آسیب‌شناسی وضع موجود
قسمت نهم
برای این امر باید از تفسیرهای بی‌وجه برای میزان اقتدار ولی فقیه و مفهوم مطلقه بودن ولایت و تقدم رهبری بر قانون و امثال آن پرهیز کرد و به جای سوق دادن نظام به سوی بازتولید نظامهای سیاسی غیردموکراتیک، به گونهای عمل کرد که امکان دفاع عقلانی از نظام و عملکرد آن به وجود آید. باید نظام سیاسی مبتنی بر ولایت فقیه به سوی شاخصههای یک نظام دموکراتیک سوق پیدا کند. دورهای و محدود کردن مدت رهبری، نهادینه کردن نحوه اعمال قدرت ولی فقیه، حفظ استقلال خبرگان، تمهید سازوکار نظارتی کارآمد در خبرگان برای نظارت بر ولی‌فقیه، رعایت حق نهادهای حکومتی دیگر در اعمال قدرت در چارچوب قانون و مواردی از این دست، هم اصل ولایت فقیه را از بعد نظری و منطقی قابل دفاع‌تر می‌کند، هم سازوکار حکومت را دموکراتیک‌تر می‌سازد؛ هم بر مشروعیت مردمی حکومت می‌افزاید، هم امید به تبدیل نظریه ولایت فقیه را به یک اندیشه مورد قبول متدینان در حوزه اندیشه سیاسی بیشتر می‌کند.
اکنون اما چنین نیست و هر روز که می‌گذرد فهم اقتدارگرایانه از نظریه ولایت فقیه جایگزین درک مردم‌سالارانه از این نظریه می‌شود. مدعیان این قرائت از ولایت فقیه، نمی‌توانند تمایز ملموسی میان برداشت خود از ولایت فقیه و نمونه مورد قبول امیرالمومنین در اندیشه داعش و طالبان ایجاد کنند. از منظر طرفداران داعش، خلیفه و جانشین پیامبر همه اختیارات را دارد و مردم مکلف به تبعیت هستند. خلیفه به کسی پاسخگو نیست و هر حکمی بکند باید اطاعت شود. در صدور حکم اسلام هم کاری به حقوق بشر و دمکراسی و خواست مردم ندارند و حتی معتقد به احیای احکام منسوخ شده اسلام از جمله داشتن کنیز و برده کردن کفار و خرید و فروش زنان اسیر و ... هستند. شاید بگویید این سخنان چه ربطی به ما و اندیشه مورد قبول ما دارد؟ صراحتا عرض می‌کنم که بخش عمده مبانی اعتقادی برخی از مدعیان اسلام و انقلاب در ایران با مبانی مورد قبول داعش و طالبان شباهت دارد ولی فضای دینداران ایران و سطح فرهنگ مردم ما اجازه مطرح شدن برخی از نتایج این‌گونه اعتقادات را نمی‌دهد و الا منطقا می‌توان این نتایج را از متن آن اعتقادات استخراج کرد.
صراحتا عرض می‌کنم اگر مدافعان نظریه ولایت فقیه نتوانند سازوکاری دمکراتیک را در جامعه ایران پدید آورند و نظریه ولایت فقیه را با فهمی مردم‌سالارانه اجرایی کنند به تدریج میزان ریزش اجتماعی و رجعت نخبگانی از این نظریه افزون و افزون‌تر خواهد شد.
ادامه دارد