«اعتماد »گزارش مي‌دهد
آغاز حضور غربي‌ها در ايران
آخوندي به فرانسوي‌ها هشدار داد كه اگر موضع‌شان را نسبت به تهران تغيير ندهند از بازار پساتحريم محروم خواهند ماند
گروه اقتصادي |آذرماه سال 92 بود كه حسن روحاني، رييس دولت يازدهم با تيم اقتصادي‌اش راهي داووس شد تا حرف‌هاي تازه‌اي از ايران براي حاضران در داووس داشته باشد. وي درآن روز از جذابيت‌هاي سرمايه‌گذاري در ايران، تسهيلات خاص دولت براي سرمايه‌گذاران خارجي سخن گفت و رسما اعلام كرد كه درهاي ايران به روي سرمايه‌گذاران و شركت‌هاي مطرح دنيا باز است.
بعد از آن، وقتي سرمايه‌گذاران مذاكرات را كنار دعوت‌هاي مدام روحاني و مردانش مي‌گذاشتند به اين نتيجه مي‌رسيدند كه ايران بازاري است مناسب براي حضور. رفته رفته شمار هيات‌هاي تجاري كه خواستار حضور در ايران بودند افزايش يافت. آن روزها به خوبي تغيير نگرش به ايران در ميان غربي‌ها مشهود بود، فرانسوي‌ها پيشقراول هيات‌هاي تجاري شدند و هيات تجاري پرطمطراقي را راهي ايران كردند. در اين تيم تجاري كه از پيمانكارها و فعالان صنعتي و نفتي و عمراني تشكيل شده بود، نگاه‌ها به سوي شركاي تجاري بود كه سابقه حضور در ايران را داشتند و به قولي تا پيش از تحريم‌هاي غربي، پاي سفره ايراني‌ها نشسته بودند. در هيات تجاري فرانسوي هرچند شركت‌هاي قدرتمند برقي و عمراني و صنعتي حضور داشتند اما نگاه‌ها به تصميمي دوخته شده بود كه مديران نفتي فرانسوي قرار است بگيرند. اينچنين بود كه نگاه پژو و رنو و ديگر شركت‌هاي فرانسوي به توتال دوخته شد.
حالا دو سالي از آن روزها مي‌گذرد. شرايط ايران تغيير محسوسي را نسبت به قبل تجربه كرده و اوضاع ايران در فضاي بين‌المللي بهبود يافته است. ديگر شرقي‌ها نيز درك كرده‌اند كه نگاه‌ها به ايران تغيير كرده است. رفت و آمدها فزوني گرفته و ايران به زودي وارد دوراني تازه مي‌شود. ابهت تحريم‌ها شكسته و مذاكرات حول آينده است، هيات‌هاي تجاري كه بعد از فرانسوي‌ها به ايران آمدند در حال مذاكرات نهايي براي عقد قراردادهايي هستند كه ممكن است بعد از توافق ژوئن حال و هوايي ديگر به خود بگيرد.
فرانسوي‌ها هم كه مي‌خواستند از اين قاعده مستثني نباشند با تكرار رفت و آمدهاي خود به ايران و مراوده با مديران نفتي، صنعتي و عمراني ايران بنا را بر اين گذاشتند كه حضورشان در ايران را محكم كنند. بر اين اساس بود كه پژو از حضور مجدد در ايران خبر داد، 9 ايرباس تازه نفس بر فراز آسمان ايران پرواز كردند، هر چند فروشنده اصلي ايرباس‌ها فرانسوي‌ها نبودند و در نهايت نفتي‌هاي فرانسوي هم با صداي بلند از تمايل‌شان براي حضور در پروژه‌هاي نفتي ايران سخن گفتند.
اين‌ها سبب شد وقتي عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي براي شركت در همايش تجاري پاريس به فرانسه رفته بود بي‌هيچ دلواپسي از مذاكره‌اش با مديران ايرلاين‌هاي فرانسوي خبر دهد. حالا سخنان متفاوتي از وي به گوش مي‌رسد. او حتي زبان به هشدار باز كرده و گفته است ظرفيت سرمايه‌گذاري 80 ميليارد دلاري در حوزه حمل ونقل ايران وجود دارد و اگر فرانسه موضع خود را در قبال ايران تغيير ندهد با خطر از دست دادن اين فرصت روبه‌رو خواهد بود. رويترز در گزارشي از پاريس نوشته است كه هيچ استراتژي در مورد ايران در فرانسه وجود ندارد و اين مايه تاسف است و دير يا زود مساله هستهاي حل خواهد شد و فرانسه اكنون بايد درباره موضع خود تصميم‌گيري كند. عباس آخوندي گفته است كه به محض اينكه تحريم‌ها كاهش يابد، ايران صنعت هواپيمايي كشوري را در اولويت قرار خواهد داد. او گفته است كه ايران به فكر احياي ناوگان هوايي است و به 300 تا 400 فروند هواپيماي جديد با ارزش حدود 20 ميليارد دلار نيازمند است. وزير راه و شهرسازي در جمع گروهي از ديپلمات‌ها، انديشمندان، محققين و خبرنگاران در پاريس گفت: برخلاف برخي ديدگاه‌هاي متعصبانه در غرب، تهران قصد ندارد تدابير مقابله جويانه را به هنگام نهايي شدن قراردادها اتخاذ كند.
مذاكره ايران با امريكا
آخوندي در جريان اين سفر با مديران شركت‌هاي فرانسوي از جمله تالس و ايرباس نيز ديدار و گفت‌وگو داشته است. بنابر اعلام رويترز، سفير ايران در فرانسه به خبرنگاران اعلام كرد تهران با شركت‌هاي امريكايي از جمله بويينگ كه رقيب اصلي ايرباس است وارد گفت‌وگو شده است.
وزير راه و شهرسازي يادآور شده است كه ظرفيت‌هاي سرمايه‌گذاري در حوزه ريلي شامل 25 ميليارد دلار و در بخش جاده‌اي از جمله ساخت آزادراه‌ها و بزرگراه‌ها 30 ميليارد دلار است. رويترز به نقل از آخوندي گزارش داد كه ايران اهميت زيادي براي فرانسه قايل است، اما فرانسه چگونه ايران را مي‌بيند، جايگاه ايران در سياست خارجي فرانسه چيست؟ من فكر مي‌كنم اجماعي وجود ندارد و فرانسه در قبال ايران راهبردي ندارد. او حتي گفته مطمئن است كه مقامات اقتصادي واقع‌گراتر از سياستمداران هستند و آنها موفق خواهند شد منطق خود را حاكم كنند.
شهرسازان فرانسوي در راه ايران
ملاقات‌هاي آخوندي تنها به صنايع هوايي محدود نشد. وي ديدارهايي با مقامات شهرسازي و كارشناسان اين حوزه نيز داشت. او با اشاره به ملاقات‌هاي خود با وزير مسكن و وزير حمل و نقل فرانسه و مسوولان شماري از شركت‌هاي فرانسوي و بين‌المللي در حوزه‌هاي مختلف هوانوردي، حمل و نقل و بخش‌هاي مختلف ساختمان‌سازي، گفته است: «گفت‌وگوهاي مفيدي با اين افراد صورت گرفته و به نتايج خوبي نيز دست يافته‌ايم. با توجه به اينكه رفت و آمدهاي سياسي و رسمي بين ايران و كشورهاي اروپايي، خصوصاً فرانسه در سال‌هاي اخير بسيار محدود بوده، برقراري اين‌گونه ملاقات‌ها براي تبادل نظر بين دو كشور از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.»براساس مذاكرات انجام شده بين وزير راه و شهرسازي با همتاي فرانسوي‌اش مقرر شد طي دو ماه آينده سه گروه عملياتي از فرانسه براي انتقال تجربيات شهرسازي اين كشور به ايران سفر كنند. به نظر مي‌رسد حضور اين گروه‌هاي عمراني موجب خواهد شد قراردادهاي خاصي ميان دو كشور منعقد شود. آخوندي در اين باره گفته بود: «اساسا در ايران شهرسازي و تقسيمات شهري از كشور فرانسه الگوبرداري شده است، زمينه سفر كارگروه‌هاي فرانسوي به ايران فراهم است و با دعوت از اين كارگروه‌ها اميدوارم تا دو ماه آينده جلسات كارشناسي و تبادل نظر بين طرفين به شكل مطلوبي انجام شود. در ايران برنامه جامعي در زمينه مسكن، تمركز زدايي و ايجاد تعادل بين مناطق مختلف، ساخت انبوه مسكن، توسعه شهري و حمل و نقل عمومي تهيه كرده‌ايم و از تبادل تجربيات و همكاري با كشورهاي مختلف در اين زمينه استقبال مي‌كنيم. دو كشور در گذشته در زمينه‌هاي مختلف و تجربيات فرانسه در حوزه تامين مسكن انبوه و تمركز زدايي اداري و ايجاد توازن در ساختارهاي شهري و حومه آن همكاري‌هاي زيادي داشتند و حضور گروه‌هاي فرانسوي موجب برقراري و گسترش همكاري‌هاي بين دو كشور خواهد شد.»البته در اين نشست‌ها سيلويا پينل، وزير مسكن و برابري زمين و امور شهرستان‌هاي فرانسه به موضوعي اشاره كرده است كه باب ميل وزير راه و شهرسازي ايران است و به نظر مي‌رسد اين موضوع موجب شود همكاري‌هاي دو كشورعمق بيشتري پيدا كند. وي در اين ديدار ضمن ابراز خوشحالي از سفر وزير راه و شهرسازي كشورمان به پاريس، توضيحاتي را درباره حوزه‌هاي فعاليت و برنامه‌هاي دولت فرانسه در حوزه مسكن شامل مسكن اجتماعي، صندوق‌هاي پس‌انداز مسكن و بازآفريني شهري و چگونگي ساماندهي به ساختار شهري و تعادل بخشي منطقه‌اي كشورش ارايه داد و آمادگي دولت فرانسه را براي همكاري با جمهوري اسلامي ايران در حيطه مسووليت وزارتخانه‌اش مورد تاكيد قرار داد. طي مذاكرات صورت گرفته در اين نشست، وزير مسكن فرانسه آمادگي كشورش را براي انتقال تجربيات شهرسازي به ايران اعلام كرد و مقرر شد در اين زمينه سه گروه عملياتي به ايران سفر كنند تا تجربيات دو كشور در حوزه ساختمان، مسكن و شهرسازي بين كارشناسان دو كشور تبادل نظر شود.