ميزان هدررفت انرژي در صورت ‌عدم‌ تغيير ساعت

ما اصولا به جز اعمال ديني مانند نماز و روزه كه براساس زمان طلوع و غروب آفتاب انجام مي‌دهيم، تمام امور و كارهاي روزانه‌مان را به ساعت و دقيقه برنامه‌ريزي مي‌كنيم. از بيداري صبح، صبحانه، رفتن به محل كار، ناهار خوردن تا اِتمام كار، رفت و آمد اتوبوس‌ها، برنامه‌هاي تلويزيوني، شام خوردن و خوابيدن. به عنوان مثال بيداري صبح ساعت 6:30، خوردن صبحانه و ترك خانه ساعت 7:30 و حركت به سوي محل كار و شروع كار ساعت 8 صبح است و ترك محل كار ساعت 4:30 بعدازظهر، انجام كارهاي متفرقه در منزل و خوردن شام ساعت حدود 8 تا 9 شب، تماشاي برنامه‌هاي تلويزيوني و بالاخره خوابيدن در ساعت 11 شب. اين ساعات -چه در كوتاه‌ترين روز و طولاني‌ترين شب سال (يلدا؛ اول دي‌ ماه) چه در طولاني‌ترين روز و كوتاه‌ترين شب سال (اول تير ماه)- تغيير محسوسي ندارند.
اكنون اما آن‌طور كه در تصوير مي‌بينيد، ساعت‌هاي روشنايي و تاريكي را در اولين روز دي و تير ماه مرور كرديم تا مساله روشن شود: 
در روز اول دي، طلوع آفتاب حدود 7:15صبح و غروب حدود‌ (پنج و ربع غروب) است.
حالا ساعات روشنايي و تاريكي اول تير را در صورت «عدم تغيير ساعت» با «تغيير ساعت» مقايسه مي‌كنيم: 
1- عدم تغيير ساعت: طلوع خورشيد ساعت يك ربع به پنج صبح و غروب يك ربع به هشت شب.
2- در صورت تغيير ساعت: طلوع خورشيد ساعت يك ربع به شش صبح و غروب يك ربع به نه شب.
با مقايسه ساعات طلوع خورشيد در اول تير در صورت عدم ‌تغيير ساعت، مي‌بينيم كه خورشيد حدود يك ساعت و 45 دقيقه قبل از ساعت بيداري مفروض ما طلوع مي‌كند و 3 ساعت و 15 دقيقه پيش از ساعت خواب مفروض ما غروب مي‌كند. بنابراين، مي‌بينيم كه صبح، خورشيد يك ساعت و 45 دقيقه به ما روشنايي داده، در حالي كه ما هنوز خواب هستيم و از آن روشنايي استفاده‌اي نمي‌كنيم و در عين حال، شب، از ساعت غروب خورشيد به مدت 3 ساعت و 15 دقيقه (از غروب تا خواب مفروض) براي روشنايي تمام چراغ‌ها روشن مي‌شوند.
حال اگر ساعت را يك ساعت به جلو بكشيم، اين وضعيت را در اول تير خواهيم داشت: 
طلوع خورشيد يك ربع به 6 (45 دقيقه پيش از ساعت مفروض بيداري) 
غروب خورشيد يك ربع به 9 شب (روشنايي چراغ‌ها 2 ساعت و 15 دقيقه تا قبل از ساعت خواب مفروض).
بنابراين، اين تغيير ساعت، يك ساعت روشنايي صبح را كه ما خواب هستيم، به شب و قبل از غروب كه ما بيداريم، منتقل مي‌كند و به‌جاي روشن كردن چراغ‌ها از يك ربع به 8 شب (3 ساعت و 15 دقيقه قبل از خواب)، چراغ‌ها را از يك ربع به 9 شب (2 ساعت و 15 دقيقه قبل از خواب) روشن مي‌كنيم و در مجموع اين انتقال روشنايي باعث مي‌شود كه كل كشور براي مدت يك ساعت- ديرتر چراغ‌‌ها را روشن كند و تا ساعت خواب، چراغ‌ها يك ساعت كمتر روشن خواهند بود.
حالا، شروع به حساب كتاب مقدار صرفه‌جويي در مصرف برق مي‌كنيم. 
ظرفيت نصب شده در سال 1399 به مقدار 85، 313 مگاوات بود و پيك (اوج) توليد همزمان در سال 1399 58، 076 مگاوات بود (گرفته از سايت برق‌نيوز). اگر معدل بين ظرفيت نصب شده و توليد پيك را براي سال 1400 يا 1401 فرض كنيم، ظرفيتي حدود 72.000 مگاوات مي‌توانيم داشته باشيم. 
از اول فروردين تا 31 شهريور مي‌شود هر ماه 31 روز ضربدر 6 ماه = 186 روز خواهد بود كه اگر در هر روز از اين 6 ماه فقط يك ساعت برق اضافي مصرف شود، اضافه مصرف برق ما خواهد بود: 
72.000 مگاوات ضرب در 186 ساعت = 13.392.000 مگاوات ساعت
اگر بخواهيم اين مقدار مگاوات ساعت كاركرد را با كاركرد يك نيروگاه 2000 مگاواتي - مانند نيروگاه 2000 مگاواتي شهيد رجايي -  اتوبان تهران/قزوين مقايسه كنيم، بنابراين بايد عدد بالا را تقسيم بر 2000 كنيم: 
13.392.000 ÷ 2000 = 6.696 ساعت
6.696 ÷ 24 = 279 روز كه معادل تقريبا 9 ماه و 10 روز مي‌شود؛ يعني فقط روزي يك ساعت هدر دادن نيروي برق براي مدت 6 ماه اول فروردين تا آخر شهريور ماه، معادل هدر دادن كل نيروي برق توليدي نيروگاه شهيد رجايي براي مدت 9 ماه و 10 روز خواهد بود!
حالا هزينه كاركرد اين نيروگاه را براي اين مدت حساب كنيد - هزينه سوخت مصرف شده، آلودگي ايجاد شده، حقوق‌ها، هزينه تعميرات و نگهداري و ... .
اگر براساس نظر كارشناسان ما، تغيير ساعت كه از سال 1355 قانون آن به تصويب رسيد، توجيه اقتصادي نداشته و مضرات زيادي نيز دارد، بايد اين نظر را به اطلاع كشورهاي ديگر كه ساعت خود را تغيير مي‌دهند، رسانده تا از تجربه ما بهره‌مند شوند مانند: تمام كشورهاي اتحاديه اروپا، بريتانيا، امريكا، كانادا، استراليا، تعدادي از كشورهاي امريكاي جنوبي و آسيايي كه با درنظر گرفتن اين فهرست ارايه شده در مجموع مي‌شود 77 كشور در دنيا اين كار را انجام مي‌دهند. 
يكي از اين دلايل براي توجيه تغيير ندادن ساعت، تشويش مردم براي نماز ظهر است كه اولا پس از يكي، دو روز تغيير ساعت، جا مي‌افتد و دوم مگر زمان پيامبر گرامي ساعت بود كه براساس ساعت نماز بخوانند؟ مسلمانان به ‌طور بصري، زوال ظهر را تشخيص داده و نماز مي‌خواندند.
الّذِين يسْتمِعُون الْقوْل فيتّبِعُون أحْسنهُ أُولئِك الّذِين هداهُمُ‌الله وأُولئِك هُمْ أُولُو الْألْبابِ ‎﴿١٨﴾ الزمر
كساني كه سخنان را مي‌شنوند و از نيكوترين آنها پيروي مي‌كنند؛ آنان كساني هستند كه خدا هدايت‌شان كرده و آنها خردمندانند.