عبور نابغه ايراني از لبه تاريخ
فيروزجا ركورد افسانه‌اي كارلسن را شكست
گروه ورزش
عليرضا فيروزجا نابغه شطرنج ايراني با پيروزي برابر سوپراستاد بزرگ آذربايجاني به تاريخ پيوست. در دور پاياني رقابت‌هاي قهرماني تيمي اروپا، عليرضا فيروزجا شطرنج‌باز ايراني كه در تيم فرانسه بازي مي‌كند به مصاف شهريار ممدياروف سوپر استاد بزرگ آذربايجاني رفت و موفق شد به پيروزي دست پيدا كند. مدياروف ششمين ريتينگ برتر تاريخ شطرنج جهان را در سال ۲۰۱۸ به ثبت رسانده بود و با ريتينگ ۲۸۱۸ در آن سال در جايگاه سوم برترين شطرنج‌بازان قرار گرفت. فيروزجا با اين پيروزي از ۹ امتياز ممكن هشت امتياز را به دست آورد و بدون شكست و با ۷ پيروزي و دو تساوي عملكرد عالي را به ثبت برساند.
فيروزجا با اين نمايش درخشان كه به كسب مدال طلاي ميز يك مسابقات قهرماني اروپا براي او منجر شد توانست ريتينگ زنده خود را براي نخستين‌بار به بالاي ۲۸۰۰ و عدد ۲۸۰۳.۸ برساند. فيروزجا با اين كار جوان‌ترين فرد در تاريخ دنياي شطرنج شد كه توانسته از عدد ۲۸۰۰ عبور كند. فيروزجا يكشنبه شب تنها ۱۸ سال و ۵ ماه و ۱۳ روز سن داشت. پيش از او مگنوس كارلسن نفر اول دنياي شطرنج با ۱۸ سال و ۱۱ ماه و ۲ روز عنوان جوان‌ترين فردي كه توانسته از ريتينگ ۲۸۰۰ عبور كند را در اختيار داشت.
فيروزجا همچنين تبديل به چهاردهمين فرد در تاريخ اين رشته ورزشي شد كه موفق مي‌شود به اين ريتينگ دست پيدا كند. حالا نابغه ايراني موفق شده پانزدهمين فرد در تاريخ باشد كه وارد باشگاه ۲۸۰۰تايي‌ها مي‌شود. او امروز بالاتر از كاسپاروف افسانه‌اي، فيشر و كارپف و همه بهترين‌هاي جهان با اين ركورد قرار گرفته است. موفقيت فيروزجا در رسانه‌هاي مختلف دنيا بازتاب گسترده‌اي داشت. يكي از سايت‌هاي معتبر در حوزه اخبار شطرنج در مورد فيروزجا نوشت: «قبل از سال ۲۰۲۰ تنها يك ستاره در شطرنج وجود داشت. مگنوس كارلسن نروژي. نقشه اصلي دنياي شطرنج در تمام اين سال‌ها اين بود كه با حسرت تماشا كنيم چه كسي از جمع بهترين بازيكنان دنيا مي‌تواند پس از باخت دوباره به كارلسن، احتمالا در تاي‌بريك، در تورنمنت بعدي به پيروزي دست پيدا كند و جايزه قابل‌توجهي ببرد.» سايت worldchess.com ادامه داد: «اما در طول همه‌گيري ستاره جديد به گونه‌اي ظاهر شد كه حالا در مسابقات قهرماني شطرنج جهان كه اين هفته آغاز مي‌شود و در آن كارلسن با رقيب قديمي خود نپومنياچي از روسيه روبرو مي‌شود همه چشم‌ها به فيروزجا دوخته خواهد شد.»
ويشوانتان آناند قهرمان سابق شطرنج نيز به تمجيد از فيروزجا پرداخت و گفت: «منم مثل هر كس ديگر نفسم بالا نمي‌آيد! ديوانه‌كننده است. شطرنج‌بازان در شرايطي كه ريتينگ ۲۷۷۵ دارند هرگز نمي‌توانند در يك تورنمنت ۲۵ واحد ريتينگ اضافه كنند.» وي ادامه داد: «تقريبا از پارسال ديگر همه فهميده بودند كه او يك پديده خاص و استثنايي است. اما آخر اينقدر پيشرفت سريع!؟ جام‌جهاني برايش خوب پيش نرفت اما قهرمان گرند سوييس شد و حالا در قهرماني تيمي اروپا درخشيد. همه صبر و طاقت را از دست داده‌اند و منتظر ديدار بين او و كارلسن در مچ قهرماني جهان هستند.» اين نابغه هندي در مورد استعداد شطرنج‌باز ايراني گفت: «هر چيزي كه در يك شطرنج‌باز دوست داريد، ببينيد در عليرضا ديده مي‌شود. فيروزجا از آن دست بازيكناني است كه مي‌شود با لذت بازي‌شان را تماشا كرد. استعداد او در حال سرريز شدن است!»
همچنين نايجل شورت نايب رييس فدراسيون جهاني شطرنج و سرمربي سابق تيم ملي شطرنج ايران كه قبلا در مقابل نابغه ايراني بازي كرده بود در مورد درخشش فيروزجا در توييتر نوشت: «مدت‌هاست مي‌دانستم تنها راهي كه مي‌خواستم ركورد ۱۰۰ درصد پيروزي‌ام را مقابل عليرضا فيروزجا حفظ كنم اين بود كه ديگر هرگز با او بازي نكنم. بازي او بسيار درخشان و ترسناك است.»
فيده نهاد حاكم بر شطرنج در تلاش است تا تورنمنت كانديد را در سال ۲۰۲۲ سازماندهي كند و چرخه مسابقات قهرماني را سرعت ببخشد تا زمان از دست رفته در طول دوران قرنطينه را جبران كند. فيروزجا با موفقيت در مسابقات گرندسوييس توانسته جايگاه خود را در مسابقات كانديد سال آينده قطعي كند و حال بايد ديد آيا او مي‌تواند از سد حريفان كاركشته دنياي شطرنج عبور كند تا در سال ۲۰۲۳ براي كسب عنوان بهترين شطرنج‌باز دنيا با مگنوس كارلسن يا نپو روبرو شود يا خير. فيروزجا در حالي امروز در اين نقطه ايستاده كه به اعتقاد بسياري از كارشناسان اگر همه‌گيري كرونا اتفاق نيفتاده بود و مسابقات لغو نمي‌شد او خيلي زودتر از اينها از ريتينگ ۲۸۰۰ عبور مي‌كرد. اين كارشناسان معتقدند تنها كسي كه ممكن است تاج و تخت كارلسن را در دنياي شطرنج به خطر بيندازد همين عليرضا فيروزجا است.
در حال حاضر كارلسن با ريتينگ ۲۸۵۵.۹ مرد شماره يك شطرنج جهان است و فيروزجا با ۲۸۰۳.۸ در جايگاه دوم قرار گرفته است.