌بينند كه هم براي صدا و سيما هم براي سازمان ليگ و هم براي فدراسيون فوتبال درآمدزايي مي‌كند اما از اين درآمد چيزي عايدش نمي‌شود.
جنگ زرگري يا آرماگدون؟
حال بايد ديد درگيري استقلال با سازمان ليگ به كجا خواهد كشيد. برخي در اين زمينه معتقدند آجورلو با علم به اينكه نمي‌تواند با سازمان ليگ دربيفتد اين اقدام را به صورت نمايشي انجام داده تا بين هواداران محبوبيت به دست آورد و در نهايت هر چه شد بگويد سازمان ليگ مانع شد. برخي هم معتقدند كه مديرعامل جديد آبي‌ها سفت و محكم قرار است پاي اين قرارداد بماند و همه را به چالش بكشد. به هر ترتيب نتيجه اين جنگ چه زرگري باشد و چه واقعي، تاثير بزرگي بر وضعيت درآمد تيم‌ها از تبليغات خواهد گذاشت. اگر استقلال خيلي زود كنار بكشد احتمالا تا سال‌ها باشگاه‌ها زير سلطه سازمان ليگ باقي مي‌مانند و اگر استقلال جدي باشد مي‌تواند يك مسير جديد در توسعه فوتبال باز كند. صادق درودگر در برنامه تلويزيوني گفت باشگاه‌ها با همان ترتيبي كه قوانين جاري وضع شده مي‌توانند طرح‌هاي جديد خود را ارائه كنند و در صورت راي آوردن به عنوان قوانين جديد مصوب شود. اين يعني راه ديگري كه پيش پاي مديرعامل استقلال قرار دارد اين است كه او بتواند ساير مديران عامل باشگاه‌ها را با خود در اين زمينه همراه كند تا با اعمال فشار به سازمان ليگ بتوانند حق تبليغات محيطي را به دست بياورند.